Λίλα Μπελιβανάκη στο Νewsbomb.gr: H καλλιτέχνις που ζωγραφίζει εντυπωσιακά έργα με απλό στυλό
Η Λίλα Μπελιβανάκη μιλάει στο Newsbomb.gr με αφορμή το «View Master», μια έκθεση σαν graphic novel στην γκαλερί Sianti.
Η Λίλα Μπελιβανάκη παρουσιάζει την έκθεση «View Master» και μας καλεί «να περάσουμε φίλτρο στη παραπλανητική πραγματικότητα».
Ο τίτλος, εμπνευσμένος από το θρυλικό παιχνίδι της δεκαετίας των 80s αποτυπώνει ακριβώς αυτό που υποδηλώνει. Σύγχρονες ιστορίες της καθημερινής ζωής που αποδίδονται με μία σχεδόν σουρεαλιστική ωμότητα. Όλα αυτά, όμως, ξεδιπλώνονται σε έναν τρισδιάστατο φόντο με σατιρική διάθεση. Τα πρόσωπα που συμμετέχουν είναι αναγνωρίσιμα οικεία με παραμορφωμένα φυσικά χαρακτηριστικά αποδεικνύοντας με τον τρόπο αυτό ότι ο καθένας μας έχει τον ρόλο του στο θεατρικό σανίδι της ζωής.
Η έκθεση φιλοξενείται στην Sianti Gallery έως τις 30 Απριλίου 2022.
Αρχικά, θα ήθελα να μου μιλήσετε για τη σχέση σας με το παιδικό παιχνίδι View Master το οποίο δίνει και τον τίτλο της έκθεση που μας παρουσιάζετε στην γκαλερί «Εικαστικός Κύκλος Σιαντή».
«Το View Master είναι για μένα όχι μόνο ένα αγαπημένο παιχνίδι, αλλά και ένα νοσταλγικό σύμβολο. Θυμάμαι τον εαυτό μου να απομονώνεται σε μια γωνιά του δωματίου και να απολαμβάνει ξανά και ξανά ιστορίες μέσα από εναλλαγές εικόνων. Ήταν ίσως ο πιο επιδραστικός τρόπος αφήγησης, για αυτό και τον ανακαλώ έως σήμερα.
Ως φαν (και δημιουργός) των κόμικ και του anime, τι σας «δίδαξε» αυτό το είδος για τις εικόνες και τα έργα σας;
«Το πρώτο μεγάλο σχολείο ήταν όντως τα κόμικ και οι εικονογραφήσεις της εποχής. Διδάχτηκα τους κανόνες του "κάδρου". Παρατηρούσα το τρόπο τοποθέτησης των ηρώων μέσα στα καρέ και την ατμόσφαιρα που δημιουργούσαν οι γραμμές ανάλογα με το είδος και την κατεύθυνσή τους. Έμαθα την έννοια του «πλάνου» και πως μπορεί να είναι πολλαπλό και ουσιαστικό για μία ιστορία. Αργότερα με τα anime όλη αυτή η γνώση έγινε πιο ζωντανή. Η σκηνοθεσία, η εναλλαγή σκηνών και ο τρόπος κίνησης (που διαφέρει συχνά ανάλογα με την παραγωγή και το εικαστικό κριτήριο των δημιουργών) με εντυπωσίασαν. Οι Ιάπωνες με έμαθαν "περιεχόμενο". Τα έργα μου εμπεριέχουν δάνεια από το ιδιότυπο χιούμορ, τα σουρεαλιστικά στοιχεία και την θεατρική υπερβολή τους».
Είστε μια καλλιτέχνις της οποία τα έργα της έχουν μια δόση καυστικού χιούμορ, μια σατιρική διάθεση και ειρωνεία. Τι πραγματεύεται λοιπόν η επίκαιρη έκθεση View Master και ποια τα μηνύματά της;
«Η έκθεση πραγματεύεται κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Η οικονομική ανισότητα, τα άγχη των μειονοτήτων, ο κοινωνικός διχασμός, η αέναη αλαζονεία της άρχουσας τάξης είναι κάποια από αυτά. Ενώ τα έργα μου πάντα έχουν παρόμοιες βάσεις εδώ με ενδιαφέρει και το θέμα της μετάβασης από τον αντικειμενικό κόσμο στην υποκειμενική πραγματικότητα μέσα από το φίλτρο του View Master. Για την ακρίβεια το View Master είναι μια σύμβαση, η δικαιολογία για την μεταμόρφωση και ο τρόπος αυτή να επικοινωνηθεί με άμεσο και οργανικό τρόπο. Θα έλεγα λοιπόν ότι τα έργα μου περιγράφουν ιστορίες της καθημερινότητας και ήρωες της διπλανής πόρτας, ή οθόνης εάν προτιμάτε, βαλμένους σε ένα νέο σύμπαν».
Είναι εμφανές ότι η ενασχόλησή σας με τη σκηνογραφία έχει επηρεάσει την τέχνη σας.
«Παλαιότερα είχα συμμετάσχει σε κινηματογραφικές και θεατρικές παραγωγές ως σκηνογράφος-ενδυματολόγος. Ήταν μια υπέροχη εμπειρία που μου έμαθε πολλά, όχι μόνο για τα μυστικά του χώρου, αλλά και για τη διαχείριση ενός διαφορετικού έργου τέχνης που πρέπει με τη δική μου πινελιά να αναδείξω. Η σκηνογραφία είναι η ατμόσφαιρα του έργου, ο τρόπος να χρωματίσεις τα λόγια του θεατρικού συγγραφέα και να ντύσεις το όραμα του σκηνοθέτη. Έτσι την αντιμετωπίζω και στα έργα μου. Βοηθά την ιστορία μου να γίνει πιο ζωντανή και ταυτόχρονα δημιουργεί την αποστασιοποίηση από τη δράση, κάτι που για μένα βοηθά στην ανάπτυξη κριτικής ματιάς».
Από που έχετε αντλήσει έμπνευση ή επιρροή για τα πρόσωπα των έργων σας;
«Οι ήρωές μου είναι καθημερινοί άνθρωποι που κυκλοφορούν στη δουλειά μας, στο δρόμο, στο επίσημο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι, στα ίδια μας τα σπίτια. Η επιλογή τους ήταν το πιο εύκολο κομμάτι της δουλειάς μου. Αυτά τα πρόσωπα ουρλιάζουν για προσοχή, θέλουν να γίνουν πρωταγωνιστές, δεν τους νοιάζει καν η ποιότητα της παράστασης. Τους μάζεψα προσεκτικά και τους έδωσα μια θέση σημαίνουσα στη μυθοπλασία μου, πάντα με σεβασμό στην ψυχοσύνθεση και την ιδιότητά τους».
Πότε και πόσο διήρκεσε η δημιουργία των έργων του View Master;
«Τα έργα αυτής της σειράς είναι η δουλειά των τελευταίων δυόμιση ετών. Λόγω της φύσης και του υλικού της δουλειάς μου η παραγωγή έργων είναι περιορισμένη και οι ταχύτητες χαμηλές. Η καραντίνα ωστόσο βοήθησε σε αυτόν τον τομέα».
Είναι εντυπωσιακό ότι επιλέγετε ένα απλό στυλό για τη δημιουργία των έργων σας. Πόσα χρόνια δουλεύετε με το στυλό και ποιες είναι οι ευκολίες και οι δυσκολίες της τεχνικής αυτής που καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι σας ταιριάζει.
«Με στυλό ζωγράφιζα ανέκαθεν, όμως το χρησιμοποιούσα για αποσυμπίεση από τα "επίσημα" υλικά της ζωγραφικής, όπως την αντιλαμβανόμουν στα φοιτητικά μου χρόνια και λίγο πιο μετά. Δεν ήμουν τόσο ελεύθερη όσο θα ήθελα στην πρώιμη δουλειά μου και σε αυτό έπαιζε τεράστιο ρόλο το μέσο έκφρασης. Αργότερα κατάλαβα πως ο πραγματικός μου χαρακτήρας είναι μέσα στα εκατομμύρια σκίτσα αποσυμπίεσης. Ήταν πάντα ένα βήμα μπροστά από όποια μεγαλεπήβολη προσπάθεια έκανα με τα λάδια και τα ακρυλικά. Τα τελευταία δέκα περίπου χρόνια χρησιμοποιώ ως βασικό υλικό τα στυλό και βλέπω ότι στέκεται αντάξιο με όλα τα υπόλοιπα μέσα γραφής. Δε συγχωρεί λάθη και είναι περιοριστικό ως προς τη ποικιλία χρωμάτων και τα μεγέθη των έργων, όμως έχω βρει τρόπους να προσαρμόζομαι στις ιδιοτροπίες του και αγαπώ ιδιαίτερα το αποτέλεσμα που δίνει».
Άλλωστε και όλοι εμείς -παιδιόθεν- το στυλό χρησιμοποιούμε για να σχεδιάσουμε -έστω και ασυναίσθητα- διάφορα μοτίβα ή απλές γραμμές και μουντζούρες.
«Και αυτό είναι που κάνει στο στυλό προσιτό και οικείο! Πάντα έχει ενδιαφέρον να βλέπει κάποιος τις δυνατότητες ενός τόσο απλού υλικού να γίνονται τέχνη».
Τι λεζάντα θα βάζατε η ίδια, συνολικά στην έκθεση View Master;
«Ελάτε να περάσουμε φίλτρο στη παραπλανητική πραγματικότητα».
Ποια συμβουλή από τον δάσκαλό σας, Χρόνη Μπότσογλου, ακολουθείτε μέχρι σήμερα;
«Να ακολουθώ τον δικό μου δρόμο και να χτίζω πάνω στις καλλιτεχνικές μου αρετές. Ο Χρόνης Μπότσογλου με παρότρυνε να γίνω καλύτερη πάνω στην προσωπική μου δυναμική και να αναγνωρίζω πότε μία παρατήρηση με αφορά άμεσα και πότε είναι στηριγμένη σε άλλου είδους κίνητρα».
Έχει εμμονές ένας καλλιτέχνης, έχει εμμονές η καλλιτέχνις Λίλα Μπελιβανάκη;
«Νομίζω πως ένας από τους λόγους που δημιουργούμε οι καλλιτέχνες είναι οι εμμονές. Εικόνες, συναισθήματα, ιδέες που δεν μας αφήνουν ήσυχους και πρέπει με κάποιον τρόπο να τις εξωτερικεύσουμε. Και εγώ με τη σειρά μου έχω εμμονές, κάποιες δεν με έχουν αφήσει από τα παιδικά μου χρόνια και κάποιες δημιουργούνται στη πορεία. Όμως δεν είναι βασανιστικές ή απόκοσμες. Θα έλεγα ότι είναι μικρά κουτάκια σε συσκευασία δώρου στην άκρη του κεφαλιού μου που περιμένουν να τα ανοίξω και να παίξω μαζί τους».
Νιώθει η Λίλα Μπελιβανάκη ότι βρίσκεται στην πιο ώριμη φάση της δημιουργικής πορείας της;
«Νιώθω ότι κάθε φορά που θα με ρωτά κάποιος κάτι τέτοιο θα απαντάω ναι, τώρα είμαι πιο ώριμη και αργότερα θα είμαι ακόμα περισσότερο. Αυτή η δουλειά έχει σκάλες που ευτυχώς δεν τελειώνουν για τον ίδιο τον καλλιτέχνη ακόμα και αν η ποιότητα των έργων αυξομειώνεται ανά περιόδους».
Κλείνοντας, θα ήθελα να σας ρωτήσω για τα επόμενα δημιουργικά σας σχέδια.
«Στα άμεσα σχέδιά μου είναι κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες ομαδικές παρουσιάσεις σε χώρους τέχνης και μουσεία. Και όσο περίεργο και αν ακούγεται ξεκινάω ήδη να κάνω την πρώτη μου έρευνα για το θέμα της επόμενης ατομικής μου παρουσίασης!».
Πληροφορίες έκθεσης
Εικαστικός Κύκλος Sianti Gallery, Βασ. Αλεξάνδρου 2 και Μιχαλακοπούλου, Αθήνα (Πίσω από την Εθνική Πινακοθήκη)
Τηλ: 210 7245432, 210 3648335
Email: info@siantigallery.com
Web: https://bit.ly/3Ik8j2H
Ώρες λειτουργίας Εικαστικού Κύκλου Sianti Gallery:
Τρίτη - Πέμπτη- Παρασκευή 10:00-20:00
Τετάρτη 10:00-15:00
Σάββατο 10:00-16:00
Κυριακή και Δευτέρα κλειστά
Διαβάστε επίσης
«View Master»: Αποκλειστικά στο Newsbomb.gr όσα θα δούμε στη νέα έκθεση της Λίλας Μπελιβανάκη
