Βιβλιοπωλείο των αστέγων: Από το παραλίγο λουκέτο στο e-shop
O Λεωνίδας Κουρσούμης μιλάει στο Newsbomb.gr για το όραμα που έκανε πραγματικότητα: το βιβλιοπωλείο των αστέγων.
«Πολλοί άνθρωποι που μας φέρνουν βιβλία για να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια , τους ευγνωμονώ πάρα πολύ, όχι μόνο εγώ αλλά και ο Τίτος και η Μαριάννα και ο Φάνης και ο Παναγιώτης».
Το εγχείρημά του είναι συνώνυμο της αξιοπρέπειας και της ενσυναίσθησης. Ο λόγος για τον Λεωνίδα Κουρσούμη τον άνθρωπο που έκανε το όραμα του πραγματικότητα ιδρύοντας το βιβλιοπωλείο των αστέγων.
Ο κύριος Λεωνίδας Κουρσούμης είναι ένας άνθρωπος που σήκωσε το ανάστημα του κόντρα σε όλες τις συνθήκες. Κάποια στιγμή βρέθηκε στο «βυθό» κατάφερε όμως και αναδύθηκε στην επιφάνεια. Η ιστορία του είναι λίγο-πολύ γνωστή. Είχε μείνει για ένα διάστημα και ο ίδιος άστεγος και ζούσε πουλώντας στο Μοναστηράκι τα βιβλία που έβρισκε σε κάδους.
Μια ιστορία ζωής που μοιάζει πολύ με τους χάρτινους ήρωες που πουλά για να ζήσει τόσο αυτός όσο και άλλοι άστεγοι. Ο ίδιος υπήρξε εργαζόμενος σε εκδοτικούς οίκους και για κάποιο διάστημα άστεγος. Αφού έχασε τη δουλειά του, είχε την ιδέα να φτιάξει ένα παλαιοβιβλιοπωλείο με τα βιβλία που μάζευε από τα σκουπίδια. Την ιδέα του στήριξαν άλλοι δύο άστεγοι και μετά από μια μικρή εκστρατεία στο Facebook άρχισαν να έρχονται βιβλία από παντού.
Σύντομα τα βιβλία που δώριζε ο κόσμος στους τρεις φίλους έφτασαν να είναι τόσα πολλά που πλέον χρειαζόταν ένας χώρος για να στεγαστούν. Ο χώρος παραχωρήθηκε στον κύριο Κουρσούμη από ιδιοκτήτη της οδού Πειραιώς 132.
Στην Πειραιώς 132, στο ισόγειο ενός κτηρίου, υπάρχει μια μεγάλη αποθήκη. Από τον Μάρτιο του 2019 έως και σήμερα, έχει γεμίσει με πολλές δυσκολίες αλλά και άφθονες συγκινήσεις. Όπως εξομολογείται μιλώντας στο Newsbomb.gr το βιβλιοπωλείο των αστέγων παραλίγο να φθάσει στον επίλογο του το καλοκαίρι, δηλαδή πριν λίγους μήνες.
Όμως το αξιοσημείωτο με τον Λεωνίδα Κουρσούμη είναι το εξής: Ό,τι κι αν συμβαίνει δεν χάνει την πίστη του - παραμένει ευγενής, στοχαστικός, αλλά κυρίως γεμάτος ελπίδα και σχέδια, λέγοντας ότι κοιτάει στο μέλλον με ένα e-shop. Ακόμα, τονίζει πως ο κόσμος δεν διαβάζει βιβλία και πως η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει προκαλέσει ανυπολόγιστη ζημιά στη φιλαναγνωσία.
- Ο κόσμος διαβάζει βιβλία σήμερα;
«Ο κόσμος δεν διαβάζει τα βιβλία που θα έπρεπε να διαβάζει. Το αναγνωστικό κοινό είναι πολύ μικρό στην Ελλάδα σε σχέση με τον πληθυσμό. Δεν μαθαίνουμε από τα παιδικά μας χρόνια να διαβάζουμε βιβλία. Και τώρα με αυτή την μεγάλη εισβολή που έχει γίνει με την τεχνολογία, λιγοστεύουν οι αναγνώστες. Η τεχνολογία είναι καταστροφική για την αναγνωσιμότητα βιβλίων».
- Κάποια στιγμή μέσα στο λαλοκαίρι αντιμετωπίσατε το κίνδυνο του κλεισίματος…
«Όχι απλά κοντέψαμε να κλείσουμε αλλά είχαμε φθάσει σε ένα σημείο τέτοιας απελπισίας που δεν ξέραμε τι να κάνουμε και τι θα κάναμε αν κλείναμε. Σανίδα σωτηρίας ίσως να αποτέλεσαν οι μεγάλες προσφορές που κάναμε: 10 βιβλία με 10 ευρώ, νομίζω ότι ήταν μια πολύ δελεαστική προσφορά».
- Πως ξεκίνησε όλη αυτή η προσπάθεια;
«Αυτή την προσπάθεια την ξεκινήσαμε πριν από 40 μήνες, ακριβώς τρεις άνθρωποιQ εγώ, ο Αντώνης και ο Αλέξανδρος. Aντί να πηγαίνουμε τα βιβλία που μαζεύουμε -γιατί εγώ ουσιαστικά αυτό έκανα 20 μήνες, μάζευα βιβλία από τους κάδους της ανακύκλωσης ή αυτά που έβρισα πεταμένα στους δρόμους όταν ήμουν άστεγος και πήγαινα και τα πούλαγα στο Μοναστηράκι για να μπορέσω να επιβιώσω να έχω ένα πιάτο φαγητό- είπαμε να βρούμε ένα χώρο, μια μικρή αποθήκη και να ζητήσουμε να μας φέρει ο κόσμος βιβλία (γιατί δεν θα αντέχαμε μόνο με τα βιβλία που μαζεύαμε)».
- Η αποθήκη είναι δωρεά ιδιώτη;
«Την αποθήκη μάς την παραχώρησε ένας γενναιόδωρος άνθρωπος και χάρη σ' αυτόν είμαστε σε αυτό το χώρο, στην Πειραιώς 131, εδώ και 40 μήνες».
- Ναι, αλλά χρειάζεστε ένα χώρο με ρεύμα, που θα μπορούσε να σας παραχωρήσει ο δήμος…
«Τώρα τον χειμώνα κλείνουμε στις 15:30 και αυτό γιατί το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε ηλεκτρικό ρεύμα και νερό. Αυτό όμως τι μας δημιουργεί; Όχι μόνο δεν μπορούμε να είμαστε περισσότερες ώρες ανοιχτοί, αλλά με όλο αυτό τον "ποτάμι" αγάπης των ανθρώπων που μας έφεραν βιβλία. σκεφτήκαμε να φτιάξουμε ένα e-shop. Γιατί μπορεί κάποιος να είναι στη Θεσσαλονίκη, στον Έβρο, στα νησιά, στην Κρήτη, οπουδήποτε στην Ελλάδα και να ενδιαφέρεται για κάποιο από τα βιβλία που έχουμε. Αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε εδώ γιατί δεν έχουμε ηλεκτρικό ρεύμα, δεν έχουμε σύνδεση με το ίντερνετ και δεν μπορούμε να καταγράψουμε τα βιβλία. Άρα αυτό που ζητήσαμε και επιδιώκουμε 20 μήνες τώρα, είναι να βρούμε μια αποθήκη για να εγκαταστήσουμε όλη αυτή την προσπάθεια και τις δράσεις μας οι οποίες δεν είναι μόνο να φτιάξουμε το e-shop και να αποθηκεύουμε τα βιβλία ή να τα έχουμε ταξινομημένα, αλλά θα μπορούσαμε να είχαμε άλλους τρεις ανθρώπους που έχουν ζήσει ως άστεγοι».
- Αν η ιστορία του Λεωνίδα Κουρσούμη ήταν κάποιο μυθιστόρημα ποιο θα ήταν αυτό;
«Δεν το ξέρω αυτό… Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει στην Αμερική. Και τι εννοώ; Αν γινόταν μια τέτοια προσπάθεια είναι απολύτως σίγουρο πως θα βρισκόντουσαν άνθρωποι είτε από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας ή από κάποια Πανεπιστήμια και θα έλεγαν "ας τον πάρουμε αυτόν, να τον ξεψαχνίσουμε και να φτιάξουμε μια βιογραφία". Εδώ δεν γίνεται και εγώ δεν θα ήθελα να το κάνω».
- Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας λογοτέχνες;
«Σε σχέση με τους πεζογράφους θα πω δύο ονόματα. Ο Γιώργος Βιζυηνός (ο οποίος ήταν για εμένα και πολύ μεγάλος ποιητής) και μετά ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, τον οποίο μάλιστα είχα την χαρά να τον γνωρίσω προσωπικά και να συγχρωτιστώ μαζί του πάρα πολλά χρόνια.
Ένας σοφός άνθρωπος είναι ο Σεφέρης του οποίου την αύρα δεν πρέπει να ξεχάσουμε με τίποτα και πρέπει να την μεταφέρουμε στα νέα παιδιά. Μετά, πολύ μεγάλος ποιητής για εμένα (και είναι συναισθηματικός ο λόγος που το λέω) είναι ο Γιώργος Σαραντάρης, και βέβαια ο Σικελιανός.
Υπάρχει και ένα περιστατικό που θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας. Όταν ήμουν άστεγος ανέβαινα την Κυψέλης όπου βλέπω μακριά έξω από έναν κάδο βιβλία πεταμένα στο πεζοδρόμιο. Πάω προς τα εκεί και τι βλέπω; Ήταν ο Λυρικός Βίος του Άγγελου Σικελιανού, οι τρεις τόμοι που είχανε εκδοθεί το 1946. Ο πρώτος τόμος. Ο δεύτερος και ο τρίτος τόμος είχαν εκδοθεί το 1947. Και οι τρεις ήταν άκοποι, δηλαδή οι σελίδες τους δεν είχαν καν ανοιχτεί».
- Έχετε κάποιο μήνυμα για τον κόσμο;
«Πολλοί άνθρωποι που μας φέρνουν βιβλία για να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια τους ευγνωμονώ πάρα πολύ, όχι μόνο εγώ αλλά και ο Τίτος, η Μαριάννα, ο Φάνης και ο Παναγιώτης».
Η ιστορία του Λεωνίδα Κουρσούμη
«Δεν απέχει πολύ ο δρόμος. Μπορεί να συμβεί στον καθένα από εμάς. Μου έκαναν έξωση γιατί δεν μπορούσα να πληρώσω το νοίκι. Είπα στον ιδιοκτήτη πως θα καθυστερήσω ένα ενοίκιο, γιατί εκείνο το διάστημα δεν είχα καθόλου έσοδα. Με έβγαλε λοιπόν έξω και αμέσως μετά νοίκιασε το σπίτι πιο ακριβά. Δεν είναι εύκολο να νοικιάσεις ένα διαμέρισμα πια. Συνέχισα να ψάχνω δουλειά αλλά δεν έβρισκα», είχε πει σε συνέντευξη του.
«Είχα απολυθεί από τον εκδοτικό οίκο όπου εργαζόμουν. Διαχειριζόμουν τη παραγωγή και 85 ανθρώπους. Ήμουν υπεύθυνος. Στη συνέχεια και μέχρι το 2016 είχα εργαστεί σε διάφορους εκδοτικούς οίκους περιστασιακά. Παλιότερα είχα τη δική μου επιχείρηση, ένα φοροτεχνικό γραφείο στην Κρήτη, όπου ζούσα με την τότε σύζυγό μου. Όταν μετακόμισα στην Αθήνα, μετά το διαζύγιο μου, απασχολήθηκα στον εκδοτικό τομέα. Μέχρι που έμεινα χωρίς δουλειά.
Σκέφτομαι πως τότε έκανα κάποιες λάθος επιλογές και αφέθηκα. Νομίζω πως βίωσα μια κατάθλιψη. Έτσι εξηγώ τώρα, εκ των υστέρων, την παραίτηση μου από όλα. Τελείωσαν όλες οι οικονομίες και αναγκάστηκα να φύγω από το διαμέρισμα μου στην Κυψέλη και να ζήσω στον δρόμο, σε ηλικία 67 ετών.
Κάποιες μέρες έτρωγα σε συσσίτια. Πολλές φορές, από τα βιβλία που μάζευα από τους κάδους και πούλαγα στα παλαιοβιβλιοπωλεία στο Μοναστηράκι, μπορούσα να αγοράσω ένα σουβλάκι. Τότε ήρθε και η ιδέα. Γιατί να δίνουμε 40 με 50 βιβλία για 10 ευρώ; Είχα αρχίσει να βγαίνω από τη φάση παραίτησης και να λέω ότι κάτι πρέπει να γίνει. Έστυψα το μυαλό μου και κατέληξα: Να ανοίξουμε εμείς ένα παλαιοβιβλιοπωλείο».
Ρεπορτάζ: Λευτέρης Θεοδωρακόπουλος Φωτογραφίες-Βίντεο: Νίκος Χριστοφάκης
Διαβάστε επίσης
Ο Κυριάκος Αγιάνογλου παίρνει τα βουνά και μας ξεναγεί στις άγριες ομορφιές της ορεινής Ελλάδας
Σουλαδάκη για Ιράν: «Η νέα γενιά της χώρας δεν έχει άλλη επιλογή από την διαμαρτυρία»
Όλα τα μέτρα στήριξης που θα ανακουφίσουν τα νοικοκυριά το 2023
