Ανάλυση CNN: «Ο Τραμπ μπορεί να πέσει στην παγίδα του Πούτιν» - Τα σενάρια για τη Σύνοδο Κορυφής
O Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Ρώσος ομόλογός του, Βλαντιμίρ Πούτιν
Ο Ντόναλντ Τραμπ μίλησε για «μεγάλη πρόοδο» προς τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, αφού ανακοίνωσε σχέδια για συνάντηση με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Μήπως όμως ο Πούτιν, για να παραφράσουμε τον πρόεδρο των ΗΠΑ σε μια προηγούμενη, και σπάνια, στιγμή διαύγειας για τις ρωσικές σχέσεις, απλώς κερδίζει χρόνο;
Η απογοήτευση του Τραμπ με τον Πούτιν, ο οποίος έχει πλήξει τις ελπίδες του προέδρου να γίνει ειρηνοποιός άξιος του βραβείου Νόμπελ, έσβησε μετά την αποχώρηση του απεσταλμένου του Στιβ Γουίτκοφ από μια τρίωρη συνάντηση την Τετάρτη με τον ισχυρό άνδρα του Κρεμλίνου. Ο Τραμπ προέβλεψε ότι μια Σύνοδος Κορυφής μέσα σε λίγες εβδομάδες θα μπορούσε να σταματήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, λέγοντας ότι υπάρχει «πολύ καλή πιθανότητα να φθάνουμε...στο τέλος αυτού του δρόμου».
Η αισιόδοξη στάση του ήταν περισσότερο συμβολική παρά ουσιαστική τις τελευταίες εβδομάδες, όταν επέκρινε με έντονο ύφος τις «αηδιαστικές» αεροπορικές επιθέσεις του Πούτιν στο Κίεβο και αποκάλεσε τον παγκόσμιο ηγέτη που πάντα προσπαθούσε να εντυπωσιάσει «εντελώς τρελό».
Την Τετάρτη προειδοποίησε ότι δεν υπήρξε κάποια «σημαντική πρόοδος» στη Μόσχα. Ωστόσο, φαινόταν απίστευτα αισιόδοξος υπό το φως των πρόσφατων επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους της Ρωσίας στην Ουκρανία - μερικές από τις πιο έντονες μέχρι στιγμής - και της απουσίας οποιωνδήποτε στοιχείων κατά τη διάρκεια τριών ετών μάχης ότι ο Πούτιν έχει οποιαδήποτε πρόθεση να τερματίσει τον φρικτό πόλεμο.
O Aμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ
APΟ Τραμπ έχει επανειλημμένα ισχυριστεί ότι επίκειται μεγάλη πρόοδος από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο - αφού υποσχέθηκε και στη συνέχεια απέτυχε να τερματίσει τον πόλεμο σε 24 ώρες. Αλλά οι λόγοι του Πούτιν για τη συνέχιση του πολέμου είναι πολύ πιο πειστικοί από οποιοδήποτε κίνητρο μπορεί να του δώσει ο Τραμπ για να τον τερματίσει.
«Νομίζω ότι εμείς στην Ουάσιγκτον μερικές φορές υποτιμάμε πόσο αφοσιωμένο είναι το Κρεμλίνο στη διεξαγωγή αυτού του πολέμου», δήλωσε ο Ντέιβιντ Σάλβο, ειδικός σε θέματα Ρωσίας και διευθύνων σύμβουλος της Συμμαχίας για την Ασφάλεια της Δημοκρατίας στο Marshall Fund. «Η νομιμότητα και η μοίρα ολόκληρου του καθεστώτος Πούτιν βασίζεται όχι μόνο στο να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο με ρωσικούς όρους, αλλά στο να συνεχίσει να τον πολεμά για το άμεσο μέλλον, ολόκληρη η οικονομία στηρίζεται στον πόλεμο».
Ο Σάλβο, πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Εξωτερικών, πρόσθεσε: «Απλώς δεν βλέπω τίποτα που να κινεί τα πράγματα και να αλλάζει τους υπολογισμούς του Κρεμλίνου».
Υπάρχει ελπίδα ότι αυτή τη φορά θα αλλάξει κάτι;
Ωστόσο, η επιτυχής ειρηνευτική διαδικασία συχνά απαιτεί από τους προέδρους να αναλαμβάνουν ρίσκα. Και αν ο Τραμπ κατάφερνε με κάποιο τρόπο να ξεκινήσει μια πραγματική ειρηνευτική διαδικασία, θα έσωζε ενδεχομένως χιλιάδες ζωές σε έναν πόλεμο που έχει καταστρέψει τους Ουκρανούς πολίτες. Θα πετύχαινε επίσης ένα σημαντικό ορόσημο για τις ΗΠΑ και τον ίδιο.
Υπάρχει λοιπόν λόγος αισιοδοξίας; Η Σύνοδος Κορυφής με τον Πούτιν θα είναι μια μεγάλη στιγμή πολιτικής ικανότητας και θα προσέφερε στον Τραμπ μια πολυαναμενόμενη κατ' ιδίαν συνάντηση με τον Ρώσο ηγέτη και την ευκαιρία να δοκιμάσει την πεποίθησή του ότι, αυτοπροσώπως, μπορεί να χρησιμοποιήσει τις ικανότητές του στη σύναψη συμφωνιών για να τερματίσει τον πόλεμο.
Ο Τραμπ έχει προτείνει επίσης μια τριμερή συνάντηση που θα φέρει κοντά τον Πούτιν και τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην πιο σημαντική διπλωματική συνάντηση από τη ρωσική εισβολή πριν από τρία χρόνια.
Η Ρωσία επιβεβαίωσε την επικείμενη συνάντηση με τον Τραμπ. Η Μόσχα συνήθως προετοιμάζεται για τέτοιες συναντήσεις με επίπονες συνομιλίες χαμηλότερου επιπέδου, τις οποίες συχνά χρησιμοποιεί ως τακτικές καθυστέρησης, οπότε μπορεί να εξοργιστεί με την βιασύνη.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν συνομιλούν κατά τη διάρκεια της οικογενειακής φωτογράφησης στη Σύνοδο Κορυφής του APEC στο Ντανάγκ του Βιετνάμ (2017)
AP/ΑρχείουΑλλά τα αυξημένα διακυβεύματα μιας προεδρικής συνάντησης θα μπορούσαν να ασκήσουν πίεση στον Πούτιν να πετύχει τουλάχιστον κάτι που ο Τραμπ μπορεί να χαρακτηρίσει νίκη. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια συμφωνία για τον τερματισμό των αεροπορικών επιθέσεων εναντίον αμάχων, ακόμη και αν μια πλήρης κατάπαυση του πυρός και μια ειρηνευτική συμφωνία μπορεί να χρειαστούν πολλούς μήνες για να επιτευχθούν. Αλλά οι ρωσικές δεσμεύσεις για κατάπαυση του πυρός συχνά δεν αξίζουν ούτε το χαρτί στο οποίο είναι γραμμένες.
Η σημαντική πρόοδος θα επικύρωνε επίσης τη νέα στρατηγική του Τραμπ, η οποία προσπαθεί να εξαναγκάσει τον Πούτιν να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τιμωρίες και όχι με κολακεία. Μπορεί να μην είναι τυχαίο ότι η φαινομενική κινητικότητα ήρθε σε μια ημέρα που ο Τραμπ δήλωσε ότι θα επιβάλει υψηλούς δασμούς στην Ινδία - έναν από τους κορυφαίους αγοραστές του ρωσικού πετρελαίου που χρηματοδοτεί την πολεμική προσπάθεια.
Σε δύο ημέρες επίσης λήγει η προθεσμία του Τραμπ για να επιβάλει νέες κυρώσεις στη Ρωσία για την αγνόηση των απαιτήσεών του για κατάπαυση του πυρός. Χθες (6/8), στην Ουκρανία επικράτησε μια σπάνια νότα αισιοδοξίας. «Η Ρωσία φαίνεται τώρα να τείνει περισσότερο προς μια εκεχειρία — η πίεση αποδίδει», δήλωσε ο Ζελένσκι στην νυχτερινή ομιλία του εν μέσω πολέμου.
Λόγοι για να μην εμπιστευτεί κανείς τον Πούτιν
Ο Πούτιν μπορεί να εξακολουθεί να παίζει το ίδιο παλιό παιχνίδι. Στους πρώτους επτά μήνες της δεύτερης θητείας του, ο Τραμπ έχει ταπεινωθεί από τον Πούτιν που αγνόησε τις ειρηνευτικές του προσπάθειες και χλεύασε τους ισχυρισμούς του ότι επιθυμεί ειλικρινά την ειρήνη. Ακόμα και ο Τραμπ, ο οποίος έχει μακρά ιστορία να υποκύπτει μπροστά στον Ρώσο ηγέτη, φαίνεται να έχει συνειδητοποιήσει ότι τον περνάει για ανόητο.
Αλλά ο Πούτιν θα μπορούσε να παρασύρει ξανά τον Τραμπ μετά τη συνάντηση με τον Γουίτκοφ. Ο Αμερικανός πρόεδρος παραδέχτηκε ότι δεν γνωρίζει ποιο είναι το παιχνίδι του Πούτιν. «Δεν μπορώ να απαντήσω σε αυτό το ερώτημα ακόμα», δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τετάρτη. «Θα σας πω σε λίγες εβδομάδες, ίσως και λιγότερο».
Ο Τραμπ μπορεί να προσπαθήσει να παρουσιάσει οποιαδήποτε σύνοδο κορυφής με τον Πούτιν ως νίκη από μόνη της. Αλλά θα έδινε στον Πούτιν ένα βραβείο χωρίς να εξασφαλίζει κάποιο τίμημα. Ο πρώην αντισυνταγματάρχης της KGB στο Κρεμλίνο μπορεί να βασίζεται στην αγάπη του Τραμπ για τις θεατρικές φωτογραφίσεις που συχνά δεν αποδίδουν πολλά. Οι συναντήσεις κορυφής της πρώτης θητείας του με τον Κιμ Γιονγκ Ουν, για παράδειγμα, απέτυχαν να τερματίσουν το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας.
Ο Πούτιν συμφώνησε να συναντήσει τον Τραμπ, και η συνάντηση - η οποία θα θυμίζει διάσημες Συνόδους Κορυφής μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης κατά τον Ψυχρό Πόλεμο - θα αντιπροσωπεύει την επιστροφή ενός ηγέτη-παρία στην κορυφαία διπλωματική σκηνή του κόσμου. Παράλληλα θα αναζωπύρωνε μνήμες από τη σύνοδο κορυφής του Ελσίνκι κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, όταν ο Πούτιν είχε εκπληκτικά μεγάλη επιτυχία στη χειραγώγηση του Αμερικανού ομολόγου του.
«Νομίζω ότι ο Πούτιν θα το δει ως ευκαιρία», δήλωσε ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, Τζον Μπόλτον, στην Kaitlan Collins του CNN στο «The Source» την Τετάρτη. «Νομίζω ότι ξέρει ότι, σκόπιμα ή ακούσια, έχει πιέσει τον Τραμπ λίγο υπερβολικά και θα έχει κάποιες ιδέες για το πώς να επαναφέρει τα πράγματα προς την κατεύθυνσή του», είπε ο Μπόλτον.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι τι θα προσφέρουν οι Ρώσοι ως αντάλλαγμα. Οι ΗΠΑ προσπάθησαν στο παρελθόν να πετύχουν μία συμφωνία για να σταματήσουν οι αεροπορικές επιθέσεις και από τις δύο πλευρές. Αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει στους Ουκρανούς να εγκαταλείψουν τα καταφύγιά τους. Αλλά οι πιθανότητες μιας ευρύτερης εκεχειρίας φαίνονται μικρές. Στην καλοκαιρινή επίθεση της Μόσχας φαίνονται πιθανές σημαντικές εξελίξεις . Γιατί λοιπόν να σταματήσει να πολεμάει τώρα; Ο Πούτιν μπορεί να δει αυτή τη νέα εμπλοκή με τον Τραμπ ως εξαγορά περισσότερου χρόνου για να αποκτήσει περισσότερα στρατηγικά εδάφη στην ανατολική Ουκρανία.
Μια άλλη πιθανή προσέγγιση θα ήταν η Ρωσία να προσφέρει στον Τραμπ κίνητρα να απομακρύνει το βλέμμα του από την Ουκρανία - ίσως μια υπόσχεση για συνομιλίες για μία συμφωνία ελέγχου των πυρηνικών όπλων που θα ενίσχυε την κληρονομιά του ή κάποια σημαντική οικονομική συνεργασία που θα ενεργοποιούσε τα εμπορικά ένστικτα του Τραμπ.
Η Ουκρανία πρέπει επίσης να ακουστεί και θα είναι επιφυλακτική απέναντι στην επιστροφή του Τραμπ σε ένα φιλορωσικό ειρηνευτικό σχέδιο που θα είχε ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της Μόσχας να διατηρήσει όλα τα εδάφη, καθώς και να αποκλειστεί οριστικά η ένταξη του Κιέβου στο ΝΑΤΟ. Η Μόσχα προσπαθεί εδώ και καιρό να εκμεταλλευτεί τον σκεπτικισμό του Τραμπ για τον πόλεμο, ενθαρρύνοντας τις διαιρέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων συμμάχων του Κιέβου. Επομένως, ήταν σημαντικό το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες είχαν τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ και τον Ζελένσκι την Τετάρτη.
Το ρητό του Ψυχρού Πολέμου του Προέδρου Ρόναλντ Ρίγκαν σχετικά με την αντιμετώπιση της Μόσχας - «Εμπιστεύσου αλλά επαλήθευσε» - φαίνεται γραφικό με βάση το ιστορικο του Πούτιν κατά τη διάρκεια του πολέμου. Ο Ζελένσκι την Τετάρτη είχε μια πιο εύστοχη προειδοποίηση: «Το κλειδί είναι να διασφαλιστεί ότι δεν θα εξαπατήσουν κανέναν στις λεπτομέρειες - ούτε εμάς ούτε τις Ηνωμένες Πολιτείες».