Το παρασκήνιο πίσω από την άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο
Γιατί οι Αμερικανοί αποφάσισαν να ρίξουν στα σχοινιά τον Ταγίπ Ερντογάν;
Η κίνηση των ΗΠΑ να άρουν σε αυτό το κρίσιμο timing το εμπάργκο όπλων που είχε επιβληθεί στην Κύπρο μετά τον Αττίλα ΙΙ έχει πολιτική σημειολογία και δείχνει ποιος κάνει κουμάντο στην περιοχή. Παρά τις αναμενόμενες αντιδράσεις των Τούρκων οι Αμερικανοί προχώρησαν σε αυτή την ενέργεια, αρχιτέκτονας της οποίας θεωρείται ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, ο Μάικ Πομπέο, αφού επί των ημερών του το 2020 ξεκίνησε η μερική άρση του εμπάργκο και ολοκληρώθηκε χθες από τον Άντονι Μπλίνκεν με τη συνδρομή του γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, τον ρόλο του οποίου εξήρε ο πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης.
Με μεγάλη ικανοποίηση χαιρετίζω την ανακοίνωση του State Department για την πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ στην Κύπρο», αναφέρει ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης και επισημαίνει: «Πρόκειται για μια απόφαση - ορόσημο, η οποία αντικατοπτρίζει την αναπτυσσόμενη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της ασφάλειας».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Αναστασιάδης στον γερουσιαστή των Δημοκρατικών Ρόμπερτ Μενέντεζ, τον οποίο και ευχαρίστησε δημόσια: «Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω δημόσια τον Γερουσιαστή Μενέντεζ για όλη την δουλειά που έκανε δυνατή την σημερινή αυτή απόφαση, η οποία είναι σύμφωνη με εκείνη του 2019 για την Ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ενεργειακή Συνεργασία. Χτες συνομίλησα με τον Γερουσιαστή και για μια ακόμη φορά του εξέφρασα την ευγνωμοσύνη μου για την φιλία του».
Γίνεται εμφανές πλέον ότι οι ΗΠΑ αποσυνδέουν την επίλυση του Κυπριακού από οποιοδήποτε άλλο ζήτημα στην περιοχή και στέλνουν καθαρό το μήνυμα στο καθεστώς Ερντογάν για το «Who’s the Boss» στην ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου.
Η κίνηση των ΗΠΑ έχει σημαντικό πολιτικό ενδιαφέρον και για έναν ακόμη λόγο: Αποκαθιστά μια αδικία που μετράει δεκαετίες πίσω στον χρόνο όταν το 1978 οι Αμερικανοί ήραν το εμπάργκο όπλων μόνο για την Τουρκία. Εκείνη την περίοδο ο κυπριακός ελληνισμός είχε επενδύσει τεράστιες ελπίδες στην εκλογή του Τζίμι Κάρτερ στην προεδρία των ΗΠΑ. Δυστυχώς, όχι μόνον ο Κάρτερ δεν κράτησε τις υποσχέσεις του, αλλά ενέκρινε την άρση εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία. Και άφησε να διατηρείται η απαγόρευση προμήθειας οποιουδήποτε στρατιωτικού υλικού στην Κυπριακή Δημοκρατία. Τότε βέβαια οι ισορροπίες ήταν διαφορετικές και οι εξοπλισμοί Ελλάδας- Τουρκίας γίνονταν ακόμα με το σύστημα 7 (στην Ελλάδα) προς 10 (στην Τουρκία) και με ευνοϊκούς όρους δανεισμού, με τα περίφημα FMS.
Χθες με ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας καταδίκασε την απόφαση αυτή, σημειώνοντας πως «θα οδηγήσει σε μια κούρσα εξοπλισμών στο Νησί», ενώ δεσμεύεται πως θα χρησιμοποιήσει «όλα τα μέσα» για την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων. Με αυτή την εξέλιξη, οι Τούρκοι βλέπουν τις ΗΠΑ, μετά τα εμπόδια που υψώνουν στην Άγκυρα για την πώληση νέων F-16 και την αναβάθμιση των υφιστάμενων και τη συμφωνία με την Αθήνα για πώληση F-35, να παρουσιάζονται έτοιμες να συζητήσουν για νέο στρατιωτικό υλικό και με τη Λευκωσία.
