Έρευνα Newsbomb.gr: Ο απινιδωτής σώζει ζωές στα γήπεδα, αλλά δεν αρκεί μόνο αυτός
Μιλούν στο Newsbomb.gr ο Δήμαρχος Γαλατσίου Γιώργος Μαρκόπουλος, ο πρόεδρος της επιτροπής διοργανώσεων της ΕΠΟ Άγγελος Δανιήλ, ο Α΄αντιπρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών Φώτης Πατσουράκος και η εθελόντρια του Τομέα Σαμαρειτών, Διασωστών και Ναυαγοσωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, Θάλεια Φωναζάκη.
Ρεπορτάζ: Χρήστος Γιαννούλης, Διονυσία Προκόπη
Οι αιφνίδιοι θάνατοι δύο αθλητών, ενός 20χρονου και ενός 45χρονου, σε αγώνες ποδοσφαίρου ερασιτεχνικών πρωταθλημάτων, έφεραν ξανά στην επικαιρότητα το ζήτημα των συνθηκών με τις οποίες γίνεται η ερασιτεχνική άθληση. Ειδικότερα, η ύπαρξη ή όχι απινιδωτή στο εκάστοτε γήπεδο, έγινε αντικείμενο διαλόγου αλλά και αντιπαράθεσης. Βέβαια, δεν ήταν – δυστυχώς – η πρώτη φορά που σημειώθηκαν θάνατοι αθλητών μέσα σε αγωνιστικό χώρο. Στο παρελθόν, έχουν συμβεί ακόμα και σε κορυφαίες αθλητικές διοργανώσεις τέτοια τραγικά περιστατικά. Με την εξέλιξη, όμως, και των ιατροτεχνολογικών μέσων, υπάρχει πολύ σημαντική μείωση, αν όχι εξάλειψη, τέτοιων φαινομένων σε επαγγελματικό επίπεδο και σε διεθνείς διοργανώσεις.
Το ζητούμενο, όμως, είναι τι συμβαίνει στην Ελλάδα και κυρίως στον ερασιτεχνικό αθλητισμό. Πόσα από τα εκατοντάδες γήπεδα όλης της χώρας έχουν εφοδιαστεί με απινιδωτή και διαθέτουν γιατρό για να μπορεί να τον χρησιμοποιήσει, αν προκύψει ένα τέτοιο έκτακτο περιστατικό; Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ), μετά τα δύο θλιβερά συμβάντα, κάθε γήπεδο της χώρας υποχρεούται πλέον να έχει απινιδωτή έτσι ώστε να λάβει σχετική άδεια λειτουργίας. Στην ίδια ανακοίνωση, αναφέρεται πως έχει ενημερωθεί η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) έτσι ώστε οι Δήμοι που έχουν στην ιδιοκτησία τους γήπεδα να μεριμνήσουν σχετικά. Βέβαια, πέρα από τα γήπεδα όπου διεξάγονται ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις, υπάρχουν ερωτήματα για το τι συμβαίνει σε αθλητικά κέντρα, πάρκα, άλση και χώρους άθλησης γενικότερα. Εκεί όπου ο κάθε πολίτης μπορεί να αθληθεί και να βρεθεί σε θέση ανάγκης.
Το Newsbomb.gr αναζήτησε απαντήσεις, συζητώντας με εκπροσώπους των αρμόδιων φορέων. Επιβεβαιώθηκε ότι η ύπαρξη και μόνο απινιδωτή δεν αρκεί. Αυτό τόνισε ο καρδιολόγος, αρχίατρος ε.α. και Α΄Αντιπρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Ασθενών, Φώτης Πατσουράκος. Την ίδια πεποίθηση εξέφρασαν και ο πρόεδρος της Επιτροπής Διοργανώσεων της ΕΠΟ, Άγγελος Δανιήλ, αλλά και ο δήμαρχος Γαλατσίου, Γιώργος Μαρκόπουλος. Τέλος, η εθελόντρια του Τομέα Σαμαρειτών, Διασωστών και Ναυαγοσωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, Θάλεια Φωναζάκη, μίλησε για την εμπειρία της ως διασώστρια, αλλά και για τα αμέτρητα αιτήματα για κάλυψη αθλητικών διοργανώσεων που δέχεται ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός.
Ελάχιστος ο χρόνος αντίδρασης σε ένα επείγον περιστατικό
Ο Φώτης Πατσουράκος, καρδιολόγος, αρχίατρος ε.α. και Α΄Αντιπρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, ασχολείται εδώ και πολλά χρόνια με την κάλυψη των χώρων άθλησης σε επίπεδο πρωτοβάθμιας υγείας, είτε στη γειτονιά του, στην Ηλιούπολη, είτε συνεργαζόμενος με αθλητικές ομοσπονδίες. Η εμπειρία του εκτείνεται από ερασιτεχνικά πρωταθλήματα μέχρι μεγάλα αθλητικά γεγονότα, καθώς έχει διατελέσει Διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων 2004 και Special Olympics 2011, στο ΟΑΚΑ και στον Τομέα Αντισφαίρισης, ενώ σήμερα παραμένει πρόεδρος της Ιατρικής Επιτροπής της Ομοσπονδίας Αντισφαίρισης.
Όταν συμβαίνει ένα επείγον περιστατικό μέσα σε ένα γήπεδο ή χώρο άθλησης, όπως μια ανακοπή καρδιάς, ο χρόνος αντίδρασης είναι ελάχιστα λεπτά. Σε αυτά τα λίγα λεπτά, εάν δεν γίνει καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση ώστε να λειτουργήσει η καρδιά και να πηγαίνει το αίμα στον εγκέφαλο οξυγονωμένο, δυστυχώς επέρχονται ανεπανόρθωτες εγκεφαλικές βλάβες, τονίζει ο κ. Πατσουράκος, μιλώντας στο Newsbomb.gr. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να υπάρχει γιατρός αγώνα αλλά και ιατρείο σε κάθε αθλητική εγκατάσταση, και κατάλληλος εξοπλισμός όπως απινιδωτής, μάσκα οξυγόνου Ambu, φαρμακοεπιδεσμικό υλικό κ.ά.
Ο κ. Πατσουράκος θεωρεί απαραίτητο, όλοι οι προπονητές να περνούν από εκπαίδευση για να μπορούν να δίνουν τις Πρώτες Βοήθειες. Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών κάνει εκπαιδεύσεις ΚΑΡΠΑ, ενώ διαθέτει και γιατρούς για να στελεχώσουν τις επιτροπές της Περιφέρειας, οι οποίες αδειοδοτούν και ελέγχουν τα ιατρεία που πρέπει να διαθέτουν όλες οι αθλητικές εγκαταστάσεις. «Τον εξοπλισμό πρέπει να τον διαθέτουν και ο Δήμος, αν πρόκειται για δημοτικά γήπεδα, και το αθλητικό σωματείο όταν είναι μία εγκατάσταση η οποία του ανήκει. Προβλέπεται ότι πρέπει να υπάρχει ένα οργανωμένο ιατρείο σε κάθε αθλητικό χώρο, το οποίο αδειοδοτείται από την οικεία Περιφέρεια. Ο ΙΣΑ έχει αρμοδιότητα στους φορείς Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Εμείς δίνουμε και τους αντίστοιχους γιατρούς στις επιτροπές που έχουν οι οικείες Περιφέρειες, οι οποίες επιθεωρούν τα αθλητικά σωματεία, για να έχουν το ιατρείο που προβλέπεται από το νόμο» εξηγεί. Τέλος, υπενθυμίζει την αναγκαιότητα για προληπτικό έλεγχο της υγείας των αθλητών και των αθλούμενων, κάθε χρόνο, πριν ξεκινήσουν οι προπονήσεις.
«Δεν αρκεί να πούμε "βάλαμε απινιδωτή, λύσαμε το πρόβλημα"»
Εδώ και 2,5 χρόνια, όλες οι αθλητικές εγκαταστάσεις του Δήμου Γαλατσίου διαθέτουν απινιδωτή, δηλώνει στο Newsbomb.gr o Δήμαρχος Γαλατσίου, Γιώργος Μαρκόπουλος. Επίσης, έχουν γίνει σεμινάρια Πρώτων Βοηθειών στους εργαζόμενους στους χώρους αυτούς, είτε είναι γυμναστές είτε υπάλληλοι.
«Έχουμε απινιδωτές εδώ και 2,5 χρόνια σε όλες τις εγκαταστάσεις, και στο κολυμβητήριο και στο γήπεδο. Έχουν γίνει και σεμινάρια σε όλους τους υπαλλήλους που έχουμε, και στους γυμναστές και στους διοικητικούς που υπηρετούν στους χώρους αυτούς» αναφέρει. Ωστόσο σημειώνει ότι: «Δεν είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν σε άλλα αθλητικά κέντρα αντίστοιχες μέριμνες για τους απινιδωτές και την εκπαίδευση του προσωπικού».
Στην επαρχία, η κατάσταση είναι πιο δύσκολη. «Δεν αρκεί να πούμε "βάλαμε απινιδωτή, λύσαμε το πρόβλημα"» τονίζει στο Newsbomb.gr ο Άγγελος Δανιήλ, πρόεδρος επιτροπής διοργανώσεων της ΕΠΟ και πρόεδρος ΕΠΣ Αχαΐας.
«Είναι ένα θέμα ιδιαίτερα σύνθετο, δεν είναι απλή η λύση του και έχει πολλές παραμέτρους. Σε εθνικό επίπεδο, στο ποδόσφαιρο, δεν υπάρχει γήπεδο που να μην διαθέτει απινιδωτή και αγώνας που να ξεκινάει χωρίς την παρουσία γιατρού. Στο ερασιτεχνικό επίπεδο, όμως, είναι πολλά τα προβλήματα. Διότι και οι γιατροί που δηλώνονται, δεν είναι έμπειροι γιατροί, πολλές φορές έχουν παρεμφερείς ειδικότητες και δηλώνονται ως γιατροί, ο όγκος των αγώνων είναι τόσο μεγάλος Πανελλαδικά και δεν μπορεί να γίνει ο απαραίτητος έλεγχος. Εκεί, λοιπόν, τίθεται το θέμα του αν γνωρίζει κάποιος πώς να χρησιμοποιήσει έναν απινιδωτή. Έχει τη γνώση; Έχει την εμπειρία να το κάνει; Υπάρχει κίνδυνος αν δεν γνωρίζεις, να προκαλέσεις ανεπανόρθωτη βλάβη σε έναν άνθρωπο που μπορεί να μην έχει τελικά καρδιακό πρόβλημα, αλλά ένα λιποθυμικό επεισόδιο» αναφέρει ο κ. Δανιήλ.
Αναφερόμενος στα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο, τονίζει: «Το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο έχει τεράστια προβλήματα κυρίως οικονομικά. Παρόλα αυτά, εμείς στην ΕΠΣ Αχαΐας έχουμε προσπαθήσει να υπάρχουν απινιδωτές σχεδόν σε όλα τα γήπεδα. Δεν φτάνει, όμως, μόνο αυτό καθώς όπως σας είπα θα πρέπει να υπάρχει και ένας άνθρωπος που να γνωρίζει πώς να τον χρησιμοποιήσει. Πλέον είναι ευθύνη της γηπεδούχου ομάδας ο γιατρός και ο απινιδωτής, γεγονός που τις επιβαρύνει βέβαια κι άλλο στο οικονομικό σκέλος. Όλα αυτά, τη στιγμή που υπάρχει ένας υπουργός, ο κ. Αυγενάκης, που έχει διαλύσει στην κυριολεξία το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο και θα παραμείνουν στο τέλος ελάχιστες ομάδες.
Η κάρτα υγείας
Όπως και ο Φώτης Πατσουράκος, έτσι και ο κ. Δανιήλ επισημαίνει το θέμα της πρόληψης. «Η περιβόητη κάρτα υγείας, θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο το ποιος εξετάζει τον αθλητή, ποιος υπογράφει και δίνει το "ok" για να αθλείται και να αγωνίζεται. Διότι όσο κι αν είναι ερασιτεχνικός ένας αγώνας, δεν είναι ένα απλό τρέξιμο στο πάρκο που κάνει κάποιος για να αθληθεί. Υπάρχει μια παραπάνω ένταση. Ακόμα, όμως, και στο απλό τρέξιμο, υπάρχουν κίνδυνοι. Συνεπώς, στο ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο, δεν μπορούμε να ξέρουμε αν έχει πράγματι εξεταστεί ο αθλητής ή έχει μπει μια υπογραφή από έναν γιατρό φίλο του συλλόγου ή μέλος του συλλόγου, για να βγουν τα δελτία. Έπειτα, θα πρέπει να δούμε και τα όρια ηλικίας. Δεν είναι συνηθισμένο ένας άνθρωπος 46 ετών να παίζει ποδόσφαιρο, ακόμα και στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα. Δεν είναι το 5x5 που πάμε χαλαρά με τους φίλους μας. Εδώ, λοιπόν, επιμένω ότι μπαίνει και το θέμα της πρόληψης» αναφέρει και προσθέτει:
«Αρκεί να σας δώσω το παράδειγμα που συνέβη πέρσι στην Ηλιούπολη, σε αγώνα Γ’ Εθνικής. Είχαμε απινιδωτή στο γήπεδο, ο γιατρός έφτασε πάνω από τον άνθρωπο σε δύο λεπτά, όμως, και πάλι δεν μπόρεσε να σώσει το παιδί. Καταλαβαίνετε λοιπόν, πως δεν αρκεί ένα πράγμα και μόνο για να πούμε ότι λύσαμε το θέμα. Παίζουν ρόλο πολλά πράγματα. Σίγουρα χρειάζεται ο εξοπλισμός, η παρουσία γιατρών αλλά θέλουμε και αλλαγή νοοτροπίας, παιδεία, να μάθουμε κάποια πράγματα από τα σχολεία ακόμα. Κι όλα αυτά, δεν γίνεται να εφαρμοστούν από τη μία ημέρα στην άλλη, ειδικά σε μια χαοτική κατάσταση όπως αυτή που επικρατεί στα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα, δυστυχώς, στην Ελλάδα».
Τέλος, ο κ. Δανιήλ αναφέρει ότι γίνεται προσπάθεια να αποκτήσουν γνώση Πρώτων Βοηθειών και οι προπονητές. «Όπως σας είπα, σε εθνικό επίπεδο δεν ξεκινά αγώνας χωρίς απινιδωτή, υπάρχουν και γιατροί ειδικά στις επαγγελματικές κατηγορίες αλλά και στη Γ’ Εθνική, όμως, στα ερασιτεχνικά προσπαθούμε τώρα να προχωρήσουμε και στο επόμενο βήμα. Να μην έχουμε μόνο το εργαλείο, που είναι ο απινιδωτής, αλλά να αποκτήσουν και γνώση οι άνθρωποι των πρωταθλημάτων, οι προπονητές για παράδειγμα, της χρήσης του. Στη δική μας Ένωση, συζητάμε για μια συνεργασία με τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό έτσι ώστε να γίνουν σχετικά σεμινάρια στους προπονητές, και να το βάλουμε σαν προαπαιτούμενο για να μπορεί κάποιος να δουλέψει σε ομάδα, να γνωρίζει τη χρήση του απινιδωτή. Προσπαθούμε βέβαια να μειώσουμε το κόστος, γιατί ήδη τα σωματεία επιβαρύνονται με πάρα πολλά, με τους νόμους του κ. Αυγενάκη, και οι αμοιβές των προπονητών στις ομάδες είναι πολύ μικρές για να επιβαρυνθούν οι ίδιοι με το κόστος μιας εκπαίδευσης. Μαθαίνω ότι αντίστοιχες ενέργειες γίνονται και σε άλλες Ενώσεις, δήμοι βάζουν στα γήπεδα απινιδωτές, όπως έκανε από πέρσι ο δήμος Πατρών, και υπάρχει μια κινητοποίηση για να βελτιώσουμε κάποια πράγματα».
Καθημερινά τα αιτήματα στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό
Η ΕΠΣ Αχαΐας δεν είναι η μόνη Ένωση που απευθύνεται στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό για υποστήριξη. Ο Οργανισμός καθημερινά δέχεται αιτήματα για να καλύψει πανελλαδικά αθλητικούς χώρους, με δικούς του ανθρώπους και δικό του εξοπλισμό, όπως φορητό απινιδωτή, φορείο, φαρμακείο κλπ. Επίσης, συχνά πραγματοποιεί εκπαιδεύσεις στις Πρώτες Βοήθειες.
Η Θάλεια Φωναζάκη είναι εθελόντρια του Τομέα Σαμαρειτών, Διασωστών και Ναυαγοσωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Περιγράφει στην κάμερα του Newsbomb.gr δύο επείγοντα περιστατικά σε αθλητικούς χώρους, για τα οποία χρειάστηκε η άμεση επέμβαση των διασωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Το ένα αφορούσε αθλητή, ο οποίος κατέρρευσε στον αγωνιστικό χώρο, ενώ το άλλο αφορούσε θεατή. Και στις δύο περιπτώσεις, δεν υπήρχε καρδιακός παλμός. Με την άμεση επέμβαση των εθελοντών του ΕΕΣ, οι δύο άνθρωποι σώθηκαν και είναι σήμερα καλά στην υγεία τους.
«Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός πάντα είναι αρωγός, όπου υπάρχει ανάγκη, ακόμα και σε αθλητικές διοργανώσεις. Εμείς είμαστε εκεί για να παρέχουμε τις Πρώτες Βοήθειες. Έχουμε τον δικό μας υλικοτεχνικό εξοπλισμό, και καθόμαστε τόσο στην κερκίδα όσο και στον αγωνιστικό χώρο» εξηγεί η κυρία Φωναζάκη. Τονίζει δε την ανάγκη να περνούν από σεμινάριο Πρώτων Βοηθειών, τόσο οι προπονητές όσο και οι αθλητές. Ο ΕΕΣ πραγματοποιεί τέτοιες εκπαιδεύσεις με πενταετή πιστοποίηση, και στο πλαίσιο των μνημονίων συνεργασίας που συνάπτει ο πρόεδρος του Οργανισμού, Dr Αντώνιος Αυγερινός, με σειρά φορέων.
Διαβάστε επίσης:
Τραγωδία στο Ναύπλιο: Ποδοσφαιριστής «έσβησε» από ανακοπή καρδιάς μέσα στο γήπεδο
Τραγωδία στην Καρδίτσα: Ανείπωτη θλίψη και αναπάντητα ερωτήματα για τον χαμό του 20χρονου Ηλία
Τραγωδία στην Καρδίτσα: Αυτή είναι η αιτία θανάτου του 20χρονου ποδοσφαιριστή
Καρδίτσα: Δεν υπήρχε απινιδωτής και υπεύθυνος στο γήπεδο όπου κατέληξε ο 20χρονος
Τραγωδία στην Καρδίτσα: Νεκρός 20χρονος ποδοσφαιριστής - Κατέρρευσε κατά τη διάρκεια του αγώνα
