Ο πόλεμος των drones: Η Ρωσία εντείνει τις επιθέσεις, η Ουκρανία απαντά με καινοτομίες
Καθώς ο ρωσικός στρατός συνεχίζει την προέλασή του στην ανατολική Ουκρανία, μια διαφορετική μάχη εξελίσσεται μακριά από την πρώτη γραμμή. Η Μόσχα πολλαπλασιάζει τις νυχτερινές επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, στοχεύοντας ουκρανικές πόλεις και κρίσιμες υποδομές.
Τα drones που χρησιμοποιεί η Ρωσία δεν θεωρούνται ιδιαίτερα εξελιγμένα· είναι όμως φθηνά και παράγονται μαζικά. Σύμφωνα με αναλυτές, σε μία μόλις νύχτα μπορούν να εκτοξευτούν περισσότερα από 700, με στόχο την εξάντληση της αντιαεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας και την κάμψη του ηθικού των αμάχων.
Ραγδαία παραγωγή φθηνών drones
Μετά την απόκτηση ιρανικών σχεδίων για τα επιθετικά Shahed, η Ρωσία κατασκεύασε το δικό της εργοστάσιο στην περιοχή Ταταρστάν, ικανό να παράγει χιλιάδες drones κάθε μήνα. Το κόστος έχει μειωθεί θεαματικά: από περίπου 200.000 δολάρια το 2022, σε μόλις 70.000 το 2025, σύμφωνα με την ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών. Άλλες εκτιμήσεις μιλούν ακόμη και για 20.000–50.000 δολάρια ανά drone.
Η χαμηλή τιμή τους επιτρέπει στο Κρεμλίνο να εξαπολύει πιο συχνές και μαζικές επιθέσεις. Αν στο ξεκίνημα του πολέμου αυτές γίνονταν περίπου μία φορά τον μήνα, τώρα πραγματοποιούνται κατά μέσο όρο κάθε οκτώ ημέρες.
Για πολλούς πολίτες, η απειλή είναι διαρκής. Στο Κίεβο, η Μποχντάνα Ζουπάνινα, που ήταν στον ένατο μήνα της εγκυμοσύνης της όταν καταστράφηκε το σπίτι της από drone τον Ιούλιο, περιγράφει τον τρόμο: «Έχασα τον πατέρα μου, το σπίτι μου, σχεδόν και τη μητέρα μου σε αυτόν τον πόλεμο».
Η στρατηγική φθοράς
Η Ρωσία φαίνεται να εστιάζει πλέον σε τακτικές «διαρκούς πίεσης». Το ποσοστό επιτυχημένων χτυπημάτων των drones έχει σχεδόν διπλασιαστεί μέσα σε έναν χρόνο, ενώ ακόμη κι αν ένα μεμονωμένο Shahed αποτύχει, η συνολική ψυχολογική επίδραση στους πολίτες είναι καθοριστική.
Στις περιοχές κοντά στη Χερσώνα, κάτοικοι καταγγέλλουν ότι drones FPV επιτίθενται ακόμη και σε αυτοκίνητα, λεωφορεία ή ασθενοφόρα. Η Ρωσία, αν και αρνείται ότι στοχοποιεί αμάχους, δέχεται συνεχείς κατηγορίες για το αντίθετο.
Η απάντηση της Ουκρανίας
Η Ουκρανία δεν μένει αδρανής. Χρησιμοποιεί drones FPV στις πρώτες γραμμές και εξαπολύει επιθέσεις σε ρωσικές υποδομές με μη επανδρωμένα μακράς εμβέλειας. Ωστόσο, η «κούρσα εξοπλισμών» στα drones είναι συνεχής: κάθε νέα τεχνολογική καινοτομία βρίσκει απάντηση μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Αναλυτές τονίζουν ότι και οι δύο πλευρές επενδύουν σε drones με τεχνητή νοημοσύνη, ικανά να λαμβάνουν αποφάσεις αυτόνομα, αλλά και σε drones αναχαίτισης – μια πιο οικονομική λύση σε σχέση με τη χρήση πανάκριβων αντιαεροπορικών πυραύλων.
Ένας πόλεμος που αλλάζει μορφή
Η μαζική χρήση drones έχει μεταμορφώσει τον πόλεμο στην Ουκρανία. Όπως επισημαίνει το Institute for the Study of War, οι εξελίξεις είναι τόσο γρήγορες ώστε καμία τακτική δεν παραμένει αποτελεσματική για μεγάλο διάστημα. Το αποτέλεσμα είναι μια μάχη τεχνολογίας και φθοράς, με τους αμάχους να πληρώνουν το υψηλότερο τίμημα.