ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Εκλογές 2023 - Τα έξι προβλήματα της ελληνικής οικονομίας που ζητούν απαντήσεις

Εκλογές 2023 - Τα έξι προβλήματα της ελληνικής οικονομίας που ζητούν απαντήσεις
INTIME

Τα μνημονιακά χρόνια πέτυχαν έναν βασικό στόχο, τη δημοσιονομική εξυγίανση, την επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα και την επιβολή ενός κάποιου εκσυγχρονισμού στις δαπάνες και τα έσοδα του Δημοσίου. Ωστόσο, Έλληνες και ξένοι αναλυτές συμφωνούν ότι πολλά από τα χαρακτηριστικά της σημερινής ελληνικής οικονομίας θυμίζουν ανησυχητικά τα χρόνια προβλήματά της. Και τα κόμματα που μετέχουν στην εκλογική αναμέτρηση της 21ης Μαΐου θα πρέπει να πουν πως θα τα αντιμετωπίσουν.

Μεταξύ άλλων η Ελλάδα εμφανίζει τα εξής:

1. Παραμένει μια χώρα, στην οικονομία της οποίας κυριαρχούν σε μεγάλο βαθμό οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι αυτοαπασχολούμενοι, κάτι που μεταφράζεται σε μειωμένη παραγωγικότητα και σε χαμηλές αμοιβές. Το ποσοστό των αυτοαπασχολούμενων φτάνει το 27,9%, υπερδιπλάσιο του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κάτι που της δίνει την πρώτη θέση.

2. Η φοροδιαφυγή παραμένει επίσης ακμαία, παρά την κάποια πρόοδο που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια. Το λεγόμενο «κενό ΦΠΑ», δηλαδή ο ΦΠΑ που δεν εισπράττεται, μειώθηκε πράγματι από 31,5% το 2017 σε 29% το 2018 και σε 19,7% το 2020. Ωστόσο, ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι στο 10,3%. Το 2022 χώρα έχασε έσοδα από ΦΠΑ 5 δισ. ευρώ, που θα μπορούσαν να είχαν κάνει τη διαφορά στην κάλυψη σημαντικών κοινωνικών αναγκών.

3. Το δημόσιο χρέος παραμένει το πρώτο με διαφορά στην Ευρωπαϊκή Ενωση, φτάνοντας τα 400 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022. Μόνο χάρη στις ρυθμίσεις των δανειστών μας θεωρείται το χρέος αυτό βιώσιμο, αλλά οι ανησυχίες παραμένουν, όπως άλλωστε προκύπτει από το γεγονός ότι η χώρα δεν έχει ακόμη επενδυτική βαθμίδα και ότι το κόστος δανεισμού της είναι το υψηλότερο στην ευρωζώνη.

4. Η ανεργία μειώθηκε από το 28% το 2013 στο 11,4% τον Φεβρουάριο του 2023, αλλά και πάλι το ποσοστό είναι το δεύτερο υψηλότερο μετά την Ισπανία στην Ε.Ε., όπου ο μέσος όρος είναι 6%. Επίσης, η Ελλάδα παραμένει η χώρα με το χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης στην Ε.Ε. Μόνο το 62,7% του πληθυσμού 20-64 ετών συμμετέχει στην αγορά εργασίας, έναντι 73,1% κατά μέσο όρο στην Ε.Ε.

5. Οι ελληνικές τράπεζες κατάφεραν να μειώσουν δραστικά το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων από 48,5% τον Δεκέμβριο του 2016 σε 10,5% το πρώτο τρίμηνο εφέτος, αλλά και πάλι το ποσοστό είναι το υψηλότερο στην ευρωζώνη, όπου ο μέσος όρος είναι 2%. Τα κόκκινα αυτά δάνεια δεν εξαφανίστηκαν, απλώς μεταφέρθηκαν στις εταιρείες διαχείρισης και το ζητούμενο τώρα είναι να λειτουργήσουν οι τελευταίες αποτελεσματικά, αξιοποιώντας τη νομοθεσία για τη ρύθμιση οφειλών.

6. Ο πληθωρισμός κινείται στο 4,6%, αλλά η ακρίβεια καλπάζει και δημιουργεί επιπλέον προβλήματα, σε μια χώρα που βίωσε απώλεια του 25% του ΑΕΠ της στα μνημονιακά χρόνια, με αντίστοιχες μειώσεις μισθών και συντάξεων.