Η δημοσκοπική «κατρακύλα», ο συναγερμός και οι πρόωρες εκλογές
Η σταθερά συνεχιζόμενη δημοσκοπική «κατρακύλα» των συστημικών πολιτικών κομμάτων -γιατί περί αυτού πρόκειται- έχει σημάνει συναγερμό στο σύνολο του πολιτικού συστήματος, πρωτίστως όμως στην κυβέρνηση.
Δεν είμαι βέβαιη ότι έχουν αποκρυπτογραφήσει πλήρως το μήνυμα της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας, διαπιστώνω, ωστόσοότι επιχειρούν έστω και με «παρωχημένα» εργαλεία να ανακόψουν την πτώση και να ανακάμψουν, μερικώς τουλάχιστον, ο καθένας με βάση τη δική του στρατηγικής σχεδίασης. Η εικόνα, πάντως, είναι αποκαρδιωτική. Για πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση τα θεωρούμενα αντισυστημικά κόμματα αθροίζουν τόσο χαμηλό ποσοστό -μετά βίας προσεγγίζει το 50% (με βάση τα στοιχεία ερευνών κοινής γνώμης που είμαι σε θέση να γνωρίζω).
Προσέξτε ότι υπολείπεται θα πάει στον αντισυστημισμό, μετακομίζει σε μεγάλο βαθμό στην αδιευκρίνιστη ψήφο η οποία (πάντα με τα ίδια στοιχεία) φθάνει έως και το 24%.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά τους:
Πρώτον: Η κυβέρνηση, ως πρόσφατα, φλέρταρε με την ιδέα όχι απλώς να υπερβεί το ισχνό ποσοστό που «έγραψε» στην κάλπη των ευρωεκλογών, αλλά να εκτιναχθεί ακόμη και στη ζώνη του 35%, ενεργοποιώντας το σύνθημα «Μητσοτάκης ή χάος».
Δεν το έχει ακόμη εγκαταλείψει πλήρως, δεδομένου ότι η σχετική μέτρηση της επιρροής του διλήμματος αυτού στην κοινή γνώμη, ναι μεν δεν είναι επαρκώς ενθαρρυντική, αλλά πάντως δεν είναι και πλήρως απογοητευτική. Ωστόσο αναγνωρίζει ότι υπάρχει και το χειρότερο σενάριο, δηλαδή να βρεθεί μπροστά στο σκόπελο του 25%. Τι σημαίνει αυτό; Πολύ απλά ότι αν πέσει κάτω από το συγκεκριμένο ποσοστό, χάνεται το bonus των 40 εδρών που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία για το πρώτο κόμμα. Κυρίως, όμως, χάνεται το αφήγημα της πολιτικής και ιδεολογικής κυριαρχίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εξέλιξη του πολιτικού παιγνίου.
Δεύτερον: «Τούτων δοθέντων» που έλεγε και ο ιδρυτής της παράταξης, «νυν υπέρ πάντων» η προσπάθεια να αναδειχθεί ένα περισσότερο «κοινωνικό πρόσωπο» με δεδομένο μάλιστα, ότι το αφήγημα περί δημοσιονομικού θριάμβου (καθόλου αμελητέο παρεπιπτόντως) απορρίπτεται μετά πολλών επαίνων από τα 2/3 των πολιτών, για τον απλούστατο λόγο ότι θεωρούν πως εκείνοι πένονται και ας ευημερούν οι αριθμοί. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι μπήκαν στο τραπέζι σωρηδόν τα εξής: Αύξηση κατώτατου μισθού ωσονούπω, από 1ης Απριλίου, κατά 50 ευρώ το μήνα ονομαστικά, κατά 34 ευρώ «στην τσέπη» μετά την αποροφολόγηση. Το μέτρο αφορά κυρίως τις νεότερες ηλικίες, εκεί που η ΝΔ είναι δεύτερο κόμμα (σε σχέση με την Πλεύση Ελευθερίας) και μάλιστα σε απόσταση 5-6 μονάδων, παρακαλώ.
Επίσης, αύξηση του μισθού των στελεχών των ενόπλων δυνάμεων κατά 13-20% -κονδύλι που εν μέρει προκύπτει από τον εξορθολογισμό της λειτουργίας του συστήματος, αλλά άντε αυτό να το εξηγήσεις στους υπόλοιπους ένστολους που είναι «στα κάγκελα» γιατί θεωρούν ότι παραβιάζεται η αρχή του ενιαίου μισθολογίου. Επί πλέον παραίτηση του Δημοσίου από κάθε ένδικο μέσο απέναντι στις αγωγές αποζημιώσεων για τις τραγωδίες στο Μάτι και στη Μάνδρα -που φαίνεται ότι προκαθορίζει και τη στάση της Πολιτείας ως προς το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών.
Τρίτον: Ολα αυτά συμβαίνουν, σωρηδόν επαναλαμβάνω, ενώ έπεται και συνέχεια φοροελαφρύνσεων, 26 μήνες πριν την τυπική ημερομηνία των επόμενων εκλογών, ενώ ταυτόχρονα περιορίζεται η δυναμική της τίνι τρόπω θεσμοθετημένης διαδικασίας «παροχών» που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο στη Θεσσαλονίκη; Το ερώτημα είναι ρητορικό και επ' αυτού θα επανέλθουμε.
Μένοντας προς το παρόν στο σήμερα παρατηρούμε ότι όλες οι κυβερνητικές κινήσεις που στόχευαν στην ανατροπή του δυσμενούς κλίματος, δεν έχουν επαρκές πέρασμα: Οι νέοι δεν φαίνεται να παραληρούν από ενθουσιασμό και η οικονομική ενίσχυση των στελεχών των ενόπλων δυνάμεων, προκαλεί σφοδρή δυσαρέσκεια σε άλλες θεωρούμενες δεξαμενές ψηφοφόρων του κυβερνώνοντος κόμματος. Γενικότερα φαίνεται ότι τείνει να επιβεβαιωθεί η ιστορία του ξηλώματος του πουλόβερ. Ξέρετε, όταν αρχίζει το ξήλωμα, δύσκολα σταματά.
Τέταρτον: Μιλήσαμε εισαγωγικά για το μήνυμα της κοινωνίας που ζητεί να λάμψει η αλήθεια για τα Τέμπη, αλλά παράλληλα και Δικαιοσύνη παντού. Τα επί μέρους «φληναφήματα» στα οποία ήδη αναφερθήκαμε δεν απαντούν στο συνολικό αίτημα. Η αμφισβήτηση εξακολουθεί να υπάρχει και, μάλιστα, τροφοδοτείται περαίτερω από τον απίστευτο και πρωτοφανή χειρισμό της υπόθεσης Τριαντόπουλου: Ναι αναφανδόν της κυβέρνησης στη σύσταση προανακριτικής επιτροπής, όχι («πίσω γενναίοι μου πέσαμε σε παγίδα») μετά την αποκάλυψη του email του τέως υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ προς σημαίνοντα στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου αλλά και τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη -γεγονός που τους καθιστούσε οιονεί μάρτυρες στην προανακριτική διαδικασία. Υπάρχει, άραγε, και η παραμικρή περίπτωση αυτός ο χειρισμός να μην ενισχύει επιπροσθέτως την ήδη παγιωμένη άποψη ότι η κυβέρνηση επιχειρεί συγκάλυψη του δραματικού γεγονότος για να αποκρύψει τις ευθύνες της με πιθανό συνεργό τη Δικαιοσύνη; Υποθέτω πως όχι.
Πέμπτον: Ας κάνουμε εδώ μια μικρή αλλά απαραίτητη παρένθεση. Ενώ λοιπόν η κυβέρνηση βρίσκεται στο καναβάτσο, η αξιωματική αντιπολίτευση (θεωρητικώς ο εναλλακτικός πυλώνας δικαυβέρνησης) βλέπει τα ποσοστά της να φυλλοροούν, εδώ και τέσσερις μήνες, από δημοσκόπηση σε δημοσκόπηση. Έχει, λοιπόν, σημάνει συναγερμός, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να αναμένονται εξελίξεις. Για την ώρα απερρίφθη η πρόταση Φάμελλου για προεκλογικά κοινά ψηφοδέλτια με τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά η συζήτηση θα επανέλθει σύντομα, απ' ότι μπορώ να γνωρίζω. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα. Οι πολίτες (πάντα με βάση τις δημοσκοπήσεις) θεωρούν πολύ πιο ελκυστικό το σενάριο της δημιουργίας ενός νέου κόμματος της αριστεράς σε σχέση με την απλή σύνθεση - σύμπλευση των υπαρχόντων κομμάτων. Συμπέρασμα, ή η κοινωνία... τρελάθηκε, ή πιστεύει ότι η υπέρβαση των γνωστών παθογενειών του πολιτικού συστήματος δεν επιτυγχάνεται με απλή συγκόλληση. Θα δούμε.
Έκτον (και τελευταίο): Μ' αυτά και μ' αυτά υποψιάζομαι ότι βγαίνει στον αφρό το σενάριο των πρόωρων εκλογών. Γιατί η κυβέρνηση δεν δείχνει να έχει δυνάμεις εξάντλησης της θητείας της. Οι βουλευτές της αντιλαμβάνονται ότι απομειώνονται οι πιθανότητες επανεκλογής τους. Σπεύδουν μάλιστα, μέσα από ένα εμφανώς οργανωμένο σχέδιο κοινοβουλευτικών ερωτήσεων για τα «κακώς κείμενα» να πάρουν αποστάσεις από πολιτικές που θεωρούν ότι κινούνται μακράν των προσδοκιών της κοινωνίας. Επιπρόσθετα άνοιξε στα καλά καθούμενα η συζήτηση για το ενδεχόμενο αλλαγής ηγεσίας στη ΝΔ. Πώς όμως; Με δύο κινήσεις roua-mat που έκανε στην πολιτική σκακιέρα ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης: Δίνοντας μέσω του ανασχηματισμού το «δαχτυλίδι» στον Κωστή Χατζηδάκη, ενώ ταυτόχρονα αναβάθμισε και τον έτερο δελφίνο, τον Κυριάκο Πιερρακάκη. Και επιλέγοντας εν συνεχεία να μην παρευρεθεί σε μια τελετή μνήμης για τους πεσόντες υπέρ της ανεξαρτησίας, της ελευθερίας και της δημοκρατίας της πατρίδας, επικαλούμενος δευτερεύουσας σημασίας υποχρεώσεις. Χαρίζοντας ουσιαστικά την εκδήλωση στο Νίκο Δένδια.
Πού βρισκόμαστε; Άγνωστο αλλά για την ώρα αναδεικνύεται το σενάριο της μετεκλογικής κυβερνητικής συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ ειδικά αν η αξιωματική αντιπολίτευση εξακολουθήσει περί άλλα να τυρβάζει.