Ισραήλ: Χειροπέδες στη γενική εισαγγελέα του στρατού μετά τη δημοσιοποίηση βίντεο με βασανιστήρια
H πρώην στρατιωτική γενική εισαγγελέας, υποστράτηγος Γιφάτ Τομέρ-Γερουσάλμι.
Η πρώην κορυφαία εισαγγελέας του ισραηλινού στρατού συνελήφθη τη Δευτέρα (03/11), καθώς η πολιτική αντιπαράθεση στη χώρα εντείνεται λόγω της διαρροής ενός βίντεο που φέρεται να δείχνει σοβαρή κακοποίηση ενός Παλαιστίνιου κρατουμένου από Ισραηλινούς στρατιώτες.
Η υποστράτηγος Γιφάτ Τομέρ-Γερουσάλμι παραιτήθηκε από τη θέση της Γενικής Εισαγγελέως του Ισραηλινού Στρατού (IDF) την περασμένη εβδομάδα, αναλαμβάνοντας την πλήρη ευθύνη για τη διαρροή.
Την Κυριακή, η υπόθεση πήρε μια πιο σκοτεινή τροπή όταν αναφέρθηκε ως αγνοούμενη, με την αστυνομία να την αναζητά για ώρες σε μια παραλία βόρεια του Τελ Αβίβ.
Σύμφωνα με την αστυνομία, βρέθηκε τελικά ζωντανή και καλά στην υγεία της, αλλά στη συνέχεια τέθηκε υπό κράτηση. Oι επιπτώσεις από τη διαρροή του οπτικοακουστικού εντείνονται μέρα με τη μέρα.
Το βίντεο, που μεταδόθηκε τον Αύγουστο του 2024 σε ισραηλινό κανάλι ειδήσεων, δείχνει εφέδρους στρατιώτες στη στρατιωτική βάση Sde Teiman στο νότιο Ισραήλ να απομονώνουν έναν κρατούμενο και στη συνέχεια να τον περικυκλώνουν με ασπίδες για να εμποδίσουν την ορατότητα, ενώ φέρεται να τον χτυπούσαν και να τον μαχαίρωναν στο ορθό με ένα αιχμηρό αντικείμενο.
Ο κρατούμενος έλαβε ιατρική περίθαλψη για σοβαρά τραύματα.
«Σκηνοθετημένη νομική διαδικασία»
Πέντε εφέδροι στρατιώτες κατηγορήθηκαν για βαριά κακοποίηση και πρόκληση σοβαρών σωματικών βλαβών στον κρατούμενο. Οι ίδιοι αρνήθηκαν τις κατηγορίες και δεν έχουν κατονομαστεί.
Την Κυριακή, τέσσερις από τους εφέδρους στρατιώτες φορούσαν μαύρες κουκούλες για να κρύψουν τα πρόσωπά τους, καθώς εμφανίστηκαν σε συνέντευξη Τύπου έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο στην Ιερουσαλήμ μαζί με τους δικηγόρους τους, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψη της δίκης τους.
Ο Adi Keidar, δικηγόρος της δεξιάς οργάνωσης νομικής βοήθειας Honenu, ισχυρίστηκε ότι οι πελάτες του υποβλήθηκαν σε «ελαττωματική, μεροληπτική και εντελώς σκηνοθετημένη νομική διαδικασία».
Τη Δευτέρα, αποκαλύφθηκε ότι ο κρατούμενος που βρισκόταν στο επίκεντρο της υπόθεσης απελευθερώθηκε στη Γάζα τον Οκτώβριο, στο πλαίσιο ανταλλαγής με τη Χαμάς καταδικασμένων κρατουμένων και κρατουμένων που κρατούνταν χωρίς κατηγορία από το Ισραήλ για ομήρους που κρατούσε η Χαμάς από τις 7 Οκτωβρίου 2023.
Έρευνα για τη διαρροή
Την περασμένη εβδομάδα, ξεκίνησε ποινική έρευνα για τη διαρροή του βίντεο. Η υποστράτηγος Τομέρ-Γερουσάλμι τέθηκε σε διαθεσιμότητα κατά τη διάρκεια της έρευνας.
Την Παρασκευή, ο υπουργός Άμυνας Ίσραελ Κατς δήλωσε ότι δεν θα της επιτραπεί να επιστρέψει στη θέση της. Λίγο μετά, η στρατηγός Τομέρ-Γερουσαλμί παραιτήθηκε.
Στην επιστολή παραίτησής της, ανέφερε ότι αναλαμβάνει την πλήρη ευθύνη για οποιοδήποτε υλικό δόθηκε στα μέσα ενημέρωσης από τη μονάδα.
«Ενέκρινα τη δημοσιοποίηση υλικού στα μέσα ενημέρωσης σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσω την ψευδή προπαγάνδα εναντίον των αρχών επιβολής του νόμου του στρατού», ανέφερε.
Αυτό αποτελεί αναφορά στις προσπάθειες ορισμένων πολιτικών προσώπων της ισραηλινής δεξιάς να ισχυριστούν ότι οι καταγγελίες για σοβαρή κακοποίηση του Παλαιστίνιου κρατουμένου ήταν κατασκευασμένες.
Πρόσθεσε: «Είναι καθήκον μας να διερευνούμε κάθε φορά που υπάρχει εύλογη υποψία για πράξεις βίας κατά κρατουμένου».
Μετά την παραίτησή της, ο υπουργός Άμυνας εξέδωσε μια σφοδρή καταδίκη της συμπεριφοράς της.
«Όποιος διαδίδει συκοφαντίες εναντίον των στρατευμάτων του IDF δεν είναι κατάλληλος να φοράει τη στολή του στρατού», δήλωσε.
«Επίθεση δημοσίων σχέσεων»
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επανέλαβε τις απόψεις του υπουργού Άμυνας την Κυριακή, λέγοντας ότι το περιστατικό στο Sde Teiman ήταν «ίσως η πιο σοβαρή επίθεση στις δημόσιες σχέσεις που έχει υποστεί το κράτος του Ισραήλ από την ίδρυσή του».
Λίγες ώρες αργότερα, τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης άρχισαν να μεταδίδουν τις πρώτες αναφορές για την εξαφάνιση της στρατηγού Τομέρ-Γερουσαλμί, προκαλώντας φόβους ότι ένα πολιτικό σκάνδαλο είχε πάρει τραγική τροπή.
Ξεκίνησε μια μαζική επιχείρηση αναζήτησης. Αρκετές ώρες αργότερα, η στρατηγός βρέθηκε «ασφαλής και καλά στην υγεία της» στην παράκτια περιοχή της Χερτζλιά, σύμφωνα με την ισραηλινή αστυνομία.
Τη νύχτα, ένας εκπρόσωπος της αστυνομίας ανακοίνωσε ότι δύο άτομα είχαν συλληφθεί ως ύποπτοι για «διαρροή πληροφοριών και άλλα σοβαρά ποινικά αδικήματα» στο πλαίσιο της έρευνας.
Τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι οι δύο συλληφθέντες ήταν η υποστράτηγος Τομέρ-Γερουσάλμι και ο πρώην επικεφαλής στρατιωτικός εισαγγελέας, συνταγματάρχης Ματάν Σολομός.
Πολιτική διαμάχη
Το περιστατικό στο Σντε Τεϊμάν έχει αποτελέσει καταλύτη για τη διαίρεση μεταξύ της αριστεράς και της δεξιάς στο Ισραήλ.
Στη δεξιά, η διαρροή του βίντεο καταγγέλλεται ως δυσφήμιση του ισραηλινού στρατού, που ισοδυναμεί σχεδόν με πράξη προδοσίας.
Αφού η ισραηλινή στρατιωτική αστυνομία πήγε στο Sde Teiman για να ανακρίνει 11 εφέδρους σχετικά με το περιστατικό τον Ιούλιο του 2024, δεξιοί διαδηλωτές - μεταξύ των οποίων τουλάχιστον τρεις βουλευτές από την κυβερνητική συμμαχία του Νετανιάχου - εισέβαλαν στις εγκαταστάσεις για να δείξουν την υποστήριξή τους.
Στην αριστερά, η απόφαση της στρατηγού Τομέρ-Γερουσαλμί να επιτρέψει τη δημοσιοποίηση του βίντεο θεωρείται ως η μοναδική φορά που ανταποκρίθηκε στις ευθύνες της θέσης της.
Το βίντεο θεωρείται από την αριστερά ως συγκεκριμένη απόδειξη που υποστηρίζει πολλαπλές αναφορές για κακοποίηση Παλαιστινίων κρατουμένων από τις επιθέσεις της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Τον περασμένο Οκτώβριο, μια έκθεση της επιτροπής έρευνας του ΟΗΕ ισχυρίστηκε ότι χιλιάδες παιδιά και ενήλικες κρατούμενοι από τη Γάζα είχαν «υποστεί εκτεταμένη και συστηματική κακοποίηση, σωματική και ψυχολογική βία, καθώς και σεξουαλική και έμφυλη βία που συνιστούν έγκλημα πολέμου και έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, όπως βασανιστήρια και έγκλημα πολέμου, όπως βιασμός και άλλες μορφές σεξουαλικής βίας».
Η ισραηλινή κυβέρνηση δήλωσε ότι απορρίπτει τις κατηγορίες για εκτεταμένη κακομεταχείριση και βασανιστήρια κρατουμένων και επέμεινε ότι «τηρεί πλήρως τα διεθνή νομικά πρότυπα». Δήλωσε επίσης ότι έχει διεξαγάγει διεξοδικές έρευνες για κάθε καταγγελία.
*Με πληροφορίες από BBC