Σαναέ Τακαΐτσι: Η γυναίκα που μπορεί να αλλάξει την ιστορία της Ιαπωνίας
H Sanae Takaichi
Μπροστά σε μια ιστορική καμπή βρίσκεται η Ιαπωνία, καθώς η Σαναέ Τακαΐτσι, μια σκληροπυρηνική συντηρητική πολιτικός, αναδεικνύεται ως μία από τις επικρατέστερες υποψήφιες για την ηγεσία του κυβερνώντος Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (LDP).
Εάν επικρατήσει τόσο στην εσωκομματική ψηφοφορία της 4ης Οκτωβρίου όσο και στη Βουλή, θα γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της χώρας, ένα γεγονός με ιδιαίτερη σημασία σε μια κοινωνία όπου οι γυναίκες ηγέτες παραμένουν σπάνιο φαινόμενο.
Με έμπνευση την Θάτσερ
Γεννημένη στην επαρχία Νάρα, η Τακαΐτσι έχει δηλώσει ότι εμπνέεται από τη Μάργκαρετ Θάτσερ, την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό της Βρετανίας. Παρά το συντηρητικό της προφίλ, έχει καταφέρει να κερδίσει την προτίμηση του κοινού, μαζί με τον υπουργό Γεωργίας Σιντζίρο Κοϊζούμι, ενόψει της κρίσιμης αναμέτρησης για την ηγεσία του LDP. Πέρυσι, η Τακαΐτσι έχασε οριακά από τον απερχόμενο πρωθυπουργό Σιγκερού Ισιμπά στον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών εκλογών.
Η Σαναέ Τακαΐτσι
ΑΠΕ-ΜΠΕΗ πιθανή εκλογή της θα αποτελέσει ορόσημο για την Ιαπωνία, μια χώρα που κατατάσσεται 118η ανάμεσα σε 148 χώρες στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, πίσω ακόμη και από χώρες όπως η Σενεγάλη και η Αγκόλα. Η γυναικεία εκπροσώπηση στη Βουλή παραμένει περιορισμένη: μόλις το 15,7% των μελών της Κάτω Βουλής είναι γυναίκες, πολύ κάτω από τον παγκόσμιο μέσο όρο του 27,1%.
Αλλάζει στάση
Η Τακαΐτσι, αν και δεν είχε μέχρι πρόσφατα ταυτιστεί με την προώθηση των γυναικείων ζητημάτων, φαίνεται να αλλάζει στάση. Σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, δεσμεύτηκε να κάνει μέρος των εξόδων για babysitter εκπιπτόμενα από τη φορολογία και πρότεινε φορολογικά κίνητρα για εταιρείες που προσφέρουν εσωτερικές υπηρεσίες φροντίδας παιδιών. «Έχω προσωπική εμπειρία από φροντίδα και νοσηλεία τρεις φορές στη ζωή μου. Η αποφασιστικότητά μου να μειώσω τον αριθμό των ανθρώπων που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη δουλειά τους λόγω φροντίδας ή ανατροφής παιδιών έχει γίνει ακόμη πιο ισχυρή», δήλωσε χαρακτηριστικά. «Θέλω να δημιουργήσω μια κοινωνία όπου κανείς δεν θα χρειάζεται να εγκαταλείψει την καριέρα του», προσέθεσε.
Η ίδια, μάλιστα, έχει μιλήσει ανοιχτά για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε με την εμμηνόπαυση, δεσμευόμενη να ενισχύσει την ευαισθητοποίηση γύρω από τα ζητήματα υγείας των γυναικών.
Η υποστήριξη της Τακαΐτσι στις γυναίκες και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν αποτελεί πρόκληση για τον Κοϊζούμι, έναν νεαρό μεταρρυθμιστή που θεωρείται υπέρμαχος της διαφορετικότητας και της ισότητας των φύλων. Πέρυσι, ο Κοϊζούμι στήριξε την πρόταση να επιτραπεί στα παντρεμένα ζευγάρια να διατηρούν διαφορετικά επώνυμα, ένα ζήτημα που θεωρείται βαρόμετρο για την ισότητα των φύλων – πρόταση που η Τακαΐτσι έχει στο παρελθόν απορρίψει, χωρίς όμως να τοποθετηθεί σχετικά στη φετινή της συνέντευξη.
Το φαινόμενο του «γυάλινου γκρεμού»
Ωστόσο, η πιθανή ανάδειξή της στην πρωθυπουργία ενδέχεται να σχετίζεται με το φαινόμενο του «γυάλινου γκρεμού», όπου οι γυναίκες τοποθετούνται σε ηγετικές θέσεις σε περιόδους κρίσης, όταν ο κίνδυνος αποτυχίας είναι υψηλός. Το LDP, μετά από δύο εκλογικές αποτυχίες, παλεύει να διατηρήσει την πλειοψηφία του στο κοινοβούλιο, ενώ ο επόμενος ηγέτης θα κληθεί να διαχειριστεί ένα διχασμένο νομοθετικό σώμα και να διαπραγματευτεί με την αντιπολίτευση για κρίσιμα νομοσχέδια.
«Αν αποτύχει, ο κόσμος θα πει απλώς ‘δοκιμάσαμε κάτι καινούργιο και δεν πέτυχε’, θα την ρίξουν από τον γκρεμό και δεν θα της επιτρέψουν να επιστρέψει», σχολιάζει η καθηγήτρια Χιρόκο Τακέντα από το Πανεπιστήμιο Ναγκόγια, ειδική σε θέματα πολιτικής και φύλου.
Το μοτίβο αυτό θυμίζει πρόσφατες εξελίξεις σε άλλες ανεπτυγμένες δημοκρατίες: στη Βρετανία, η Τερέζα Μέι ανέλαβε την πρωθυπουργία μετά το δημοψήφισμα του Brexit, ενώ η Λιζ Τρας διαδέχθηκε τον Μπόρις Τζόνσον εν μέσω οικονομικής κρίσης. Στην Αυστραλία, η Σούσαν Λέι έγινε η πρώτη γυναίκα ηγέτιδα του Φιλελεύθερου Κόμματος μετά τη χειρότερη εκλογική του ήττα.
Σε αντίθεση με τον Κοϊζούμι, που έχει την υποστήριξη του πατέρα του και πρώην πρωθυπουργού Τζουνιτσίρο Κοϊζούμι, η Τακαΐτσι δεν διαθέτει τέτοιου είδους δυναστική στήριξη, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο να «πεταχτεί» γρήγορα από το κόμμα, αν τα πράγματα δεν εξελιχθούν ομαλά.