Τα απομνημονεύματα του Χουάν Κάρλος: «Ο γιος μου Φελίπε, μου γύρισε την πλάτη»
O πρώην βασιλιάς της Ισπανίας, Χουάν Κάρλος μιλάει για όλους και όλα στα απομνημονεύματά του
Tα απομνημονεύματα του πρώην βασιλιά της Ισπανίας Χουάν Κάρλος καταγράφουν το χρίσμα του ως κληρονόμου του δικτάτορα Φρανθίσκο Φράνκο, τον ρόλο του στη διάσωση της δημοκρατίας από μια απόπειρα πραξικοπήματος το 1981 και τη θλίψη του για τον θάνατο του μικρότερου αδελφού του, όταν οι δυο τους «έπαιζαν» με ένα πιστόλι ως έφηβοι.
Το βιβλίο, που εκδόθηκε 11 χρόνια μετά την παραίτηση και την εξορία του Χουάν Κάρλος, έχει τίτλο «Συμφιλίωση», αλλά φαίνεται πως επιχειρεί τα πάντα πέρα από αυτό που λέει ο τίτλος, αλλά αντίθετα περιγράφει λεπτομερώς πώς αισθάνεται εγκαταλελειμμένος και παρεξηγημένος από τον γιο και κληρονόμο του, βασιλιά Φελίπε ΣΤ΄, και από άλλα στενά μέλη της οικογένειάς του.
Αυτός ο μήνας σηματοδοτεί την 50ή επέτειο από τον θάνατο του Φράνκο, αλλά ο Χουάν Κάρλος, 87 ετών, δεν έχει προσκληθεί στην τελετή, μια περαιτέρω απόδειξη αυτού που θεωρεί ως απόρριψη και εγκατάλειψη από τη χώρα και την οικογένειά του.
Αναφερόμενος στον ρόλο του στην υπεράσπιση της μετάβασης της Ισπανίας στη δημοκρατία ενόψει της απόπειρας πραξικοπήματος του 1981 με επικεφαλής τον αντιστράτηγο Αντόνιο Τεχέρο, έγραψε: «Έδωσα ελευθερία στον ισπανικό λαό εγκαθιδρύοντας τη δημοκρατία, αλλά ποτέ δεν μπόρεσα να απολαύσω αυτή την ελευθερία ο ίδιος». «Τώρα που ο γιος μου μου γύρισε την πλάτη από καθήκον, τώρα που αυτοί που αυτοαποκαλούνται φίλοι μου μου γύρισαν την πλάτη, συνειδητοποιώ ότι δεν υπήρξα ποτέ ελεύθερος».
Ο πρώην βασιλιάς γεννήθηκε στην εξορία στην Ιταλία το 1938 κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου. Κλήθηκε στην Ισπανία σε ηλικία 10 ετών από τον Φράνκο, ο οποίος τον εκπαίδευσε για να γίνει διάδοχός του. «Τον σεβόμουν απεριόριστα, εκτιμούσα την ευφυΐα και την πολιτική του αίσθηση», είπε ο Χουάν Κάρλος για τον Φράνκο. Στο βιβλίο των 500 σελίδων, που δημοσιεύθηκε στα γαλλικά χθες Τετάρτη (5/11) και στα ισπανικά τον επόμενο μήνα, θυμάται να κάθεται δίπλα στον Φράνκο καθώς ο άρρωστος δικτάτορας πέθαινε στο κρεβάτι του νοσοκομείου.
«Μου πήρε το χέρι και είπε, σαν να ήταν η τελευταία του πνοή: "Μεγαλειότατε, σας ζητώ μόνο ένα πράγμα: κρατήστε τη χώρα ενωμένη"», θυμήθηκε ο Χουάν Κάρλος. Στέφθηκε βασιλιάς δύο ημέρες μετά τον θάνατο του Φράνκο το 1975.
Στα απομνημονεύματα γράφει επίσης για τον θάνατο το 1956 του 14χρονου αδελφού του, Αλφόνσο, στην Πορτογαλία, καθώς οι δυο τους καθάριζαν ένα πιστόλι - μια υπόθεση που δεν έχει ποτέ διερευνηθεί πλήρως. Γράφει ότι είναι η πρώτη φορά που μιλάει για το τραυματικό επεισόδιο. «Έχασα έναν φίλο, έναν έμπιστο άνθρωπο. Άφησε ένα τεράστιο κενό», είπε. «Χωρίς τον θάνατό του, η ζωή μου θα ήταν λιγότερο ζοφερή, λιγότερο δυστυχισμένη».
Η φήμη που κέρδισε με την αντίθεσή του στο πραξικόπημα αμαυρώθηκε με την πάροδο των ετών, καθώς ήρθαν στο φως νέα για τις εξωσυζυγικές του σχέσεις και ισχυρισμούς για φορολογική απάτη. Είπε ότι μετάνιωσε πικρά για τη μακροχρόνια σχέση του με τη Δανο-Γερμανίδα κοσμική Κορίνα τσου Σάιν-Βιτγκενστάιν-Σάιν, λέγοντας ότι είχε βλάψει τη φήμη του μεταξύ των συμπατριωτών του και οδήγησε στην πτώση και την αυτοεπιβαλλόμενη εξορία του στο Άμπου Ντάμπι.
Η κοινή γνώμη στράφηκε αποφασιστικά εναντίον του στο αποκορύφωμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης της Ισπανίας το 2012, μετά την δημοσιοποίηση λεπτομερειών για ένα πολυτελές ταξίδι για κυνήγι ελεφάντων στην Μποτσουάνα, όταν δεκάδες χιλιάδες Ισπανοί έχαναν τις δουλειές τους. Παραιτήθηκε από το θρόνο του το 2014 και μετακόμισε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα το 2020 εν μέσω της πανδημίας Covid, η οποία στοίχισε τη ζωή σε σχεδόν 35.000 Ισπανούς.
Ο Φελίπε ακύρωσε το ετήσιο επίδομά του ύψους 200.000 ευρώ όταν αποκαλύφθηκε ότι αποτελούσε αντικείμενο ερευνών για ξέπλυμα χρήματος στην Ισπανία και την Ελβετία. Και οι δύο υποθέσεις τελικά αποσύρθηκαν. Λέει ότι ήταν «σοβαρό λάθος» να δεχτεί ένα δώρο 65 εκατομμυρίων ευρώ το 2008 από τον εκλιπόντα βασιλιά Αμπντάλα της Σαουδικής Αραβίας, προσθέτοντας ότι ήταν «ένα δώρο που δεν ήξερα πώς να αρνηθώ». Ως άνθρωπος με μια φερόμενη ως τεράστια αλλά άγνωστη περιουσία, είναι απίθανο να γίνει αγαπητός στους Ισπανούς με το σχόλιο: «Είμαι ο μόνος Ισπανός που δεν λαμβάνει σύνταξη μετά από σχεδόν 40 χρόνια υπηρεσίας».