Κλιματική αλλαγή: Startups επιχειρούν να «ψύξουν» την ατμόσφαιρα για να σώσουν τον πλανήτη
Μόλις με 1 δολάριο μπορείτε να «σκοτεινιάσετε» τον ήλιο —έστω και λίγο— σώζοντας τον κόσμο από την κλιματική αλλαγή. Αυτή είναι, τουλάχιστον, η υπόσχεση που πουλάει η startup Make Sunsets από την Καλιφόρνια.
Ο ιδρυτής της, Λουκ Άιζμαν, χρεώνει τους πελάτες του για να πληρώσουν τα έξοδα ενός αυτοκινούμενου τροχόσπιτου (Winnebago) που οδηγεί σε λόφους έξω από τη Σαρατόγκα. Εκεί, απελευθερώνει ένα μπαλόνι φορτωμένο με διοξείδιο του θείου, έναν ατμοσφαιρικό ρύπο που συνήθως εκτοξεύεται από ηφαιστειακές εκρήξεις. Ο στόχος; Να εκραγεί το μπαλόνι στη στρατόσφαιρα, απελευθερώνοντας σωματίδια που θα εμποδίσουν το φως του ήλιου και θα ψύξουν τον πλανήτη.
Η αμφιλεγόμενη τεχνολογία της γεωμηχανικής
Οι δραστηριότητες του Άιζμαν, οι οποίες δεν έχουν επίσημη κυβερνητική έγκριση αλλά είναι νόμιμες βάσει της νομοθεσίας της Καλιφόρνια, αποτελούν παράδειγμα μιας εξαιρετικά αμφιλεγόμενης τακτικής: της «ηλιακής γεωμηχανικής». Πρόκειται για μια μέθοδο που απασχόλησε τη λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας και, σύμφωνα με αμερικανική έκθεση κατασκοπείας, θα μπορούσε δυνητικά να πυροδοτήσει πραγματικούς πολέμους.
Τώρα, η τεχνολογία αυτή μετατρέπεται σε ιδιωτική βιομηχανία. Η Make Sunsets έχει ήδη αντλήσει πάνω από 1 εκατ. δολάρια από επενδυτές και έχει πουλήσει «πιστώσεις ψύξης» άνω των 100.000 δολαρίων. Ένας πιο καλά χρηματοδοτούμενος ανταγωνιστής, η Stardust, έχει συγκεντρώσει 75 εκατ. δολάρια για να αναπτύξει μια πιο εξελιγμένη μέθοδο γεωμηχανικής, δηλώνοντας ωστόσο ότι θα την εφαρμόσει μόνο εάν την προσλάβει κάποια κυβέρνηση.
Επιχειρηματικό πνεύμα εναντίον κινδύνου
Η είσοδος ιδιωτικών εταιρειών στον παγκόσμιο κλιματικό μηχανισμό έχει πυροδοτήσει έντονη συζήτηση. Οι υποστηρικτές υποστηρίζουν ότι οι startups μπορούν να αναπτύξουν μια δυνητικά σωτήρια τεχνολογία πολύ πιο γρήγορα από τους αργούς ακαδημαϊκούς κύκλους.
Ωστόσο, οι επικριτές εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες. Θεωρούν απαράδεκτο εταιρείες με γνώμονα το κέρδος να αναπτύσσουν μια τεχνολογία που επηρεάζει τους πάντες στον πλανήτη, με πιθανές απρόβλεπτες συνέπειες στα παγκόσμια καιρικά μοτίβα. Η Σούτσι Ταλάτι, ιδρύτρια μη κερδοσκοπικού οργανισμού, δηλώνει χαρακτηριστικά: «Δεν εμπιστεύομαι τον ιδιωτικό τομέα να λαμβάνει καλές αποφάσεις για τους ανθρώπους. Το ήθος του "κινήσου γρήγορα" το έχω δει, και δεν έχει πάει ιδιαίτερα καλά για την κοινωνία».
Κυβερνητική αδράνεια και χαλαρή νομοθεσία
Οι περισσότερες κυβερνήσεις δεν διαθέτουν ειδικούς κανονισμούς για τη γεωμηχανική, αν και ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ, όπως το Τενεσί και η Φλόριντα, έχουν ήδη απαγορεύσει την πρακτική. Ο πρώην αξιωματούχος του ΟΗΕ, Γιάνος Πάζτορ, τονίζει ότι οι κυβερνήσεις «είτε πρέπει να απαγορεύσουν ξεκάθαρα τέτοιες δραστηριότητες είτε να βρουν ασφαλιστικές δικλείδες εντός των οποίων μπορούν να συμβούν».
Το πείραμα της ιδιωτικής γεωμηχανικής έχει ξεκινήσει, με τους ειδικούς να επισημαίνουν ότι οι αποφάσεις για την παγκόσμια κλιματική παρέμβαση πρέπει να ανήκουν στις κυβερνήσεις και όχι σε επιχειρηματίες με ισχυρό κίνητρο κέρδους.
*Με πληροφορίες από washingtonpost