Εξελίξεις στη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης για κοινές έρευνες

Tην ακύρωση του τουρκολυβικού μνημονίου του 2022 που υπέγραψαν η τουρκική κυβέρνηση και η προσωρινή κυβέρνηση Ντμπεϊμπά της Τρίπολης και προβλέπει τη συνεργασία για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων με τη συμμετοχή και της τουρκικής κρατικής εταιρίας ΤΡΑΟ στη Λιβύη, προχώρησε το Διοικητικό Εφετείο της Τρίπολης.

Πέντε Λίβυοι δικηγόροι είχαν προσφύγει στο αρμόδιο δικαστήριο της Τρίπολης στη Λιβύη, ενάντια στο συγκεκριμένο μνημόνιο, δηλώνοντας ότι «υφάρπαξε παρανόμως από την εθνική εταιρεία πετρελαίου της Λιβύης την αποκλειστική δικαιοδοσία της για εμπόριο πετρελαίου και περιέχει κείμενα που χρήζουν διαφορετικών ερμηνειών, προκαλώντας σοβαρή βλάβη που δεν μπορεί να αποκατασταθεί, εάν η Τουρκία ξεκινήσει την υλοποίηση της συμφωνίας».

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Libya Observer, το Εφετείο έκρινε ότι η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά δεν έχει δυνατότητα υπογραφής συμφωνιών που αφορούν την κυριαρχία του κράτους και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων χωρίς την εξουσιοδότηση και την έγκριση του Κοινοβουλίου.

Το τουρκολιβυκό μημόνιο του 2022 ήρθε ως συνέχεια της πρώτης συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης που έγινε στις 27 Νοεμβρίου του 2019 που τορπίλισε για άλλη μια φορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οδήγησε στην απέλαση του πρέσβη της Λιβύης και ανάλογο διάβημα στην Αγκυρα.

Η συμφωνία του 2022 ήταν αυτή που οδήγησε πρόσφατα τον υπουργό ενέργειας της Τουρκίας να επισκεφτεί την Τρίπολη και να ανακοινώσει την έναρξη κοινών ερευνών για κοινές έρευνες στις «θαλάσσιες ζώνες» της Λιβύης.

Η εξέλιξη αυτή, την οποία αναμένεται να απορρίψει η κυβέρνηση Ντειμπτα, δίνει ακόμη ένα επιχείρημα στην Ελλάδα που από την πρώτη στιγμή έλεγε ότι οι τουρκικοί ισχυρισμοί και η αναφορά σε συγκεκριμένες συντεταγμένες είναι νομικά αβάσιμοι, εσφαλμένοι και αυθαίρετοι, στο βαθμό που παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στην περιοχή. Ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε επισκεφτεί τον Απρίλιο του 2021 την Τρίπολη και εκεί είχε δηλώσει ότι «είναι πολύ σημαντικό είναι η ακύρωση παράνομων εγγράφων που παρουσιάστηκαν ως δήθεν διακρατικές συμφωνίες, αλλά δεν έχουν καμία νομική ισχύ, όπως ρητά έχει αποφανθεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η απόφαση του εφετείου της Τρίπολης, έρχεται λίγες ημέρες μετά την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στο Κάιρο και την υπόδειξη του Αλ Σίσι να εγκαταλείψει η Τουρκία την επιθετική πολιτική της ώστε να μπορέσει να υπάρξει εξομάλυνση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ο πρόεδρος της Τουρκίας στηρίζει ανοιχτά την προσωρινή κυβέρνηση της Τρίπολης, επομένως έχει ενδιαφέρον ποια θα είναι η αντίδρασή του, καθώς αν επιχειρήσει να «σηκώσει» το θέμα θα έρθει αντιμέτωπός και με τον Σίσι ο οποίς στηρίζει τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ στην Ανατολική Λιβύη. Και σε καμμία περίπτωση δεν θα ήθελε τώρα να προκαλέσει τη δυσαρέσκεια του προέδρου της Αιγύπτου με τον οποίο μόλις πρόσφτατα απεκατέστησε τις διπλωματικές σχέσεις μαζί του.