Τριμερής Σύνοδος Ισραήλ – Ελλάδας – Κύπρου: Όλα όσα αναφέρει η κοινή δήλωση – Τι συμφώνησαν
Israel Cyprus Greece Summit.
Συνεργασία σε ασφάλεια, ενέργεια, θάλασσα, καταπολέμηση της τρομοκρατίας και εμβάθυνση των δεσμών ανάμεσα στους λαούς των τριών κρατών είναι μερικές από τις βασικότερες θεματικές ενότητες της κοινής δήλωσης της 10ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ισραήλ – Ελλάδας – Κύπρου, που έλαβε χώρα τη Δευτέρα (22/12) στην Ιερουσαλήμ, παρουσία των Μπενιαμίν Νετανιάχου, Κυριάκου Μητσοτάκη και Νίκου Χριστοδουλίδη.
«Οι χώρες συνεργάζονται και στον τομέα της άμυνας, καθώς ο εχθρός είναι υπαρκτός», υπογράμμισε ο κ. Νετανιάχου, προσθέτοντας ότι «δεν αναζητούμε αντιπαράθεση με κανέναν, αναζητούμε σταθερότητα και ειρήνη».
«Είμαστε τρεις χώρες υπερήφανες για την ιστορία τους. Μέσα από θυσίες καταφέραμε να επιτύχουμε την ανεξαρτησία. Όσοι πιστεύουν ότι μπορούν να επαναφέρουν την αυτοκρατορία τους στη χώρα μας τους απαντούμε: Ούτε να στο σκεφτείτε. Είμαστε αποφασισμένοι. Μαζί θέλουμε να εξασφαλίσουμε το μέλλον μας στην περιοχή. Να εξασφαλίσουμε την ειρήνη μέσω της ισχύος», προσέθεσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, στέλνοντας σαφές μήνυμα στην Τουρκία.
Ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στα ενεργειακά θέματα, κάνοντας λόγο «ένα αξιόπιστο σχήμα της στρατηγικής συνεργασίας». «Συζητήσαμε την άμυνα και τον τομέα της ασφάλειας όπου μπορούμε να κάνουμε πολλά ακόμη. Η σύμπραξη Κύπρου – Ισραήλ – Ελλάδας είναι στρατηγικής σημασίας», επεσήμανε ακόμη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε πως «αυτή η συνεργασία μεταξύ των παράκτιων κρατών μας, τριών ισχυρών και ακμάζουσων δημοκρατιών, θεωρώ ότι μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες που θα προωθήσουν την ευημερία, όχι μόνο των λαών μας, αλλά και των λαών της Ανατολικής Μεσογείου γενικότερα», υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι «προσβλέπουμε ιδιαίτερα στη συνέχιση και ενίσχυση της συνεργασίας μας, στη βάση αυτού του εξαιρετικά επιτυχημένου τριμερούς σχήματος».
Ολόκληρη η κοινή δήλωση της 10ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ισραήλ – Ελλάδας – Κύπρου:
«Ο πρωθυπουργός του Κράτους του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, συγκεντρωθήκαμε σήμερα στην Ιερουσαλήμ για τη 10η Τριμερή Σύνοδο Κορυφής μεταξύ των χωρών μας.
Η τριμερής συνεργασία μας
Αναγνωρίζουμε ότι η περιοχή μας βρίσκεται σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι, με την ευκαιρία να εγκαινιάσει μία εποχή σταθερότητας, ευημερίας και συνεργασίας που εκτείνεται από την Ινδία, μέσω της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου, έως την Ευρώπη. Αυτό το κοινό όραμα για πρόοδο, ασφάλεια, σταθερότητα και ειρήνη βασίζεται στον σεβασμό της ιστορικής κληρονομιάς των λαών που συνδέει, των κοινών συμφερόντων και των κοινών αξιών τους.
Η σημερινή τριμερής σύνοδος κορυφής επιβεβαιώνει την αταλάντευτη δέσμευσή μας να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας, βελτιώνοντας την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα των εθνών μας για τις επόμενες γενιές.
Συμφωνούμε να συγκαλούμε ετήσια σύνοδο κορυφής ηγετών και να εντείνουμε τις τριμερείς συναντήσεις σε υπουργικό και εργασιακό επίπεδο, εμβαθύνοντας τη συνεργασία και επεκτείνοντας τις κοινές πρωτοβουλίες.
Επίσης, επιβεβαιώνουμε τη σημασία του σχήματος 3+1 με τις Ηνωμένες Πολιτείες και προσκαλούμε άλλους ομοϊδεάτες εταίρους να ενταχθούν στο πλαίσιο σε σχήμα 3+1.
Ασφάλεια, καταπολέμηση της τρομοκρατίας και θαλάσσια συνεργασία
Για να εξασφαλίσουμε την υλοποίηση αυτού του οράματος, επιβεβαιώνουμε την ανάγκη συντονισμένης δράσης για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων και αναδυόμενων προκλήσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, συμφωνούμε να ενισχύσουμε την τρέχουσα τριμερή συνεργασία μας σε θέματα ασφάλειας, άμυνας και στρατιωτικών υποθέσεων.
Φυσικά, επιβεβαιώνουμε την κοινή μας δέσμευση για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών για την εξάλειψη της χρηματοδότησης τρομοκρατικών δραστηριοτήτων.
Υπογραμμίζουμε τη σημασία της θαλάσσιας ασφάλειας και δεσμευόμαστε να εμβαθύνουμε τη συνεργασία για την προστασία των θαλάσσιων διαδρομών και των κρίσιμων υποδομών από αναδυόμενες απειλές. Χαιρετίζουμε την ίδρυση του Κέντρου Αριστείας για την Κυβερνοασφάλεια στη Θάλασσα (MCCE) στην Κύπρο και την προγραμματισμένη έναρξη λειτουργίας του το 2026.
Αναγνωρίζουμε τη σημαντική και συνεπή συμβολή της Κύπρου και της Ελλάδας στις ανθρωπιστικές προσπάθειες στη Γάζα, μεταξύ άλλων μέσω του θαλάσσιου διαδρόμου Αμάλθεια, ο οποίος υλοποιείται σε συντονισμό μεταξύ της Κύπρου και του Ισραήλ και σε στενή συνεργασία με διεθνείς εταίρους, σύμφωνα με τον Μηχανισμό 2720, για την παροχή πρόσθετης βοήθειας.
Επαναλαμβάνουμε τη σημασία του ειρηνευτικού σχεδίου 20 σημείων του προέδρου Τραμπ για τη Γάζα, το οποίο εγκρίθηκε με την Απόφαση 2803 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, και ζητούμε την άμεση επιστροφή του τελευταίου εναπομείναντος Ισραηλινού ομήρου, Ραν Γβίλι και τον αφοπλισμό της Χαμάς σύμφωνα με το συμφωνηθέν πλαίσιο.
Επαινούμε το Κέντρο Πολιτικό–Στρατιωτικής Συντονισμού για τη Γάζα (CMCC) υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών, στο οποίο συμμετέχουν η Κύπρος και η Ελλάδα, για την επίτευξη, με τη διευκόλυνση του Ισραήλ, του ορόσημου για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας και εμπορικών αγαθών στη Γάζα.
Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα φτάσει με ασφάλεια στους πολίτες, μόνο μέσω συντονισμένων καναλιών και χωρίς να καταχραστεί από κακόβουλους παράγοντες.
Επαναλαμβάνουμε το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και απορρίπτουμε τις αβάσιμες κατηγορίες εναντίον του Ισραήλ.
Συνεργασία για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης
Συμφωνούμε να συσταθεί τριμερής ομάδα εργασίας για την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, η οποία θα εξασφαλίζει ταχεία και αποτελεσματική αμοιβαία συνδρομή σε περίπτωση φυσικών καταστροφών.
Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία για τη σύσταση του Περιφερειακού Σταθμού Πυροσβεστικής Αεροπορίας της Κύπρου, ο οποίος αποσκοπεί στην ενίσχυση της ετοιμότητας και της ικανότητας αντίδρασης της περιοχής, ιδίως όσον αφορά τις πυρκαγιές.
Θα δημιουργήσουμε μία ομάδα εργασίας για την υγεία, ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ των ιατρικών μας ιδρυμάτων στον τομέα της έρευνας, της καινοτομίας και της αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
Υπογραμμίζουμε περαιτέρω τη σημασία της εκτεταμένης συνεργασίας μας στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος και της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Οι αρμόδιες αρχές μας θα ξεκινήσουν τις απαραίτητες εργασίες για την υπογραφή τριμερών μνημονίων κατανόησης σχετικά με τη διαχείριση των υδάτων και των λυμάτων και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Υπενθυμίζουμε τη συμφωνία εφαρμογής μας σχετικά με το υποπεριφερειακό σχέδιο έκτακτης ανάγκης για τη θαλάσσια ρύπανση από πετρέλαιο και συμφωνούμε να πραγματοποιήσουμε κοινή άσκηση το 2026 για την αντιμετώπιση περιστατικών θαλάσσιας ρύπανσης.
Ενέργεια, συνδεσιμότητα και περιφερειακή ευημερία
Επαναβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητά μας να προωθήσουμε κοινά ενεργειακά έργα, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης φυσικού αερίου, των διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας και των πρωτοβουλιών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ως σταθερή βάση για τη συνεργασία στην περιοχή, με βάση το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του δικαίου της θάλασσας και του σεβασμού όλων των κρατών να ασκούν τα δικαιώματά τους στην αντίστοιχη ΑΟΖ / ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα τους.
Χαιρετίζουμε την πρόσφατη κοινή δήλωση της υπουργικής συνάντησης 3+1 για την ενέργεια που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 2025 με τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και τη δέσμευση για την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και της συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, μεταξύ άλλων μέσω του Κέντρου Ενέργειας της Ανατολικής Μεσογείου, ως κλειδί για την περιφερειακή στρατηγική σταθερότητα και ανθεκτικότητα.
Εκφράζουμε την ισχυρή μας δέσμευση για το έργο Great Sea Interconnector και συμφωνούμε να συνεργαστούμε για την προώθηση αυτού.
Θα συνεργαστούμε για την προώθηση περιφερειακών έργων διασύνδεσης, τόσο των εν εξελίξει όσο και των μελλοντικών, στο πλαίσιο του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδία – Μέση Ανατολή – Ευρώπη (IMEC), μεταξύ άλλων με τη σύσταση ομάδων εργασίας που θα συνεδριάζουν σε τακτική βάση για την υλοποίηση αυτού του στρατηγικού στόχου.
Επιστήμη, τεχνολογία και καινοτομία
Συμφωνούμε να ενισχύσουμε περαιτέρω την τριμερή συνεργασία στον τομέα της επιστήμης, της τεχνολογίας και της καινοτομίας, μεταξύ άλλων μέσω της δημιουργίας ενός πλαισίου για την προώθηση κοινών ερευνητικών πρωτοβουλιών, και να βελτιώσουμε τον συντονισμό όσον αφορά την πρόσβαση στα προγράμματα «Ορίζοντας» της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε άλλες εξωτερικές πηγές χρηματοδότησης.
Θα δημιουργήσουμε μία ομάδα εργασίας για την τεχνητή νοημοσύνη με σκοπό να διερευνήσουμε τις ευκαιρίες για ενισχυμένη συνεργασία, να προωθήσουμε την αξιόπιστη εφαρμογή αυτής σε κρίσιμους για την αποστολή της κοινωνίας τομείς, την υποδομή υπολογιστών υψηλού επιπέδου και την ανάπτυξη ικανοτήτων.
Ευρωπαϊκή και περιφερειακή συνεργασία
Χαιρετίζουμε την επικείμενη κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ευκαιρία για την ενίσχυση της συνεργασίας στη Νότια Γειτονία, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς και για τη συμβολή στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ισραήλ και την αξιοποίηση του δυναμικού τους ως βασικών εταίρων.
Η ενίσχυση και η διεύρυνση του κύκλου ειρήνης μεταξύ του Ισραήλ και του αραβικού κόσμου υπόσχεται μία πιο ασφαλή και ευημερούσα περιοχή. Επαναβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας για την επέκταση των Συμφωνιών του Αβραάμ και συμφωνούμε να εντείνουμε τις κοινές προσπάθειες, μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους εταίρους, για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Χαιρετίζουμε την πρόσφατη πρόοδο στον διάλογο μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου, προσθέτοντας μία οικονομική διάσταση στον διάλογο για την ασφάλεια. Υποστηρίζουμε την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την ανεξαρτησία του Λιβάνου, καθώς και τη σημασία της διασφάλισης του μονοπωλίου της χρήσης βίας από νόμιμους κρατικούς θεσμούς, σύμφωνα με την απόφαση της κυβέρνησης του Λιβάνου, τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και τις συμφωνίες του Νοεμβρίου 2024 που συνήφθησαν μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες θα μπορούσαν να ανοίξουν τον δρόμο προς την ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ.
Υπογραμμίζουμε την ιδιαίτερη σημασία της Ιερουσαλήμ για τις τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες: Τον Ιουδαϊσμό, τον Χριστιανισμό και τον Ισλαμισμό και υπενθυμίζουμε τους εγγενείς και βαθιούς ιστορικούς δεσμούς του εβραϊκού λαού με την ιστορική του πατρίδα. Επαναλαμβάνουμε τη δέσμευσή μας να διατηρήσουμε το status quo στους ιερούς τόπους της Ιερουσαλήμ και τονίζουμε το έντονο ενδιαφέρον μας για τη διατήρηση της παρουσίας και της κληρονομιάς των χριστιανικών εκκλησιών.
Υπό το φως της παγκόσμιας έξαρσης του αντισημιτισμού, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων αποτρόπαιων τρομοκρατικών επιθέσεων εναντίον Εβραίων πιστών στο Σίδνεϊ και το Μάντσεστερ, επαναβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητά μας να καταπολεμήσουμε τον αντισημιτισμό σε όλες τις μορφές του, συμπεριλαμβανομένων των εκκλήσεων για την καταστροφή του Ισραήλ και την άρνηση του δικαιώματός του να υπάρχει.
Επαναλαμβάνουμε επίσης τη σημασία των θρησκευτικών ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της λατρείας, και των αντίστοιχων υποχρεώσεών μας που απορρέουν από αυτές.
Εκφράζουμε την πλήρη και αταλάντευτη υποστήριξή μας για μία δίκαια, συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. μία τέτοια λύση, η οποία θα επανενώσει το νησί με βάση τον σεβασμό των δημοκρατικών αρχών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών όλων των Κυπρίων, όχι μόνο θα ωφελήσει το σύνολο του λαού της Κύπρου, αλλά θα συμβάλει επίσης σημαντικά στην ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιοχή.
Δεσμοί μεταξύ των λαών
Δεσμευόμαστε να εμβαθύνουμε τις πολιτιστικές, εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές ανταλλαγές, προωθώντας την αμοιβαία κατανόηση και φιλία μεταξύ των κοινωνιών μας.
Συμφωνούμε να επιταχύνουμε την εφαρμογή των υφιστάμενων συμφωνιών για την περιβαλλοντική εκπαίδευση και τις ανταλλαγές νέων.
Θα ενισχύσουμε τη συνεργασία στις σχέσεις με τη διασπορά, αξιοποιώντας το μεγάλο δυναμικό και τον ζωτικό ρόλο των κοινοτήτων μας σε όλο τον κόσμο για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των εθνών μας.