ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τι σημαίνει για την Ελλάδα η απόφαση για αναθεώρηση της Συνθήκης του ESM

Τι σημαίνει για την Ελλάδα η απόφαση για αναθεώρηση της Συνθήκης του ESM
ΑΠΕ-ΜΠΕ/EPA

Το Eurogroup προχώρησε χθες σε μια σημαντική απόφαση. Συμφωνήθηκε η αναθεώρηση της Συνθήκης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕSM), ώστε ο ESM να μπορεί από το 2022 να προσφέρει μια πιστωτική γραμμή τελευταίας καταφυγής (backstop) στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Εξυγίανσης Τραπεζών (SRF). Πιο απλά ο ESM θα αναλάβει τη χρηματοδότηση του SRF σαν τελευταίο «καταφύγιο» εάν και εφόσον το Ταμείο αυτό χρειασθεί νέα κεφάλαια σε περίπτωση εκτεταμένης τραπεζικής κρίσης.

Η νέα πραγματικότητα που δημιουργεί ο κορωνοϊός για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, με νέα γενιά «κόκκινων» δανείων και αυξημένες κεφαλαιακές απαιτήσεις, «αναβαθμίζει» το ρόλο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Εξυγίανσης Τραπεζών, ειδικά στις περιπτώσεις τραπεζών που δεν θα είναι σε θέση να καλύψουν τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που θα απαιτηθούν μέσα τους επόμενους 12 με 24 μήνες.

Στην Ελλάδα ο κορωνοϊός έθεσε σε μορατόριουμ (αναστολή πληρωμής) δάνεια συνολικού ύψους 24 δισ. ευρώ. Εξ αυτών, η Τράπεζας της Ελλάδος θεωρεί, πως τα 8 δισ. ευρώ θα καταστούν μη εξυπηρετούμενα. Μια τέτοια εξέλιξη σε συνδυασμό με τις εν εξελίξει τιτλοποιήσεις δανείων των τραπεζών θα αυξήσει σημαντικά τις κεφαλαιακές ανάγκες των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων.

Ο Πρόεδρος του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου δήλωσε πως η συμφωνία για την αναθεώρηση της Συνθήκης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας αποδεικνύει τη βούληση των κρατών μελών του ευρώ για την ισχυροποίηση της τραπεζικής ένωσης. Ανέφερε δε πως θα ενημερώσει για τις αποφάσεις της Ευρωομάδας τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων την επόμενη εβδομάδα.

Σύμφωνα με γραπτή δήλωση που εξέδωσε το Eurogroup σε σχέση με τη μεταρρύθμιση του ESM, τονίζεται ότι η μεταρρύθμιση θα αναπτύξει περαιτέρω το πακέτο εργαλείων του ΕSM και θα ενισχύσει το ρόλο του ΕSM στον σχεδιασμό, τη διαπραγμάτευση και την παρακολούθηση προγραμμάτων χρηματοδοτικής βοήθειας. Με τον τρόπο αυτό η ευρωζώνη θα εξοπλιστεί με πιο αποτελεσματικά εργαλεία για να παρέμβει σε χώρες με ισχυρά οικονομικά θεμελιώδη, που θα μπορούσαν να επηρεαστούν από ένα αρνητικό σοκ.

Το Eurogroup χαρακτήρισε ως «χρηματοοικονομικό δίχτυ ασφαλείας» για τις τραπεζικές εξυγιάνσεις την καθιέρωση του backstop στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης με τη μορφή πιστωτικού ορίου από τον ΕSM, υποστηρίζοντας πως θα βοηθήσει προστασία της χρηματοοικονομικής σταθερότητας, ειδικά στην περίπτωση που το SRF δεν θα φτάσει στο επίπεδο-στόχο τουλάχιστον του 1% του ποσού των καλυμμένων καταθέσεων (στην περίπτωση εξυγίανσης) όλων των πιστωτικών ιδρυμάτων εντός της Τραπεζικής Ένωσης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Αυτό, διότι το κοινό backstop του SRF που προσφέρει ο ESM θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερο μεσοπρόθεσμα και θα ενισχύει περαιτέρω την αξιοπιστία της Τραπεζικής Ένωσης.

Ο ESM έχει παίξει ρόλο-κλειδί στη διαχείριση της κρίσης, παρέχοντας έγκαιρη και αποτελεσματική στήριξη σταθερότητας στα κράτη-μέλη της ευρωζώνης. Η ενίσχυση του ρόλου του ESM θα ενισχύσει περαιτέρω τις ικανότητες αποτροπής κρίσης και τις δυνατότητες εξυγίανσης των τραπεζών της ευρωζώνης και ως εκ τούτου την ανθεκτικότητά της.

Στην ίδια βάση, οι υπουργοί Οικονομικών της ζώνης του ευρώ δήλωσαν ότι προσβλέπουν στα αποτελέσματα των stress tests σε πανευρωπαϊκή κλίμακα το 2021, τα οποία θα εκτιμήσουν την ικανότητα των τραπεζών να ανταποκριθούν στις τρέχουσες προκλήσεις.