Εμβληματικά νοσοκομεία που ξετυλίγουν το «κουβάρι» της ιστορίας του Ελληνικού Κράτους

Το «Ελπίς» μπορεί να στεγάζεται σήμερα σε διαφορετικό κτήριο, όμως βρίσκεται ακόμα εν λειτουργία, ενώ λίγες δεκαετίες αργότερα θεμελιώθηκαν αρκετά ακόμα από τα δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας του 21^ου αιώνα – ο «Ευαγγελισμός», το «Παίδων Αγία Σοφία», το «Ανδρέας Συγγρός», το «Αχιλλοπούλειο» του Βόλου και άλλα είναι μεταξύ αυτών.

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως εάν μπορούσαν με κάποιον τρόπο οι τοίχοι των νοσοκομείων να μιλήσουν, θα είχαν να διηγηθούν πολλές χαρμόσυνες αλλά και δυσάρεστες ιστορίες. Συγκινητικές ιστορίες ανθρώπων που έδωσαν μέχρι το τελευταίο λεπτό τον δικό τους αγώνα για να κρατηθούν στη ζωή, «αθόρυβες» ιστορίες γιατρών και νοσηλευτών που σε κάποια δύσκολη βάρδια κατάφεραν να κάνουν το «θαύμα» πραγματικότητα. Όπως και να έχει, το μόνο σίγουρο είναι πως κάθε ένα από αυτά τα κτήρια «κουβαλά» μία δική του ξεχωριστή ιστορία, ενώ όλα μαζί συνθέτουν μία ακόμη μεγαλύτερη αφήγηση.

Μία αφήγηση που ξετυλίγει το «κουβάρι» της ιστορίας του Ελληνικού κράτους από τα μέσα του 19^ου αιώνα με την ίδρυση του εμβληματικού Δημοτικού Νοσοκομείου Αθηνών, δηλαδή του σημερινού Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Η ΕΛΠΙΣ». Παρακάτω, έχουμε συγκεντρώσει τα δέκα παλαιότερα και πιο σημαντικά νοσοκομεία της Ελλάδας, μέσα από ένα φωτογραφικό αφιέρωμα, το οποίο μας αποκαλύπτει την Ελλάδα μίας άλλη εποχής.

To Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Η ΕΛΠΙΣ» ιδρύθηκε το 1836 ως Πολιτικό Νοσοκομείο και λειτούργησε από το 1842 μέχρι το 1986. Μέχρι το 1971 στεγαζόταν στην οδό Ακαδημίας, εκεί όπου σήμερα φιλοξενείται το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων. Θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι της Νεοελληνικής ιστορίας, καθώς έχει παραμείνει ενεργό σχεδόν για δύο αιώνες, μέσα στους οποίους περιέθαλψε τραυματίες πολέμου, πρόσφυγες της Μικράς Ασίας και ασθενείς του λιμού την περίοδο της Κατοχής.

Το Στρατιωτικό Νοσοκομείο «Μακρυγιάννη» ιδρύθηκε το 1834 και πήρε το όνομά του από τον «γείτονά» του και μεγάλο αγωνιστή του έθνους Ιωάννη Μακρυγιάννη. Έπειτα από έναν αιώνα λειτουργίας, το 1930 παραχωρήθηκε επίσημα στη χωροφυλακή. Το σχέδιό του είναι εμπνευσμένο από το κίνημα του νέο-ρομαντισμού και αποτελεί δημιούργημα του στρατιωτικού μηχανικού Wilhelm von Weiler.

Το Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» άνοιξε τις πόρτες του με μία επίσημη τελετή στις 16 Οκτωβρίου του 1896. Τέσσερα χρόνια μετά, την 1^η Απριλίου του 1900 δέχθηκε τον πρώτο νεαρό ασθενή. Σκοπός του νοσοκομείου ήταν να περιθάλπει παιδία έως 10 ετών, ενώ τα έξοδα της νοσηλείας ήταν δωρεάν για τις άπορες οικογένειες και επί πληρωμή για τις πιο ευκατάστατες. Η ίδρυσή του ήταν μία πρωτοβουλία της πριγκίπισσας Σοφίας, αλλά και μίας επιπλέον ομάδας γυναικών.

Το Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός» ιδρύθηκε στις 4 Ιανουαρίου του 1910 από τη σύζυγο του επιχειρηματία και εθνικού ευεργέτη Ανδρέα Συγγρού, Ιφιγένεια. Ήταν το πρώτο ειδικό νοσοκομείο αφροδισίων και δερματικών νόσων και το μοναδικό σε όλη την Ευρώπη. Τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό επιμελήθηκε ο αρχιτέκτονας Αναστάσιος Μεταξάς, ενώ ο πρώτος διευθυντής του νοσοκομείου ήταν ο καθηγητής Γεώργιος Φ. Φωτεινός. Μέσα στο πρώτο έτος της ίδρυσής του δέχθηκε 1.156 περιστατικά, εκ των οποίων τα περισσότερα αφορούσαν την ασθένεια της σύφιλης.

Αφετηρία για την ίδρυση του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός» υπήρξε η πρωτοβουλία δύο γυναικών, «Σύλλογος Κυριών υπέρ Γυναικείας Παιδεύσεως», αλλά και η «πολύτιμη» συνδρομή της βασίλισσας Όλγας. Το νοσοκομείο ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 1875 με σκοπό τη μόρφωση των αδελφών νοσοκόμων, ενώ στις 25 Μαρτίου του 1884 άρχισε να λειτουργεί ως νοσοκομειακό κέντρο.

Το οφθαλμιατρείο Αθηνών αποτελεί ακόμη και σήμερα ένα αρχιτεκτονικό «κόσμημα» της πρωτεύουσας και είναι ένα δημιούργημα του Χριστιανού Χάνσεν, του Γεράσιμου Μεταξά και του Αριστείδη Μπαλάνου. Από τον Απρίλιο του 1847 όπου ολοκληρώθηκε η κατασκευή του, η πρόσοψή του παραμένει αναλλοίωτη. Ξεκίνησε τη λειτουργεία του στις 14 Ιουνίου του 1854.

Η οικοδόμηση του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Γεννηματάς - Ο Άγιος Δημήτριος» στο βορειοανατολικό τμήμα της πόλης, πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 20^ου αιώνα, μεταξύ 1900 και 1903, χωρίς να γνωρίζουμε επακριβώς τη χρονολογία. Είναι ένα από τα νεότερα μνημεία της συμπρωτεύουσας και πιθανολογείται πως αποτελεί έργο του Ιταλού αρχιτέκτονα Vitaliano Poselli.

Τα εγκαίνια του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας πραγματοποιήθηκαν στις 19 Αυγούστου του 1900, ενώ στεγαζόταν στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται το πολιτιστικό κέντρο της πόλης «Πυθαγόρας». Το νοσοκομείο παρέμεινε εκεί για 15 χρόνια, ενώ στη συνέχεια μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο της Οθωμανικής Κοινότητας (Gureba). Ανακατασκευάστηκε το 1919 από τον Αμερικανικό Ερυθρό Σταυρό, γεγονός που έδωσε έμπνευση στις αρχές του τόπου, ώστε να τιτλοφορήσουν τον δρόμο που περνάει μπροστά από το νοσοκομείο ως «οδό Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού».

Η ίδρυση του Αχιλλοπούλειου Γενικού Νοσοκομείου Βόλου χρονολογείται στα μέσα του 1885, έπειτα από πρωτοβουλία του δημάρχου Ιωάννη Καρτάλη. Πήρε την τελική του μορφή το 1900 από τον αρχιτέκτονα Κώστα Αργύρη και χάρη στις χορηγίες εύπορων δημοτών της περιοχής. Εκείνη την εποχή ήταν ένα από τα μεγαλύτερα κτήρια της χώρας και το δεύτερο μεγαλύτερο νοσοκομειακό συγκρότημα μετά το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός».

Το Νοσοκομείο «Χιρς» ανεγέρθηκε το 1904 στη Θεσσαλονίκη έπειτα από τη δωρεά 200.000 χρυσών φράγκων της Βαρόνης Κλάρας ντε Χιρς, συζύγου του Αυστριακού τραπεζίτη Βαρόνου Μορίς Χιρς. Το σχέδιο του νοσοκομείου ήταν του Ιταλού αρχιτέκτονα και φιλέλληνα Pietro Arrigoni. Το νοσοκομείο λειτούργησε μέχρι το 1941, ενώ κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες του γερμανικού στρατού. Μετά την απελευθέρωση στέγασε αγγλικές στρατιωτικές μονάδες και στη συνέχεια πέρασε στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό έως το 1950.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Σχολεία: Σήμερα «κληρώνει» για το άνοιγμά τους – Τι θα γίνει με τις μετακινήσεις το Πάσχα