Politico: «Ευρώπη πρόσεχε, ο Τραμπ έρχεται για τις εκλογές σου»

Ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει με μια φιλόδοξη στρατηγική που στοχεύει να αναδιαμορφώσει την πολιτική σκηνή της Ευρώπης, σύμφωνα με ανάλυση του Politico. Η νέα εθνική στρατηγική ασφαλείας των ΗΠΑ περιγράφει, για πρώτη φορά τόσο ξεκάθαρα, μια επίσημη πολιτική στήριξης προς δεξιούς και «πατριωτικούς» σχηματισμούς, σε μια προσπάθεια να μετατοπιστεί ο πολιτικός άξονας της ηπείρου. Την ίδια ώρα, ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να διαχειριστούν τις πιέσεις χωρίς να διαρρήξουν τις διατλαντικές σχέσεις.

Το κείμενο της στρατηγικής, έκτασης τριών σελίδων, παρουσιάζει την ΕΕ ως παράγοντα που συμβάλλει στον κίνδυνο «εξαφάνισης της ευρωπαϊκής ταυτότητας», λόγω αυξημένων μεταναστευτικών ροών, χαμηλών γεννήσεων και υποχώρησης, όπως υποστηρίζει, των δημοκρατικών ελευθεριών. Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, αν οι τάσεις αυτές συνεχιστούν, η ήπειρος μπορεί να είναι «αγνώριστη σε 20 χρόνια». Η επίκληση της δημογραφίας και των μεταναστευτικών ροών παραπέμπει άμεσα στη ρητορική της ευρωπαϊκής άκρας δεξιάς και στη θεωρία της «μεγάλης αντικατάστασης».

Η στρατηγική πηγαίνει ακόμη πιο πέρα, προβλέποντας ότι ορισμένα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ ενδέχεται σε μερικές δεκαετίες να έχουν πλειοψηφικά μη ευρωπαϊκούς πληθυσμούς, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη μελλοντική προσήλωσή τους στη συμμαχία. Το συμπέρασμα του εγγράφου είναι ξεκάθαρο: οι ΗΠΑ πρέπει να «καλλιεργήσουν αντίσταση» εντός των ευρωπαϊκών χωρών και να στηρίξουν «πατριωτικά κόμματα» ώστε να «διορθωθεί η τρέχουσα πορεία».

Μερτς, Μακρόν και Στάρμερ στο στόχαστρο

Για ηγέτες όπως ο Εμανουέλ Μακρόν, ο Κιρ Στάρμερ και ο Φρίντριχ Μερτς, το δόγμα Τραμπ συνιστά υπαρξιακό πολιτικό πρόβλημα. Με κρίσιμες εκλογές σε Βρετανία και Γερμανία το 2026, αλλά και το ενδεχόμενο πρόωρης κάλπης στη Γαλλία, τα κόμματα που ευθυγραμμίζονται με το MAGA - Reform U.K., AfD και Εθνική συσπείρωση - εμφανίζονται έτοιμα να ενισχύσουν τη δυναμική τους. Όπως λένε Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, η αμερικανική παρέμβαση δεν είναι πλέον θεωρητική αλλά πιθανή.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχειρεί να θωρακίσει τις εκλογικές διαδικασίες με το «δημοκρατική ασπίδα», ένα πλαίσιο αντιμετώπισης παραπληροφόρησης και ξένης ανάμειξης. Σύμφωνα με τον αρμόδιο επίτροπο Μάικλ ΜακΓκραθ, η απειλή δεν περιορίζεται στη Ρωσία, καθώς «πολλοί θα ήθελαν να πλήξουν την ΕΕ». Κι όμως, η διπλωματική γλώσσα του ΜακΓκραθ δείχνει απροθυμία για άμεση σύγκρουση με την Ουάσινγκτον, ειδικά μετά τη δημοσιοποίηση της στρατηγικής.

Η αμερικανική στάση είχε ήδη αρχίσει να διαφαίνεται. Ο αντιπρόεδρος JD Vance επιτέθηκε στην Ευρώπη για ζητήματα δημοκρατίας, ο Έλον Μασκ πήρε θέση υπέρ του AfD, ενώ ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ κατηγόρησε τους Ευρωπαίους ως «παράσιτα» που επωφελούνται από την αμερικανική ασφάλεια. Τώρα όμως τα ίδια επιχειρήματα αποκτούν θεσμικό βάρος μέσα από την επίσημη εθνική στρατηγική ασφαλείας.

Οι πιέσεις που δέχονται

Η μεγάλη πρόκληση για Μακρόν, Μερτς και Στάρμερ είναι ότι η ανάλυση του Τραμπ μπορεί τελικά να αποδειχθεί πολιτικά ακριβής. Στη Βρετανία, το Reform U.K. αναμένεται να ενισχυθεί εντυπωσιακά, ανοίγοντας ακόμη και σενάρια αμφισβήτησης της ηγεσίας Στάρμερ. Στη Γαλλία, η Μαρίν Λεπέν πιέζει αδιάκοπα την κυβέρνηση Μακρόν, ενώ στη Γερμανία το AfD ωθεί τον Μερτς να υιοθετεί σκληρότερες γραμμές στο μεταναστευτικό.

Ο Στάρμερ αποκάλυψε πρόσφατα ότι συζήτησε σε ιδιωτικό δείπνο στο Βερολίνο με τον Μακρόν και τον Μερτς για την κοινή απειλή που αντιμετωπίζουν. Όπως ανακοίνωσε, «αντιμετωπίζουμε τις ίδιες προκλήσεις και το συζητάμε». Την ίδια ώρα όμως οι πολιτικές εξελίξεις σε Ευρώπη και ΗΠΑ απομακρύνουν γρήγορα την πιθανότητα ότι τέτοιου τύπου άτυπες συνεννοήσεις μπορούν να αποτρέψουν τη δυναμική που διαμορφώνει η νέα στρατηγική Trump.

Αν οι ΗΠΑ υλοποιήσουν σε βάθος αυτή την πολιτική, η σχέση Ευρώπης-Αμερικής μπορεί να εισέλθει σε μια περίοδο έντονης αβεβαιότητας. Για την Ευρώπη, το ερώτημα είναι πλέον αν το πολιτικό κέντρο διαθέτει την αντοχή - ή τη διάθεση - να απαντήσει.

Διαβάστε επίσης