BOMBER

Η πτώση του Μπόρις Τζόνσον και οι ομοιότητες με το πολιτικό τέλος της Θάτσερ

Η πτώση του Μπόρις Τζόνσον και οι ομοιότητες με το πολιτικό τέλος της Θάτσερ
Η αντιευρωπαϊκή της πολιτική άρχισε να διχάζει το κόμμα
AP Photo

Η Μάργκαρετ Θάτσερ αμφισβητήθηκε από το κόμμα της στην 3η πρωθυπουργική της θητεία και αναγκάστηκε σε παραίτηση το 1990.

Η πολιτική κρίση που ταλανίζει αυτές τις ημέρες τη Βρετανία, κατά διαβολική σύμπτωση θυμίζει το άδοξο πολιτικό τέλος της Σιδηράς Κυρίας, Μάργκαρετ Θάτσερ η οποία αμφισβητήθηκε από το κόμμα της στην 3η πρωθυπουργική της θητεία και αναγκάστηκε σε παραίτηση το 1990.

Η αμφισβήτησή της ξεκίνησε ουσιαστικά από το 1989 όταν διένυε την τρίτη θητεία της ως πρωθυπουργός. Την ίδια χρονιά αντιτάχθηκε σθεναρά στη διαφαινόμενη συγκεντροποίηση της λήψης αποφάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία κατά τη γνώμη της θα οδηγούσε σε ομοσπονδιακές δομές, ενώ η ίδια υποστήριζε ότι ο ρόλος της ΕΕ έπρεπε να περιοριστεί στη διασφάλιση του ελεύθερου εμπορίου και του ανόθευτου ανταγωνισμού. Η αντιευρωπαϊκή της πολιτική άρχισε να διχάζει το κόμμα της, δημιουργώντας δύο αντίπαλες τάσεις, μια φιλοευρωπαϊκή και μια αντιευρωπαϊκή. Ο διχασμός αυτός έμελλε να αποβεί μοιραίος και για την ίδια.

Από το 1989, η δημοτικότητά της έφθινε πάλι, λόγω των υψηλών επιτοκίων (15%) που έπλητταν την βρετανική οικονομία. Ο πληθωρισμός άρχισε να αυξάνεται πάλι σε 7% το 1989 και σε 10% το 1990 και η ανάπτυξη άρχισε να επιβραδύνεται. Η παραγωγή πετρελαίου άρχισε να μειώνεται. Η Θάτσερ προσπάθησε να καθιερώσει τον φόρο κοινοτήτων, ένα είδος κεφαλικού φόρου. Συνεπώς, αντί για την φορολόγηση ακινήτων, φορολογούταν κάθε φυσικό πρόσωπο. Ο φόρος είχε πολλές αντιδράσεις, αφού όσο μεγαλύτερη ήταν μία οικογένεια τόσο περισσότερους φόρους πλήρωνε ανεξάρτητα από την αξία της κατοικίας. Η θητεία της Μάργκαρετ Θάτσερ άρχισε και τελείωσε με βία. Το 1990 το Λονδίνο γνώρισε τις μεγαλύτερες ταραχές που είδαν πολλές γενιές στο κέντρο του, εξαιτίας του απεχθούς φορολογικού σχεδίου της. Συνεργάτες της, της έθεταν όρους για την προσχώρηση της στερλίνας στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών, ενώ ένας βουλευτής έθεσε υποψηφιότητα για την προεδρία του κόμματος το Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς. Η υποψηφιότητα δεν είχε επιτυχία, αλλά 60 βουλευτές ψήφισαν τον αντίπαλό της ή απείχαν, πράγμα που χαρακτηρίστηκε πρωτοφανές.

Στην εκλογή νέου προέδρου του, το 1990, το κόμμα των Συντηρητικών ήταν βαθιά διχασμένο, τόσο για το θέμα της Ευρώπης, όσο και για θέματα εσωτερικής φορολογικής πολιτικής. Με αντίπαλο τον πρώην Υπουργό της, Michael Heseltine, η Θάτσερ δεν κατόρθωσε να εκλεγεί από τον πρώτο γύρο και, κατόπιν διαβούλευσης με συνεργάτες της, ανακοίνωσε την πρόθεσή της, να μην είναι υποψήφια στον επόμενο γύρο. Στήριξε τον Τζον Μέιτζορ, ο οποίος και εξελέγη. Η ίδια παρέμεινε βουλευτής ως τις εκλογές του 1992.

Όμως είναι προφανές ότι έπεσε από εσωτερικό «πραξικόπημα» όπως συμβαίνει και σήμερα με τον Μπόρις Τζόνσον.