Φρεγάτα Belharra «Κίμων»: Σήμερα η ύψωση της ελληνικής σημαίας στο Λοριάν της Γαλλίας
Η φρεγάτα Κίμων
Το καλοκαίρι του 2020 μετά την κρίση με το Ορούτς Ρέις στο Καστελόριζο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε αποφασίσει, παράλληλα με την απευθείας αγορά 24 δικινητήριων μαχητικών γαλλικών αεροσκαφών Rafale, να ενισχύσει το Πολεμικό Ναυτικό με καινούργιες φρεγάτες αφού στη σχεδόν τετράμηνη ελληνοτουρκική κρίση του 2020, πέραν της ελληνικής υπέροχης σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, λόγω των υποβρυχίων τύπου «Παπανικολής», διαπιστώθηκε ότι οι μονάδες επιφανείας του στόλου χρειάζονταν αντικατάσταση, καθώς η πιο σύγχρονη ήταν ηλικίας 30 ετών.
Οι διαπραγματεύσεις με τη γαλλική πλευρά που την εποχή εκείνη διαγκωνίζονταν με τους Αμερικανούς κράτησαν περισσότερο από 12 μήνες και μόνο περί τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2021 το Παρίσι έριξε αισθητά τις τιμές κερδίζοντας το πρόγραμμα, αφού προηγουμένως ο Εμανουέλ Μακρόν είχε υποστεί δεινή διπλωματική ήττα λόγω της απόφασης της Αυστραλίας να ακυρώσει ένα κολοσσιαίο συμβόλαιο ύψους 90 δισ. δολαρίων για την αγορά 12 πυρηνοκίνητων γαλλικών υποβρυχίων. Το Παρίσι χρειαζόταν επειγόντως ένα μεγάλο συμβόλαιο για να στηρίξει τη γαλλική ναυπηγική βιομηχανία κι έτσι ο Εμανουέλ Μακρόν επέβαλε στη Naval Group, την κατασκευάστρια των φρεγατών Belharra, να ρίξει τις τιμές για τα πλοία που ζητούσε η Ελλάδα πάνω από 30%, όπως επεδίωκε και πέτυχε η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Το αρχικό συμβόλαιο προέβλεπε την αγορά των τριών συν μίας φρεγατών FDI, ή Belharra, όπως αποκαλούνταν το πλοίο στο αρχικό στάδιο της σχεδίασής του, με τελικό προϋπολογισμό κάτω από 1 δισεκατομμύριο για κάθε μονάδα με όλο τον φόρτο της και με τις αλλαγές που είχε εισηγηθεί το ανώτατο ναυτικό συμβούλιο, σύμφωνα με το επιχειρησιακό περιβάλλον στο Αιγαίο.
Τέσσερα χρόνια μετά το Πολεμικό Ναυτικό παραλαμβάνει την πρώτη φρεγάτα, η οποία είναι το δεύτερο πλοίο του τύπου που έχει ναυπηγηθεί από τους Γάλλους στο Λοριάν, αφού η πρώτη FDI που χτίστηκε υπηρετεί ήδη στο γαλλικό πολεμικό ναυτικό.
Σήμερα, παρουσία του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Δένδια, πραγματοποιείται η τελετή ονοματοδοσίας και η ύψωση της ελληνικής σημαίας στην φρεγάτα FDI HN («Belh@rra») F - 601 «Κίμων».
Η στιγμή δεν είναι απλώς εθιμοτυπική, αποτελεί την αφετηρία της αντίστροφης μέτρησης που θα ολοκληρωθεί εντός του 2026, όταν το πλοίο θα είναι πλέον πλήρως ενταγμένο και επιχειρησιακά έτοιμο στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Από το Λοριάν στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας
Το ταξίδι της «Κίμων» προς την Ελλάδα θα πραγματοποιηθεί σε στάδια. Αμέσως μετά την τελετή, η φρεγάτα θα μεταβεί στη Βρέστη για την παραλαβή του αρχικού φόρτου οπλισμού της. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, ο κατάπλους στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας αναμένεται εντός του Ιανουαρίου του 2026, σηματοδοτώντας την έναρξη της εσωτερικής διαδικασίας πιστοποίησης.
Ωστόσο, το μεγάλο στοίχημα για το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού δεν εξαντλείται στην παραλαβή. Η πρόκληση έγκειται στην ταχεία και ομαλή ενσωμάτωση μιας τόσο προηγμένης πλατφόρμας στα ελληνικά δίκτυα και τις επιχειρησιακές διαδικασίες. Η «Κίμων» είναι ένα «ψηφιακό» πλοίο, κατασκευασμένο πάνω στη λογική του δικτυοκεντρικού πολέμου, όπου αισθητήρες και οπλικά συστήματα επικοινωνούν σε πραγματικό χρόνο.
Οι 6 κρίσιμες φάσεις της επιχειρησιακής ωρίμανσης
Για να θεωρηθεί η φρεγάτα πλήρως ενταγμένη στον Στόλο, πρέπει να διανύσει έξι παράλληλες γραμμές προσπάθειας:
1) Διαδικασία αφομοίωσης
Μετά τον κατάπλου στη Σαλαμίνα, το πλοίο μπαίνει σε έναν κύκλο τεχνικών ελέγχων/παραλαβών, με τις διαδικασίες να περνούν σταδιακά από το γαλλικό «εργοστασιακό» περιβάλλον στο ελληνικό επιχειρησιακό πλαίσιο. Εδώ κρίνονται από μικρές παιδικές ασθένειες μέχρι το αν οι ρυθμοί συντήρησης και υποστήριξης είναι ρεαλιστικοί για τη καθημερινότητα του Στόλου.
2) Εκπαίδευση πληρώματος και πιστοποίηση θέσεων μάχης
Το «ψηφιακό» πλοίο απαιτεί διαφορετική νοοτροπία: λιγότερα άτομα, περισσότερες δεξιότητες, μεγαλύτερη απαίτηση στη διαχείριση αισθητήρων και δεδομένων. Η εκπαίδευση δεν αφορά μόνο τους χειριστές «όπλων», αλλά και τους τεχνικούς δικτύων, τους μηχανικούς πλατφόρμας, τις ομάδες ζημιών, την αλυσίδα διοίκησης στο CIC (Combat Information Center) και –κυρίως– την κουλτούρα λήψης αποφάσεων υπό πίεση.
3) Διασύνδεση με ελληνικά/συμμαχικά δίκτυα
Εδώ βρίσκεται η «καρδιά» του δικτυοκεντρικού πολέμου στη θάλασσα: το πλοίο πρέπει να ανταλλάσσει δεδομένα με μονάδες επιφανείας, αεροσκάφη, συστήματα επιτήρησης και κέντρα επιχειρήσεων. Η αξία της «ΚΙΜΩΝ» πολλαπλασιάζεται όταν λειτουργεί ως κόμβος αισθητήρων και ως πλατφόρμα αεράμυνας που δεν βλέπει μόνο ό,τι «πιάνει» το δικό της ραντάρ, αλλά ό,τι «βλέπει» το συνολικό δίκτυο.
4) Δοκιμές συστήματος μάχης σε ρεαλιστικά σενάρια
Οι δοκιμές δεν είναι απλά πλόες. Είναι σενάρια με πολλαπλές απειλές, ηλεκτρονικό πόλεμο, ταυτόχρονους στόχους και απαιτήσεις για γρήγορη ιεράρχηση. Όπως έχει αναδειχθεί και σε δημοσιεύματα, οι τελικές δοκιμές αγγίζουν από ανθυποβρυχιακό μέχρι αεράμυνα περιοχής, ακριβώς γιατί το πλοίο πρέπει να αποδειχθεί πραγματικά πολυ-ρόλο.
5) Βολές / πιστοποιήσεις οπλικών συστημάτων
Στην πράξη, η επιχειρησιακή ωρίμανση θέλει και την «υπογραφή» που δίνει μόνο η πραγματική χρήση: διαδικασίες φόρτωσης–ασφάλειας–χειρισμού, πρωτόκολλα εμπλοκής, εκπαίδευση σε συνδυασμένη άμυνα, συνεργασία με ελικόπτερο και συστήματα ανθυποβρυχιακού πολέμου.
6) Εφοδιαστική υποστήριξη και «στήσιμο» γραμμής συντήρησης
Χωρίς ανταλλακτικά, τεχνική υποστήριξη, συμβάσεις follow-on support, εργαλεία, εκπαιδευτές και υποδομές, το πιο προηγμένο πλοίο μπορεί να γίνει… «βιτρίνα».
Γι’ αυτό και το πρόγραμμα FDI συνολικά έχει ισχυρή διάσταση υποστήριξης/συντήρησης, κάτι που φαίνεται ακόμη περισσότερο μετά και την ενεργοποίηση της τέταρτης φρεγάτας, όπου περιλαμβάνεται ρητά η συντήρηση και επέκταση δυνατοτήτων σε όλο τον στόλο των FDI HN.
Η FDI HN φέρει εξοπλισμό που μέχρι σήμερα δεν υπήρχε σε τέτοια πυκνότητα σε μία μόνο μονάδα του Πολεμικού Ναυτικού. Ο «πυρήνας» του πλοίου είναι το ραντάρ Thales Sea Fire, ένα σύστημα τεχνολογίας AESA που επιτρέπει την ταυτόχρονη εμπλοκή πολλαπλών στόχων σε μεγάλες αποστάσεις.
Με την άφιξή της στην Ελλάδα, η φρεγάτα «Κίμων» θα περάσει από αυστηρή επιχειρησιακή αξιολόγηση από το Αρχηγείο Στόλου. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην εκπαίδευση των στελεχών στα προηγμένα συστήματα του πλοίου, το οποίο χαρακτηρίζεται ως μια πλήρως ψηφιακή πλατφόρμα νέας γενιάς.
Το πλοίο διαθέτει ήδη 32 εκτοξευτές για αντιαεροπορικούς πυραύλους Aster 30, στη διαμόρφωση FDI HN, ενώ θα φέρει και το σύστημα RAM για εγγύς προστασία, διαμόρφωση που διαφοροποιεί τις ελληνικές φρεγάτες από εκείνες του γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού.
Τεχνικές προδιαγραφές:
- Εκτόπισμα: 4.500 τόνοι
- Μήκος: περίπου 122 μέτρα
- Πλάτος: 18 μέτρα
- Μέγιστη ταχύτητα: 27 κόμβοι
- Αεροπορικές εγκαταστάσεις: ελικόπτερο κατηγορίας 10 τόνων, μη επανδρωμένο εναέριο όχημα VTOL (UAV)
Κύριος οπλισμός:
- 32 πύραυλοι Aster που αναπτύχθηκαν από την MBDA
- 8 πύραυλοι Exocet MM40 B3c που αναπτύχθηκαν από την MBDA
- Πύραυλοι RAM
- Πυροβόλο των 76 χιλιοστών
- 4 τορπιλοσωλήνες με τορπίλες MU 90 που αναπτύχθηκαν από τη Naval Group
- 2 εκτοξευτές αντιμέτρων CANTO που αναπτύχθηκαν από τη Naval Group