Πανελλήνιες 2025: Τα συχνότερα λάθη και πώς να τα αποφύγεις
Γιατί τα λάθη στις πανελλήνιες εξετάσεις θεωρούνται αναμενόμενα
Τι πρέπει να ξέρουν οι μαθητές για τις πανελλήνιες εξετάσεις
Οι Πανελλαδικές εξετάσεις είναι ίσως η πρώτη μεγάλη «δοκιμασία ζωής» για έναν έφηβο. Η πίεση του αποτελέσματος, η διάρκεια της προετοιμασίας, οι προσδοκίες που φορτίζονται από το σχολείο, την οικογένεια, αλλά και από τον ίδιο τον μαθητή, δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου τα λάθη δεν είναι απλώς πιθανά – είναι αναμενόμενα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να φοβόμαστε τα λάθη, αλλά ότι αξίζει να τα γνωρίζουμε, να τα αναγνωρίζουμε εγκαίρως και – όπου μπορούμε – να τα αποφεύγουμε. Παρακάτω καταγράφουμε τα συχνότερα λάθη που κάνουν οι υποψήφιοι πριν, κατά τη διάρκεια και λίγο πριν τις εξετάσεις, και προτείνουμε πρακτικούς τρόπους διαχείρισης.
Κατά την προετοιμασία
Ένα από τα βασικά λάθη είναι το διάβασμα χωρίς πρόγραμμα. Χωρίς σαφή στόχο, χωρίς χρονοδιάγραμμα και χωρίς εναλλαγή αντικειμένων, η μελέτη γίνεται άναρχη και εξαντλητική, χωρίς να αποδίδει. Ένας ρεαλιστικός προγραμματισμός, με ενδιάμεσα διαλείμματα και συγκεκριμένους στόχους ανά εβδομάδα, κάνει τη διαφορά.
Εξίσου συχνή είναι η υπερβολική ενασχόληση με τα "αγαπημένα" μαθήματα, σε βάρος των πιο απαιτητικών. Είναι κατανοητό να επενδύει κανείς σε ό,τι του αρέσει, αλλά το συνολικό βαθμολογικό προφίλ διαμορφώνεται μέσα από συνοχή και ισορροπία.
Πολλοί μαθητές παραμένουν προσκολλημένοι στη θεωρία, αφήνοντας πίσω την πράξη. Οι εξετάσεις όμως είναι πρακτική δοκιμασία: χρειάζονται εξάσκηση σε θέματα, προσομοιώσεις, γραπτά διαγωνίσματα, επανάληψη με στόχο και όχι γενική αναγνωστική προσέγγιση.
Άλλο ένα σημαντικό λάθος είναι η αγνόηση των καθηγητών – όχι ως αυθεντίες, αλλά ως καθοδηγητές. Οι καθηγητές γνωρίζουν πού να εστιάσεις, πού να δώσεις έμφαση, τι να αφήσεις τελευταίο. Άκουσέ τους.
Τέλος, η ψυχική ισορροπία συχνά υποτιμάται. Κι όμως, είναι εξίσου σημαντική με το ίδιο το διάβασμα. Η κόπωση, η πίεση και το άγχος επηρεάζουν άμεσα την ικανότητα συγκέντρωσης και την αποδοτικότητα. Αν νιώθεις ότι κάτι σε βαραίνει, δώσε χώρο στον εαυτό σου, όχι μόνο ύλη.
Τις τελευταίες ημέρες
Καθώς πλησιάζουν οι εξετάσεις, το άγχος αυξάνεται και πολλοί μαθητές κάνουν το λάθος να μπαίνουν σε πανικό ή να προσπαθούν να καλύψουν "τα πάντα" την τελευταία στιγμή. Αυτό οδηγεί σε υπερβολική επανάληψη, απώλεια ύπνου και τελικά μείωση της απόδοσης. Αντί για πανικό, χρειάζεται σταθεροποίηση των γνώσεων, διατήρηση ρυθμού και ηρεμία.
Η σύγκριση με άλλους είναι επίσης παγίδα. Το να κοιτάς τι κάνουν οι συμμαθητές σου ή να ακούς πόσες ώρες διαβάζουν οι άλλοι, το μόνο που κάνει είναι να σε αποσυντονίζει. Ο καθένας έχει τη δική του μέθοδο, τις δικές του ανάγκες και το δικό του ρυθμό. Εμπιστεύσου τον δικό σου.
Ακόμα, η απότομη διακοπή της μελέτης με το σκεπτικό "κρατάω ενέργεια για τη μέρα των εξετάσεων", μπορεί να αποσυντονίσει το μυαλό. Το ιδανικό είναι να συνεχίσεις την επανάληψη μέχρι την τελευταία στιγμή, χωρίς εξαντλητικές ώρες.
Και φυσικά, η πρακτική οργάνωση δεν πρέπει να μείνει πίσω: ετοίμασε έγκαιρα ταυτότητα, δελτίο υποψηφίου, ρούχα, νερό, στυλό. Μικρές λεπτομέρειες που σου αφαιρούν άγχος την κρίσιμη ώρα.
Την ώρα της εξέτασης
Η πίεση της στιγμής οδηγεί συχνά σε βιασύνη: οι μαθητές διαβάζουν πρόχειρα τα θέματα, δεν κατανοούν σωστά τις εκφωνήσεις και ξεκινούν να γράφουν χωρίς να έχουν οργανώσει τη σκέψη τους. Πάρε μερικά δευτερόλεπτα για να σκεφτείς πριν ξεκινήσεις. Είναι επένδυση χρόνου, όχι απώλεια.
Ένα χρήσιμο βήμα για να αποκτήσεις ψυχολογική ώθηση είναι να ξεκινήσεις με τα θέματα που γνωρίζεις καλύτερα. Η αίσθηση ότι έχεις απαντήσει σωστά σε κάποια ερωτήματα ενισχύει την αυτοπεποίθηση και σε βοηθά να προχωρήσεις πιο σταθερά και συγκεντρωμένα στα υπόλοιπα.
Άλλο συχνό λάθος είναι η κακή διαχείριση χρόνου. Αν ένα θέμα σε δυσκολεύει, άφησέ το για αργότερα. Μην εγκλωβίζεσαι. Όρισε "ζώνες χρόνου" για κάθε θέμα στο μυαλό σου.
Αρκετοί μαθητές παραλείπουν την τελική ανασκόπηση του γραπτού. Κι όμως, τα τελευταία 5 λεπτά μπορούν να σου χαρίσουν πολύτιμους βαθμούς: ένα ορθογραφικό λάθος, μια απρόσεκτη διατύπωση, μια πρόταση που χρειάζεται λίγο φινίρισμα.
Τελικά...
Τα λάθη μπορεί να είναι μέρος της διαδικασίας, αλλά δεν είναι δεδομένα. Με καλή προετοιμασία, στρατηγικό πλάνο και σωστή διαχείριση του άγχους, μπορείς να τα εξαλείψεις και να αξιοποιήσεις κάθε στιγμή της προετοιμασίας και της εξέτασης με αυτοπεποίθηση. Δεν χρειάζεται να είσαι τέλειος για να πετύχεις· χρειάζεται να είσαι συγκεντρωμένος, ψύχραιμος και αποφασισμένος να δώσεις τον καλύτερό σου εαυτό.
Οι Πανελλαδικές είναι μια πρόκληση — αλλά με σωστή στάση, γίνονται και μια σημαντική εμπειρία ζωής. Γιατί στο τέλος της ημέρας, αυτό που πραγματικά μετράει είναι η προσπάθεια, η συνέπεια και η πίστη στις δυνατότητές σου.