Εικόνες από το απόθεμα χρυσού της Ιταλίας - Το τρίτο μεγαλύτερο στον κόσμο
Ένα ασφαλές δωμάτιο μέσα στο θησαυροφυλάκιο της Τράπεζας της Ιταλίας είναι γεμάτο με στοιβαγμένες ράβδους χρυσού στη Ρώμη της Ιταλίας.
Η Ιταλία, της οποίας τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία, από ομόλογα έως τράπεζες, έχουν αποτελέσει συχνά αντικείμενο κρίσεων της αγοράς της χώρας τα τελευταία χρόνια, απολαμβάνει επί του παρόντος απροσδόκητα κέρδη, καθώς τα τεράστια αποθέματα χρυσού της κεντρικής τράπεζας σημειώνουν ιστορικά υψηλές τιμές.
Τα αποθέματα χρυσού της χώρας αντανακλούν δεκαετίες αποφασιστικής προστασίας, μετά την ανασύσταση των αποθεμάτων που λεηλατήθηκαν από τους Ναζί τη δεκαετία του 1940, και μια στάση που την οδήγησε να αντισταθεί στις εκκλήσεις για πώληση κατά τη διάρκεια επαναλαμβανόμενων κρίσεων και καθώς το δημόσιο χρέος της εκτοξεύθηκε στα ύψη.
Η Τράπεζα της Ιταλίας διαθέτει σήμερα το τρίτο μεγαλύτερο εθνικό απόθεμα χρυσού στον κόσμο, μετά τις ΗΠΑ και τη Γερμανία. Οι 2.452 μετρικοί τόνοι χρυσού της χώρας έχουν αξία περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια, περίπου το 13% του εθνικού εισοδήματος του 2024, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters.
Οι 10 κορυφαίες κεντρικές τράπεζες που κατέχουν το μεγαλύτερο απόθεμα χρυσού, τον Μάρτιο του 2025
ReutersΟι κατασχέσεις σε καιρό πολέμου διαμορφώνουν την πολιτική σε καιρό ειρήνης
Η αγάπη της Ιταλίας για τον χρυσό χρονολογείται από χιλιετίες, με τους Ετρούσκους να έχουν κατακτήσει την τεχνική της σύντηξης χρυσών χαντρών πολύ πριν από την αρχαία Ρώμη. Υπό τον Ιούλιο Καίσαρα, το χρυσό νόμισμα aureus έγινε ο νομισματικός ακρογωνιαίος λίθος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, και αιώνες αργότερα, το fiorino απέκτησε την ίδια επιρροή στη μεσαιωνική Ευρώπη με αυτή που έχει σήμερα το δολάριο.
Η πιο πρόσφατη πολιτική της χώρας σε σχέση με το χρυσό διαμορφώθηκε από την εμπειρία της σε καιρό πολέμου, όταν οι ναζιστικές δυνάμεις, με τη βοήθεια του φασιστικού καθεστώτος της Ιταλίας, κατάσχεσαν 120 τόνους από τα αποθέματά της. Μέχρι το τέλος του πολέμου, αυτά είχαν μειωθεί σε περίπου 20 τόνους.
Κατά τη διάρκεια του μεταπολεμικού «οικονομικού θαύματος», η Ιταλία έγινε μια οικονομία βασισμένη στις εξαγωγές και είδε μια αύξηση στις εισροές ξένου συναλλάγματος, κυρίως δολαρίων ΗΠΑ. Μερικά από αυτά, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Τράπεζας της Ιταλίας, μετατράπηκαν σε χρυσό.
Τα αποθέματά της είχαν ανέλθει σε 1.400 τόνους μέχρι το 1960, συμπεριλαμβανομένων των τριών τετάρτων των κατασχεθέντων ράβδων χρυσού που κατάφερε να ανακτήσει το 1958.
Ένα ασφαλές δωμάτιο μέσα στο θησαυροφυλάκιο της Τράπεζας της Ιταλίας είναι γεμάτο με στοιβαγμένες ράβδους χρυσού, στη Ρώμη της Ιταλίας.
Τράπεζα της Ιταλίας/Φωτογραφία μέσω REUTERSΤα «χρυσαφικά» της οικογένειας
Οι πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του 1970 προκάλεσαν περαιτέρω παγκόσμια αβεβαιότητα, η οποία στην Ιταλία οδήγησε σε κοινωνικές αναταραχές και συχνές αλλαγές κυβερνήσεων, που θεωρήθηκαν επικίνδυνες από τους επενδυτές.
«Η ακραία νομισματική αστάθεια οδήγησε τις κεντρικές τράπεζες των δυτικών χωρών να αγοράσουν χρυσό, το απόλυτο σύμβολο της χρηματοοικονομικής σταθερότητας», δήλωσε στο Reuters ο Stefano Caselli, πρύτανης της SDA Bocconi School of Management στο Μιλάνο.
Για να αντισταθμίσει τα δημοσιονομικά κενά που άφησε η φυγή κεφαλαίων, η Ρώμη χρησιμοποίησε 41.300 ράβδους από τα αποθέματα χρυσού της ως εγγύηση για ένα δάνειο 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την γερμανική Bundesbank το 1976. Ωστόσο, σε αντίθεση με τη Βρετανία ή την Ισπανία, η Ιταλία αρνήθηκε να πουλήσει χρυσό κατά τη διάρκεια των οικονομικών κρίσεων, διατηρώντας τα αποθέματά της ακόμη και κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους του 2008.
«Ο χρυσός είναι σαν τα ασημικά της οικογένειας, είναι σαν το πολύτιμο ρολόι του παππού, είναι η τελευταία λύση σε περιόδους κρίσης, οποιασδήποτε κρίσης που υπονομεύει την διεθνή εμπιστοσύνη στη χώρα», έγραψε ο Salvatore Rossi, πρώην αναπληρωτής διοικητής της Τράπεζας της Ιταλίας, στο βιβλίο του «Oro» (Χρυσός) που εκδόθηκε το 2018.
Ένα ασφαλές δωμάτιο μέσα στο θησαυροφυλάκιο της Τράπεζας της Ιταλίας είναι γεμάτο με στοιβαγμένες ράβδους χρυσού στη Ρώμη της Ιταλίας.
Τράπεζα της Ιταλίας/Φωτογραφία μέσω REUTERSΜια σύγχρονη εποχή
Με τον χρυσό να εξακολουθεί να θεωρείται από πολλές δυτικές χώρες ως έσχατη λύση, οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο προχωρούν και πάλι σε αποθέματα εν μέσω της αναδιάρθρωσης της παγκόσμιας τάξης.
«Αυτή η ιστορική απόφαση της Τράπεζας της Ιταλίας φαίνεται εντυπωσιακά σύγχρονη», δήλωσε ο Caselli. «Επειδή βρισκόμαστε και πάλι στο ίδιο σημείο».
Η Τράπεζα της Ιταλίας διαθέτει σήμερα περίπου 871.713 χρυσά νομίσματα βάρους περίπου 4,1 τόνων στα θησαυροφυλάκιά της, τα οποία ονομάζονται «σακριστία» από το δωμάτιο της εκκλησίας όπου φυλάσσονται τα ιερά αντικείμενα.
Το χρυσό αντιπροσώπευε σχεδόν το 75% των επίσημων αποθεμάτων της Ιταλίας στο τέλος του περασμένου έτους, ένα ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το 66,5% της Ευρωζώνης, σύμφωνα με στοιχεία του World Gold Council.
Περίπου 1.100 τόνοι είναι αποθηκευμένοι στο θησαυροφυλάκιο κάτω από τα κεντρικά γραφεία της Τράπεζας της Ιταλίας στο Palazzo Koch, σε μικρή απόσταση από το Κολοσσαίο. Μια παρόμοιο ποσότητα διατηρείται στις ΗΠΑ, ενώ μικρότερες ποσότητες φυλάσσονται στη Βρετανία και την Ελβετία.
Η Ιταλία παραμένει επίσης ένας από τους κορυφαίους εξαγωγείς χρυσών κοσμημάτων στον κόσμο, με την παραγωγή να συγκεντρώνεται στην Αλεσσάντρια, το Αρέτσο και τη Βιτσέντσα, από πολυτελείς μάρκες όπως Bulgari, Buccellati και Damiani.
H Τράπεζα της Ιταλίας δεν δείχνει καμία πρόθεση πώλησης χρυσού
Οι εκκλήσεις για πώληση χρυσού με σκοπό τη μείωση του δημόσιου χρέους της Ιταλίας, που σήμερα υπερβαίνει τα 3 τρισεκατομμύρια ευρώ (3,49 τρισεκατομμύρια δολάρια) και αναμένεται να φτάσει το 137,4% του ΑΕΠ το επόμενο έτος, συνεχίζουν να ακούγονται, αλλά δεν έχουν ακόμη επιτύχει.
«Η πώληση ακόμη και του μισού από το απόθεμα χρυσού δεν θα έλυνε το πρόβλημα του χρέους της Ιταλίας», δήλωσε ο Giacomo Chiorino, επικεφαλής της ανάλυσης αγοράς στην Banca Patrimoni Sella & C.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η πώληση ράβδων χρυσού θα μπορούσε να αποδεσμεύσει κεφάλαια για βασικές δημόσιες υπηρεσίες προς όφελος των πολιτών, αντί να παραμένουν σε θησαυροφυλάκια.
Ωστόσο, η Τράπεζα της Ιταλίας δεν δείχνει καμία πρόθεση πώλησης.
«Σε μια εποχή που ο κόσμος αναδιαμορφώνεται, οι τιμές της αγοράς έχουν φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα και (ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία όπως) τα stablecoins και τα κρυπτονομίσματα κερδίζουν έδαφος, οι κεντρικές τράπεζες κατέχουν σήμερα τα πιο περιζήτητα περιουσιακά στοιχεία», δήλωσε ο Caselli του Bocconi.
«Έχουν δίκιο που δεν τα πωλούν», κατέληξε.