Σωπάστε λίγο - Όχι άλλες κραυγές πάνω από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη

Γιατί είναι λάθος και ποιους προσβάλλει τελικά η εργαλειοποίηση του Μνημείου στον Άγνωστο Στρατιώτη

Στιγμιότυπο από το σημείο που είναι γραμμένα τα ονόματα των θυμάτων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών μπροστά από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη

Eurokinissi
3'

Το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη δεν είναι ένας απλός δημόσιος χώρος, όπως με ευκολία διατείνονται ορισμένοι δημοσιολογούντες.

Είναι το σημείο όπου η συλλογική μνήμη ενός έθνους υποκλίνεται μπροστά στη θυσία των ανώνυμων υπερασπιστών του. Είναι σύμβολο ενότητας, σεβασμού και εθνικής αυτογνωσίας — όχι πεδίο πολιτικών αντιπαραθέσεων ή διαδηλωτικών εντυπώσεων.

Δεν ανήκει ούτε στους αριστερούς, ούτε στους δεξιούς.

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και πιο συχνά το ιερό αυτό σημείο να μετατρέπεται σε σκηνικό για πολιτικά μηνύματα, κομματικές επιδείξεις ή πράξεις «συμβολικού ακτιβισμού».

Όποιος και αν είναι ο σκοπός, όποια και αν είναι η πρόθεση, το αποτέλεσμα είναι ένα: προσβάλλεται ο συμβολισμός του μνημείου και τραυματίζεται ο δημόσιος σεβασμός απέναντι στην ιστορική μνήμη.

Η αντιπολίτευση, σε αυτή την περίπτωση, έσπευσε να εκμεταλλευτεί το περιστατικό πολιτικά, παρουσιάζοντάς το ως ένδειξη αυταρχισμού της κυβέρνησης και περιορισμού της ελευθερίας της έκφρασης. Η επιλογή αυτή, αν και κατανοητή στο πλαίσιο της πολιτικής αντιπαράθεσης, παραβλέπει κάτι ουσιώδες: ότι το επίκεντρο δεν είναι το δικαίωμα στη διαμαρτυρία, αλλά ο σεβασμός σε έναν τόπο που δεν προσφέρεται για πολιτική αντιπαράθεση.

Η ακατάσχετη μανία για νέες… πλατείες

Όταν το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη μετατρέπεται σε αφορμή για κομματικές συγκρούσεις, χάνεται το νόημα του ίδιου του συμβολισμού του.
Μπορεί ενδεχομένως κάποιοι να ονειρεύονται νέες αντικυβερνητικές «πλατείες» αγανακτισμένων. Κι αυτό θεμιτό είναι στο πλαίσιο της πολιτικής αντιπαράθεσης. Όχι όμως πάνω στην εθνική ιστορική μνήμη.

Δόξα σοι ο Θεός η Ελλάδα είναι γεμάτη από πλατείες που είναι έτοιμες να υποδεχθούν «αγανακτισμένους» ή ακόμα και πολιτευτές που θέλουν να κάνουν καριέρα πάνω σε εθνικές τραγωδίες.

Ο Άγνωστος Στρατιώτης όμως δεν έχει πρόσωπο, κόμμα ή ιδεολογία. Εκπροσωπεί όλους όσοι έπεσαν για την πατρίδα — ανεξάρτητα από το πώς ο καθένας ερμηνεύει την έννοια της πατρίδας. Η προσβολή ή η πολιτική χρήση του μνημείου δεν στοχεύει, τελικά, σε κάποια κυβέρνηση ή εξουσία, αλλά στο ίδιο το νόημα της συλλογικής θυσίας.

Ο,τιδήποτε άλλο προσβάλλει την ίδια την πατρίδα.
Αν μπορεί κάποιος να κατηγορήσει τη ΝΔ είναι γιατί άργησε πολύ να θυμηθεί την αυτονόητη προστασία του ιερού αυτού χώρου.

Σύμβολα που ενώνουν

Η δημοκρατία επιτρέπει τη διαμαρτυρία, τον λόγο, τη διεκδίκηση. Αλλά η δημοκρατία στέκει και πάνω στον σεβασμό. Ο σεβασμός αυτός οφείλει να ξεκινά από τα σύμβολα που μας ενώνουν, όχι από εκείνα που μας διχάζουν. Το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη είναι τέτοιο σύμβολο· ένα όριο που δεν πρέπει να ξεπερνιέται.

Αν επιθυμούμε πραγματικά να τιμήσουμε τη μνήμη όσων θυσιάστηκαν, οφείλουμε πρώτα να προστατεύσουμε τα σημεία που την εκφράζουν. Όχι να τα χρησιμοποιούμε για να κερδίσουμε λίγα λεπτά δημοσιότητας ή να στείλουμε ένα μήνυμα εντυπωσιασμού.

Η κοινωνία έχει ανάγκη από σύμβολα που ενώνουν, όχι από πράξεις που τα απαξιώνουν. Και όσο αφήνουμε την ιερότητα του δημόσιου χώρου να γίνεται εργαλείο επικοινωνιακής σκοπιμότητας, τόσο απομακρυνόμαστε από την ουσία του σεβασμού που αξίζουν οι νεκροί μας.

Το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη δεν χρειάζεται φωνές — χρειάζεται σιωπή. Τη σιωπή εκείνη που γεννά ευγνωμοσύνη, όχι αντιπαράθεση.
Από εθνικούς διχασμούς έχουμε καεί σε αυτό τον τόπο…