Ρεκόρ εξοπλισμών 58 δισ. δολαρίων στην Ιαπωνία εν μέσω κλιμακούμενης έντασης με το Πεκίνο
Το υπουργικό συμβούλιο της Ιαπωνίας ενέκρινε την Παρασκευή σχέδιο αμυντικού προϋπολογισμού-ρεκόρ, που υπερβαίνει τα 9 τρισ. γεν (58 δισ. δολάρια) για το επόμενο έτος, με στόχο την ενίσχυση της αποτρεπτικής της ισχύος έναντι της Κίνας, καθώς και των δυνατοτήτων αντεπίθεσης και παράκτιας άμυνας μέσω πυραύλων cruise και μη επανδρωμένων οπλικών συστημάτων.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2026, που ξεκινά τον Απρίλιο, είναι αυξημένο κατά 9,4% σε σχέση με το 2025 και αποτελεί το τέταρτο έτος του πενταετούς προγράμματος της Ιαπωνίας για τον διπλασιασμό των αμυντικών δαπανών στο 2% του ΑΕΠ.
Η αύξηση έρχεται σε μια περίοδο εντεινόμενης έντασης με την Κίνα. Η πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Σανάε Τακαΐτσι, είχε δηλώσει τον Νοέμβριο ότι οι ιαπωνικές ένοπλες δυνάμεις ενδέχεται να εμπλακούν εάν η Κίνα προχωρήσει σε ενέργειες κατά της Ταϊβάν, του αυτοδιοικούμενου νησιού που το Πεκίνο θεωρεί αναπόσπαστο μέρος της επικράτειάς του.
Υπό πίεση των ΗΠΑ για αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, η κυβέρνηση Τακαΐτσι δεσμεύτηκε να επιτύχει τον στόχο του 2% έως τον Μάρτιο, δύο χρόνια νωρίτερα από τον αρχικό σχεδιασμό. Παράλληλα, η Ιαπωνία σκοπεύει να αναθεωρήσει τη στρατηγική ασφάλειας και άμυνας έως τον Δεκέμβριο του 2026, με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων.
Φωτογραφία αρχείου
APΠύραυλοι και drones στην άμυνα των νοτιοδυτικών νησιών
Η Ιαπωνία ενισχύει σταθερά τις επιθετικές της δυνατότητες με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, ικανούς να πλήττουν εχθρικούς στόχους από απόσταση — μια σημαντική απόκλιση από τη μεταπολεμική αρχή που περιόριζε τη χρήση βίας αποκλειστικά στην αυτοάμυνα.
Η ισχύουσα στρατηγική ασφάλειας, που υιοθετήθηκε το 2022, χαρακτηρίζει την Κίνα ως τη μεγαλύτερη στρατηγική πρόκληση για τη χώρα και προβλέπει πιο ενεργό ρόλο των Ιαπωνικών Δυνάμεων Αυτοάμυνας στο πλαίσιο της συμμαχίας με τις ΗΠΑ.
Το νέο σχέδιο προϋπολογισμού προβλέπει περισσότερα από 970 δισ. γεν (6,2 δισ. δολάρια) για την ενίσχυση των δυνατοτήτων πυραύλων «αποστάσεως πλήγματος». Σε αυτά περιλαμβάνεται η αγορά, ύψους 177 δισ. γεν (1,13 δισ. δολάρια), εγχώριας ανάπτυξης και αναβαθμισμένων πυραύλων επιφανείας-πλοίου Type-12, με εμβέλεια περίπου 1.000 χιλιομέτρων.
Η πρώτη παρτίδα των πυραύλων Type-12 θα αναπτυχθεί στην νοτιοδυτική περιφέρεια Κουμαμότο έως τον Μάρτιο, ένα έτος νωρίτερα από τον αρχικό προγραμματισμό, καθώς η Ιαπωνία επισπεύδει την ενίσχυση της πυραυλικής της παρουσίας στην περιοχή.
Λόγω και της γήρανσης και μείωσης του πληθυσμού, καθώς και των δυσκολιών στελέχωσης του στρατού, η ιαπωνική κυβέρνηση θεωρεί τα μη επανδρωμένα οπλικά συστήματα απολύτως απαραίτητα.
Για την παράκτια άμυνα, η Ιαπωνία θα δαπανήσει 100 δισ. γεν (640 εκατ. δολάρια) για την ανάπτυξη «μαζικών» μη επανδρωμένων εναέριων, επιφανειακών και υποθαλάσσιων drones επιτήρησης και άμυνας, στο πλαίσιο του συστήματος «SHIELD», το οποίο προβλέπεται να τεθεί σε λειτουργία έως τον Μάρτιο του 2028.
Όπως μεταδίδει το Associated Press για ταχύτερη υλοποίηση, η Ιαπωνία σκοπεύει αρχικά να βασιστεί κυρίως σε εισαγωγές, πιθανότατα από την Τουρκία ή το Ισραήλ.
Κλιμακώνεται η ένταση με την Κίνα
Η ανακοίνωση του προϋπολογισμού έρχεται σε μια περίοδο κλιμάκωσης της αντιπαράθεσης με την Κίνα, μετά τη δήλωση της Τακαΐτσι τον Νοέμβριο ότι ο ιαπωνικός στρατός θα μπορούσε να εμπλακεί σε ενδεχόμενη κινεζική ενέργεια κατά της Ταϊβάν.
Η ένταση κορυφώθηκε αυτόν τον μήνα, όταν ασκήσεις κινεζικού αεροπλανοφόρου κοντά στη νοτιοδυτική Ιαπωνία προκάλεσαν επίσημη διαμαρτυρία του Τόκιο, αφού κινεζικά αεροσκάφη «κλείδωσαν» με ραντάρ ιαπωνικά αεροσκάφη — ενέργεια που θεωρείται πιθανή προετοιμασία για εκτόξευση πυραύλων.
Το υπουργείο Άμυνας, ήδη ανήσυχο για τη ραγδαία επέκταση της κινεζικής στρατιωτικής δραστηριότητας στον Ειρηνικό, θα δημιουργήσει νέο γραφείο αφιερωμένο στη μελέτη επιχειρήσεων, εξοπλισμών και λοιπών αναγκών για την αντιμετώπιση της κινεζικής παρουσίας στην περιοχή.
Τον Ιούνιο, δύο κινεζικά αεροπλανοφόρα εντοπίστηκαν για πρώτη φορά να επιχειρούν σχεδόν ταυτόχρονα κοντά στο ιαπωνικό νησί Ιβο Τζίμα, γεγονός που ενίσχυσε τις ανησυχίες του Τόκιο για τη διεύρυνση της κινεζικής στρατιωτικής δραστηριότητας πέρα από τα σύνορά της και τις αμφισβητούμενες περιοχές της Ανατολικής Σινικής Θάλασσας.
Συμπαραγωγή φρεγατών και μαχητικών αεροσκαφών
Η Ιαπωνία επιδιώκει να ενισχύσει την κατά κύριο λόγο εγχώρια αμυντική της βιομηχανία μέσω συμπαραγωγών με φιλικές χώρες και της προώθησης εξαγωγών, έπειτα από τη σημαντική χαλάρωση των περιορισμών στις εξαγωγές όπλων τα τελευταία χρόνια.
Για το 2026, προβλέπεται δαπάνη άνω των 160 δισ. γεν (1 δισ. δολάρια) για την κοινή ανάπτυξη μαχητικού αεροσκάφους επόμενης γενιάς με τη Βρετανία και την Ιταλία, με στόχο την επιχειρησιακή ένταξή του το 2035. Παράλληλα, σχεδιάζεται έρευνα και ανάπτυξη drones με τεχνητή νοημοσύνη, τα οποία θα επιχειρούν σε συνεργασία με το μαχητικό.
Σε σημαντική ώθηση για την ιαπωνική αμυντική βιομηχανία, η Αυστραλία επέλεξε τον Αύγουστο τη Mitsubishi Heavy Industries για την αναβάθμιση φρεγατών κλάσης Mogami, οι οποίες θα αντικαταστήσουν τον στόλο των 11 πλοίων κλάσης ANZAC.
Ο προϋπολογισμός προβλέπει σχεδόν 10 δισ. γεν (64 εκατ. δολάρια) για τη στήριξη της αμυντικής βιομηχανικής βάσης και των εξαγωγών οπλικών συστημάτων.
Επιτυγχάνονται οι στόχοι, αλλά αβεβαιότητα για το μέλλον
Το σχέδιο προϋπολογισμού απαιτεί την έγκριση του κοινοβουλίου έως τον Μάρτιο, ώστε να ενσωματωθεί στον συνολικό κρατικό προϋπολογισμό ύψους 122,3 τρισ. γεν (784 δισ. δολάρια).
Το πενταετές πρόγραμμα αμυντικής ενίσχυσης θα οδηγήσει τις ετήσιες στρατιωτικές δαπάνες της Ιαπωνίας κοντά στα 10 τρισ. γεν (64 δισ. δολάρια), καθιστώντας τη χώρα τον τρίτο μεγαλύτερο αμυντικό επενδυτή παγκοσμίως, μετά τις ΗΠΑ και την Κίνα, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών.
Η κυβέρνηση Τακαΐτσι σκοπεύει να χρηματοδοτήσει την αύξηση των αμυντικών δαπανών μέσω αύξησης της φορολογίας σε επιχειρήσεις και καπνικά προϊόντα, καθώς και με σχέδιο αύξησης του φόρου εισοδήματος από το 2027. Ωστόσο, παραμένει ασαφές εάν η Ιαπωνία θα μπορέσει να διατηρήσει στο μέλλον ακόμη υψηλότερο ποσοστό αμυντικών δαπανών ως προς το ΑΕΠ.