100 μέρες πολέμου: Ο γεωπολιτικός χάρτης στη Μέση Ανατολή

Συμπληρώθηκαν 100 ημέρες από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς και παρά το γεγονός ότι είναι «μια κηλίδα στην κοινή μας ανθρωπιά» όπως δήλωσε ο ΟΗΕ, τίποτα δεν φαίνεται στον ορίζοντα ότι θα υπάρξει άμεσα αποκλιμάκωση.

Πολύ περισσότερο που η παραστρατιωτική οργάνωση των Χούθι έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα σοβαρό πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία στην Ερυθρά θάλασσα και συνεχίζουν απτόητοι. Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις θεωρούν ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί και κατά το 2024, ενώ περίπου 100 όμηροι παραμένουν στα χέρια της Χαμάς και άλλων παλαιστινιακών οργανώσεων.

Στη Γάζα η εικόνα είναι απελπιστική. Οι κάτοικοι έχουν αποκλειστεί από το Ισραήλ αλλά και από το συνοριακό πέρασμα της Ράφα της Αιγύπτου που ήταν η κύρια οδός εξόδου τους. Η συνοριακή περιοχή φιλοξενεί επίσης τις σήραγγες λαθρεμπορίου της Χαμάς. Η Γάζα παραμένει επίσης εστία γεωπολιτικών ανταγωνισμών μεταξύ του Κατάρ, της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Το Κατάρ , επιδίωξε να παίξει διαμεσολαβητικό ρολο, φιλοξένησε τριμερείς διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, τη Χαμάς και το Ισραήλ, προκειμένου να επιτραπεί η προσωρινή παύση των μαχών και η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.

Η Σαουδική Αραβία έσπευσε να προωθήσει τις δικές της πρωτοβουλίες, φιλοξενώντας μια σύνοδο κορυφής σημαντικών περιφερειακών παραγόντων και χωρών με μουσουλμανική πλειοψηφία, όπως το Ιράν και η Τουρκία, και ανακοινώνοντας συνομιλίες με κινεζική μεσολάβηση για τον τερματισμό του πολέμου. Μια ισραηλινή νεοφυής επιχείρηση υπέγραψε συμφωνία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για τη δημιουργία μιας χερσαίας γέφυρας για τη μεταφορά εμπορευμάτων από το Ντουμπάι μέσω της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας στα λιμάνια του Ισραήλ, μετά από μια σειρά επιθέσεων των Χούθι κατά ισραηλινών φορτίων στην Ερυθρά Θάλασσα.

Αλλά και η Αίγυπτος , την οποία η ελληνική κυβέρνηση υπολογίζει πολύ, διεκδικεί διαμεσολαβητικό ρόλο. Το Κάιρο βοήθησε στον έλεγχο του περάσματος της Ράφα και μοιράστηκε πληροφορίες με το Ισραήλ, ενώ ο πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι προσπάθησε να εμφανιστεί ως ηγέτης του αραβικού κόσμου φιλοξενώντας μια διεθνή σύνοδο κορυφής. Η Ιορδανία έχει συγκαλέσει ομοίως Αμερικανούς και Άραβες ηγέτες. Η υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ του Λιβάνου συνεχίζει τα πλήγματα κατά του Ισραήλ, το οποίο απαντά με δικές του επιθέσεις. Μέχρι τώρα η σύγκρουση δεν έχει γενικευθεί, μα βρίσκεται κοντά σε κλιμάκωση, ιδιαίτερα μετά από αεροπορικό πλήγμα στις 2 Ιανουαρίου που αποδόθηκε στο Ισραήλ και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο ενός κορυφαίου αξιωματούχου της Χαμάς στη Βηρυτό.

Η Χεζμπολάχ απάντησε με επιθέσεις κατά ισραηλινών βάσεων, ενώ το Ισραήλ έχει εξοντώσει αρκετά στελέχη της οργάνωσης σε στοχευμένα πλήγματα. Ο κύριος εχθρός του Ισραήλ, το Ιράν, το οποίο υποστηρίζει τη Χαμάς, σαρκάζει το Ισραήλ, αλλά μέχρι στιγμής απέχει από την άμεση δράση.

Οι ΗΠΑ που είναι ο στενότερος σύμμαχος του Ισραήλ προτρέπει συνεχώς σε αυτοσυγκράτηση και έχει κινείται διπλωματικά. Όμως όπως εκ των πραγμάτων δεν είναι αρκετό. Και όλα δείχνουν ότι να συμπληρωθούν 200 ημέρες πολέμου είναι ένα πολύ πιθανό ενδεχόμενο.