Η ώρα του μηχανογραφικού έφτασε – Kαι κάθε επιλογή μετράει

Η ώρα της επιλογής σπουδών με τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού έφτασε. Η αναζήτηση της κατάλληλης σχολής για τους υποψηφίους αποτελεί, σε αρκετές περιπτώσεις, έναν σύνθετο γρίφο που καλείται να απαντηθεί βλέποντας τον εαυτό τους στο μέλλον και προσπαθώντας να χαράξουν τη δική τους διαδρομή.

Είτε πρόκειται για την επιλογή μέσω του μηχανογραφικού δελτίου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, είτε για το παράλληλο μηχανογραφικό οι αποφάσεις που καλούνται να λάβουν οι μαθητές συνδέονται άμεσα με τις σπουδές, την κατάρτιση και την επαγγελματική τους σταδιοδρομία.

Την ίδια στιγμή, η αγορά εργασίας έχει αλλάξει ριζικά. Τα παραδοσιακά επαγγελματικά μονοπάτια δεν προσφέρουν πια τις ίδιες βεβαιότητες, ενώ η επαγγελματική σταδιοδρομία είναι πλέον μια δυναμική πορεία που ξεκινά με την έξυπνη και καλά πληροφορημένη επιλογή σπουδών. Είτε αυτή αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση είτε την επαγγελματική κατάρτιση, στόχος είναι η απόκτηση μιας στιβαρής επαγγελματικής βάσης, πάνω στην οποία θα χτιστούν σταδιακά τα επόμενα βήματα.

Η σημερινή πραγματικότητα απαιτεί συνεχή προσαρμογή στις ανάγκες της αγοράς, μέσω της δια βίου εκπαίδευσης, της συνεχούς κατάρτισης και της καλλιέργειας δεξιοτήτων που προσθέτουν αξία. Σε αυτό το πλαίσιο, η επιλογή σχολής δεν είναι απλώς ένα “κουτάκι” στο μηχανογραφικό – είναι η πρώτη σημαντική στρατηγική απόφαση για το μέλλον

Ο χρυσός κανόνας στη συμπλήρωση του μηχανογραφικού είναι απλός, αλλά καθοριστικός: η αφετηρία πρέπει να είναι ο ίδιος ο υποψήφιος. Οι επιλογές σπουδών οφείλουν να αντανακλούν τα προσωπικά ενδιαφέροντα, τις δεξιότητες και τις επιθυμίες του. Σε μια εποχή που η επαγγελματική σταδιοδρομία είναι μια συνεχώς εξελισσόμενη πορεία και όχι ένας γραμμικός δρόμος, το να σπουδάζει κανείς κάτι που τον ενδιαφέρει βαθιά είναι η πιο σταθερή βάση για μια επιτυχημένη μελλοντική πορεία. Η σωστή συμπλήρωση του μηχανογραφικού χρειάζεται ουσιαστική αναζήτηση πληροφοριών για κάθε τμήμα που μας ενδιαφέρει. Αυτό σημαίνει ότι διαβάζουμε τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών, εξετάζουμε τα μαθήματα που διδάσκονται, βλέπουμε τα πεδία εξειδίκευσης, τα επαγγελματικά δικαιώματα που προσφέρει, καθώς και τις διεξόδους που ανοίγονται στην αγορά εργασίας.

Αφού έχουμε συγκεντρώσει τις απαραίτητες πληροφορίες, προχωρούμε στην οργάνωση των επιλογών μας. Χωρίζουμε τις σχολές σε ομάδες, ανάλογα με το επίπεδο της επιθυμίας μας και το πόσο μας ταιριάζει το αντικείμενο. Στη συνέχεια, τις τοποθετούμε σε αυστηρή σειρά προτίμησης, δίνοντας προτεραιότητα όχι στις πιθανότητες εισαγωγής αλλά στο πόσο πολύ θέλουμε να φοιτήσουμε σε κάθε μία.

Η σωστή ιεράρχηση είναι καθοριστική. Δεν δηλώνουμε σχολές «για να γεμίσει το μηχανογραφικό» ούτε επηρεαζόμαστε από περσινές βάσεις ή γνώμες τρίτων. Η σειρά προτίμησης πρέπει να αντικατοπτρίζει το προσωπικό μας όραμα για το μέλλον.

Η μελέτη της αγοράς εργασίας αποτελεί σημαντικό παράγοντα κατά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού. Είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ποιες ειδικότητες έχουν ζήτηση, ποιες εξελίσσονται, και ποια είναι τα επαγγελματικά μονοπάτια που συνδέονται με τα τμήματα που εξετάζουμε. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι θυσιάζουμε τις προσωπικές μας κλίσεις και ενδιαφέροντα στο όνομα της «επαγγελματικής ασφάλειας».

Η σειρά των σχολών στο μηχανογραφικό δελτίο είναι απολύτως καθοριστική. Δεν πρόκειται για μια απλή λίστα, αλλά για μια δήλωση προτίμησης που αποτυπώνει τις πραγματικές επιλογές του υποψηφίου. Για τον λόγο αυτό, δεν τη διαμορφώνουμε με βάση τις βάσεις της προηγούμενης χρονιάς, οι οποίες άλλωστε αντικατοπτρίζουν τη ζήτηση. Αντιθέτως, κατατάσσουμε τα τμήματα με βάση το προσωπικό μας ενδιαφέρον και τις αληθινές μας επιθυμίες, ανεξάρτητα από τα μόρια εισαγωγής. Ο στόχος είναι να σπουδάσουμε σε ένα περιβάλλον που μας ταιριάζει και μας εμπνέει — και όχι απλώς σε μια σχολή που «βγαίνει» στα μόριά μας. Η επιλογή σπουδών δεν αφορά μόνο το επιστημονικό αντικείμενο αλλά επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες. Η πόλη φοίτησης, το κόστος διαβίωσης, η δυνατότητα μετεγγραφής και οι οικογενειακές συνθήκες είναι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη.

Αν και τα μεταπτυχιακά προγράμματα παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της μελλοντικής επαγγελματικής πορείας, δεν πρέπει να αποτελούν το βασικό κριτήριο επιλογής προπτυχιακών σπουδών. Ο ακαδημαϊκός και επαγγελματικός χάρτης αλλάζει συνεχώς, με νέα μεταπτυχιακά να δημιουργούνται διαρκώς, ακολουθώντας τις ανάγκες της αγοράς. Για αυτό, η προσοχή πρέπει να στραφεί στην επιλογή ενός στέρεου και ποιοτικού προπτυχιακού προγράμματος, που θα προσφέρει τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες ως βάση για κάθε μελλοντική εξειδίκευση.

Οι βάσεις εισαγωγής κάθε τμήματος δεν αντικατοπτρίζουν την ποιότητα των σπουδών ή τις επαγγελματικές προοπτικές που προσφέρει. Υπάρχουν εξαιρετικές σχολές με μεσαίες ή και χαμηλές βάσεις, οι οποίες παρέχουν σύγχρονα προγράμματα σπουδών, ισχυρή σύνδεση με την αγορά εργασίας και δυνατότητες εξέλιξης σε δυναμικούς τομείς. Παράλληλα, δεν πρέπει να επηρεαζόμαστε από προβλέψεις ή τις επιλογές των συμμαθητών μας. Κάθε υποψήφιος έχει διαφορετικά ενδιαφέροντα, στόχους και δυναμική. Η σωστή επιλογή είναι αυτή που αντανακλά το δικό μας προφίλ και όχι τις τάσεις ή τις εκτιμήσεις της χρονιάς.

Η διαδικασία συμπλήρωσης του μηχανογραφικού δελτίου δεν είναι αγώνας ταχύτητας. Αντιθέτως, χρειάζεται σκέψη, έρευνα και αναστοχασμό. Η δυνατότητα της προσωρινής αποθήκευσης αποτελεί πολύτιμο εργαλείο. Δίνει τον χρόνο στους υποψηφίους να δουν συγκεντρωμένες τις επιλογές τους, να τις επανεξετάσουν, να συζητήσουν με ανθρώπους εμπιστοσύνης και να κάνουν τις απαραίτητες διορθώσεις. Μόνο όταν είμαστε πραγματικά σίγουροι, προχωρούμε στην οριστικοποίηση — με τη βεβαιότητα πως κάθε επιλογή αντικατοπτρίζει τις επιθυμίες, τα ενδιαφέροντα και τις φιλοδοξίες μας.

Η συμπλήρωση του μηχανογραφικού δεν είναι μια απλή γραφειοκρατική διαδικασία — είναι η πρώτη σημαντική απόφαση για το ακαδημαϊκό και επαγγελματικό μέλλον κάθε υποψηφίου. Με σωστή ενημέρωση, προσωπική ενδοσκόπηση και ψυχραιμία, μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία αυτογνωσίας και στρατηγικής σκέψης.
Άλλωστε, δεν υπάρχει επιτυχία ή αποτυχία στις Πανελλαδικές Εξετάσεις αλλά η σωστή συμπλήρωση μηχανογραφικού.