Η Δάφνη Ξουράφη διακρίθηκε στις Κάννες με το «Mine»: Το animation που πρέπει να μας ευαισθητοποιήσει
Η Ελληνίδα σκηνοθέτης - animator που διακρίθηκε με τη ταινία μικρού μήκους στις Κάννες, μιλάει στο Newsbomb.gr για το «Mine», το μήνυμα που θέλησε να περάσει μέσα από αυτή και το χώρο του animation στη χώρα μας.
Όταν στην Ελλάδα ακούμε τη λέξη «animation», στους περισσότερους έρχεται στο μυαλό τα κόμικ, ο Μίκυ Μάους και στους πιο… ψαγμένους, οι σειρές και οι ταινίες -κυρίως- από την Ιαπωνία.
Στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, το animation είναι κάτι σαν Hollywood, με τη βιομηχανία του να έχει «τρελά» κέρδη. Στην Ελλάδα όμως μοιάζει να είναι κάτι άγνωστο. Κάτι που βλέπουμε μόνο σε διαφημίσεις στην τηλεόραση ή σε βίντεο στο διαδίκτυο.
Πίσω από αυτή την άγνωστο «ταυτότητα» του animation στην Ελλάδα, κρύβονται «διαμάντια» και μάλιστα με διακρίσεις. Ένα από αυτά, είναι η Δάφνη Ξουράφη.
Η 28χρονη σκηνοθέτης - animator με το «Mine», κατάφερε να κερδίσει το βραβείο της καλύτερης ταινίας animation για τον μήνα Δεκέμβριο στο Cannes - World film festival, κερδίζοντας παράλληλα το εισιτήριο για να διαγωνιστεί για την καλύτερη ταινία animation της χρονιάς.
Πώς κατάφερε η Δάφνη Ξουράφη να δημιουργήσει αυτή την ταινία και πόσο εύκολο ή δύσκολο, είναι να ασχολείται κάποιος με το animation στην Ελλάδα; Η Δάφνη μίλησε στο Newsbomb.gr για τη μεγάλη της αγάπη, τη διάκρισή της, ενώ παράλληλα, αποκάλυψε τη συγκινητική ιστορία που της έδωσε έμπνευση για να δημιουργήσει το «Mine».
Καλύτερη ταινία animation για τον Δεκέμβριο στο Cannes - World film Festival. Περίμενες ότι θα τα καταφέρεις;
Η αλήθεια είναι πως όχι. Είναι μια μικρή διάκριση αλλά μεγάλη τιμή και πολύ ωραίο ξεκίνημα για την ταινία, που μόλις ξεκίνησε την πορεία της σε φεστιβάλ.
Τι είναι το «Mine» για σένα; Από που πήρες έμπνευση για τη δημιουργία του;
Η έμπνευση για την ταινία ήρθε από δικούς μου αγώνες ανά τα χρόνια με θέματα ψυχικής υγείας και συγκεκριμένα όταν βρέθηκα και στην αντίθετη πλευρά, στην θέση δηλαδή του να στηρίξω εγώ μια φίλη μου με αντίστοιχα θέματα αντί να με στηρίξει εκείνη. Θέλησα να δείξω και τις δυο πλευρές και να ευαισθητοποιήσω τον κόσμο όσο μπορώ από την θέση μου σαν δημιουργός για το πως τέτοια θέματα είναι πολύ πιο καθημερινά στους γύρω μας από όσο νομίζουμε.
Πόσα άτομα χρειάστηκαν να δουλέψουν για την ολοκλήρωσή του;
Στην κυρίως παραγωγή της ταινίας δουλέψαμε εγώ και άλλα τρια άτομα, συγκεκριμένα την μουσική έκανε ο Χάρης Κατσίλης, τον ήχο ο Paul Drauz- Brown, και ο Στέφανος Πλέτσης βοήθησε λίγο με το animation, το μονταζ και με θέματα τεχνικής φύσης και ήταν παρών συμβουλευτικά και ενεργά σε όλη την παραγωγή.
Μεγάλη ήταν και η συμβολή του Θάνου Κυρατζή πριν την παραγωγή της ταινίας, με τον οποίο γράψαμε μαζί το σενάριο το φθινόπωρο του 2020. Παρότι σχεδόν όλη την βασική παραγωγή (animation, σχεδιασμός χαρακτήρων και backgrounds, μονταζ κτλπ) την έκανα εγώ, η ταινία αυτή δεν θα γινόταν πραγματικότητα ποτέ χωρίς την πολύτιμη βοήθεια και στήριξη αυτών των ταλαντούχων και υπέροχων ανθρώπων.
Πιστεύεις πως μπορεί να σου δώσει την πρώτη θέση στο Cannes - World film Festival;
Δεν έχω ιδέα, διότι σε διαγωνισμούς του εξωτερικού συνήθως διαγωνίζονται ταινίες μικρού μήκους από πολύ μικρές ομάδες και χαμηλό budget, όπως η δική μας, μαζί με ταινίες από μεγάλες ομάδες ή στούντιο, με εντελώς διαφορετικό budget. Η νίκη λοιπόν είναι κάτι εξαιρετικό δύσκολο, πιο σημαντική είναι για μένα απλώς η επιλογή της ταινίας από διάφορα φεστιβάλ.
Μόνο και μόνο η ευκαιρία να προβληθεί η ταινία μου στο εξωτερικό είναι μεγάλη τιμή οπότε δεν αγχώνομαι καθόλου για το κομμάτι της νίκης. Μεγάλος μου στόχος είναι η ευαισθητοποίηση στο θέμα της ψυχικής υγείας και η ιδέα ότι υπάρχει περίπτωση να δουν αυτό που φτιάξαμε άτομα σε όλο τον κόσμο είναι από μόνη της συναρπαστική.
Πόσο χρονοβόρα και δύσκολη είναι μια δημιουργία animation τανίας; Το κόστος είναι μεγάλο;
Το animation είναι ένα εξαιρετικά ακριβό και χρονοβόρο επάγγελμα, κυρίως διότι συνήθως οι επαγγελματίες που θα δουλέψουν σε μια ταινία ειδικεύονται σε διαφορετικά αντικείμενα, για παράδειγμα άλλος κάνει την κίνηση, άλλος σχεδιάζει τα φόντα πίσω από τους χαρακτήρες κτλπ. Η δική μου επιλογή να κάνω όλους τους ρόλους της παραγωγής μόνη μου βασιζόταν κυρίως στο χαμηλό budget και τον περιορισμένο χρόνο που είχαμε και δεν ενδείκνυται σε μεγαλύτερες παραγωγές.
Πώς αποφάσισες να ασχοληθείς με το animation; Από όσο ξέρουμε έχεις τελειώσει δημοσιογραφία. Πώς άφησες την «πένα» για τη ζωγραφική;
Ζωγράφιζα, διάβαζα κομικ και αγαπούσα εμμονικά τις animated ταινίες από μικρό παιδί. Είχα πάντοτε κλίση προς τον κινηματογράφο, αλλά πίστευα ότι είναι απαγορευτικό επάγγελμα για την Ελλάδα, κυρίως διότι την χρονιά που τελείωσα το σχολείο ξεκίνησε η οικονομική κρίση στη χώρα μας. Ήταν μια χαοτική και τρομερά δύσκολη περίοδος και η οικογένεια μου δεν είχε χρήματα να δοκιμάσω στο εξωτερικό, οπότε επειδή αγαπούσα επίσης το γράψιμο και τα κοινωνικά θέματα, σκέφτηκα πως η δημοσιογραφία και ειδικά το κομμάτι του ντοκιμαντέρ ίσως συνδύαζε τις αγάπες μου, οπότε σπούδασα στο Καποδιστρικό Πανεπιστήμιο Αθηνών στο τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ.
Έπειτα δούλεψα κάποια χρόνια στο χώρο με πολλές απογοητεύσεις, μέχρι που διαπίστωσα ότι ενώ όλα τα υπόλοιπα μου φαίνονταν αγγαρεία, μπορούσα να σχεδιάσω ξενυχτώντας και να το απολαμβάνω σαν να μην είναι δουλειά. Εκεί διαπίστωσα ότι η αλλαγή θα γινόταν τότε ή ποτέ. Ξεκίνησα να εξασκούμαι εντατικά μόνη μου, μέχρι που έστειλα και πήρα υποτροφία για το μεταπτυχιακό πρόγραμμα Animation & VFX του University of Dundee και έφυγα για την Σκωτία.
Το μεταπτυχιακό παρείχε μαθήματα για 3D animation και όχι 2D που ασχολούμαι εγώ και κυρίως θεωρητικά μαθήματα γύρω από το animation και όχι τεχνικά, οπότε βρέθηκα ξανά στην θέση της αυτοδίδακτης.
Έμαθα πάρα πολλά όμως γύρω από την παραγωγή ταινιών οπότε όταν γύρισα Ελλάδα ξεκίνησα σιγά σιγά να δουλεύω με διαφημιστικές, ενώ συνέχιζα την εξάσκηση.
Σε αρκετές χώρες, όπως η Ιαπωνία, το animation είναι στα κορυφαία ήδη ταινιών και σειρών. Στην Ελλάδα υπάρχει θέση για το animation;
Αρκετά δύσκολο, διότι το παράδειγμα της Ιαπωνίας είναι μοναδικό στον κόσμο, και την τεράστια και επικερδή βιομηχανία animation που υπάρχει εκεί μπορούμε να διακρίνουμε ίσως μόνο σε πολύ μικρότερο βαθμό στην Γαλλία, η οποία είναι επίσης μια χώρα με έντονη παραγωγή ταινιών και σειρών κινουμένων σχεδίων.
Στην Ελλάδα δυστυχώς υπάρχει μικρή σκηνή και περιορίζεται στο κομμάτι της διαφήμισης. Όπως και σε όλες τις χώρες, οι παραγωγές animation στην Ελλάδα κρίνονται από δυο παράγοντες: Αρχικά από το πως μεταχειρίζονται γενικότερα οι παραγωγές ταινιών κάθε είδους και το πόση στήριξη και χώρος έκφρασης υπάρχει από το κράτος και κατά δεύτερον το πόσο το κοινό της κάθε χώρας είναι εξοικειωμένο με το κινούμενο σχέδιο ως μέσο έκφρασης εκτός των παιδικών.
Όσον αφορά πρόσωπα στην Ελλάδα, θα ήθελα να αναφέρω την Έφη Παππά, τον Σέργιο Κοτσόβουλο, την Αλεξάνδρα Τάγκαλη και τον Φωκίωνα Ξένο, δημιουργούς ταινιών που έχουν ήδη χρόνια παρουσία και διακρίσεις στον χώρο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και που επίσης έφτιαξαν/φτιάχνουν υπέροχες παραγωγές μέσω του διαγωνισμού που κερδίσαμε.
Οικονομική βοήθεια υπάρχει από το κράτος στον χώρο σου; Είναι αρκετά τα χρήματα που κερδίζεις ή χρειάζεται να κάνεις και άλλη δουλειά;
Ο διαγωνισμός υποστήριξης ταινιών λόγω Covid του 2020 που κέρδισα, από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και το Υπουργείο Πολιτισμού, μαζί με άλλους τρομερά ταλαντούχους καλλιτέχνες, μας έδωσε γερό πάτημα για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε όλοι οι νικητές μικρού μήκους ταινίες, κάτι το οποίο θα συνέβαινε μόνο εάν αναζητούσαμε χρηματοδότηση από το εξωτερικό.
Εγώ προσωπικά δουλεύω στον χώρο μου στο κομμάτι animation και γραφιστικών για να βιοποριστώ, κυρίως στον χώρο της διαφήμισης, διότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος να επιβιώσει αλλιώς ένας καλλιτέχνης στην Ελλάδα.
Με τι άλλο ασχολείται η Δάφνη στη ζωή της, πέρα από τη δημιουργία ταινιών;
Θα ήθελα να μάθω και να δημιουργήσω ταινίες και εκτός του animation, καθώς αυτή την περίοδο ασχολούμαι και με την φωτογραφία και το βίντεο σε πιο γενικό βαθμό. Θα ήθελα πολύ να έρθω σε επαφή με Έλληνες καλλιτέχνες για συνεργασία στο επίπεδο animation, καθώς έχω βρει και γνωρίσει τρομερά ταλαντούχα παιδιά των οποίων την δουλειά θαυμάζω, και θα ήθελα να γίνω πιο ενεργό κομμάτι της σκηνής στην Ελλάδα.
Στα όνειρα δεν υπάρχει ταβάνι. Ποια είναι τα δικά σου;
Να φύγουμε από τον ελιτισμό του animation ως κλειστό κύκλο δημιουργών και να ανοίξει σαν χώρος και για θεατές που δεν θα το επέλεγαν κανονικά. Είναι ένας τρόπος απεικόνισης της πραγματικότητας δίχως όρια, και εάν υπάρξει μεγαλύτερη εξοικείωση του κοινού με το να βλέπουν παραγωγές κινουμένων σχεδίων ως ενήλικες, τότε ο χώρος θα ανθίσει πολύ παραπάνω και σε Ελλάδα και σε εξωτερικό, κάτι που βλέπουμε ήδη να συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο.
Προσωπικά θέλω συνέχεια να μαθαίνω και να εξασκώ την τέχνη μου, κάτι που δεν σταματάει ποτέ, να γνωρίζω, να εμπνέομαι και να συνεργάζομαι με νέους καλλιτέχνες και με τους ήδη συνεργάτες μου, τους οποίους εκτιμώ και αγαπώ απεριόριστα, και να δημιουργώ ιστορίες που αφήνουν κάτι δυνατό στον κόσμο που τις βλέπει.
*Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ταινία «Mine» και άλλα projects της Δάφνης Ξουράφη, μπορείτε να μπείτε στην επίσημη ιστοσελίδα της ταινίας daphnexourafi.comαλλά και στο προσωπικό της προφίλ στο Instagram: _.scopophobia._
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.
