Φοιτητές από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας εξοστρακίζουν τη βία μέσω ενός βαθιά κοινωνικού βίντεο

Λευτέρης Θεοδωρακόπουλος

30/04/2022 07:10

Είναι οι άνθρωποι του αύριο, που θέλουν να πάρουν στα χέρια τους τον κόσμο την επόμενη ημέρα. Έναν κόσμο χωρίς ίχνος βίας, έναν κόσμο με πολιτισμό και με ενσυναίσθηση.

Πενήντα δύο φοιτητές και φοιτήτριες του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας θέλησαν να στείλουν ένα πολύ ηχηρό μήνυμα σε μια κοινωνία που η βία είναι ένα αναπόσπαστο -δυστυχώς- κομμάτι της.

Η θεατροπαιδαγωγός και σκηνοθέτης Μαρία Καραζάνου συντόνισε την προσπάθεια των σπουδαστών και το αποτέλεσμα ήταν ένα βίντεο με κοινωνικό πρόσημο.

Έτσι «γεννήθηκε» το βίντεο «Είμαι εδώ»! «Στην ανάγκη μας να θυμίσουμε το ανθρώπινο, να ακουστούμε και να ακούσουμε, να σταματήσουμε κάθε μορφή βίας και καταπίεσης», υπογράφουν στις λεπτομέρειες στο Youtube, τα παιδιά από τη Θεατρική Ομάδα Πανεπιστημίου Θεσσαλίας «Τρίτος Όροφος» και την Κινηματογραφική Ομάδα Πανεπιστημίου Θεσσαλίας «24 Καρέ». Η κα. Μαρία Καραζάνου μιλώντας στο Newsbomb.gr επισημαίνει πως τα παιδιά είναι ευαισθητοποιημένα, προβληματισμένα και ενεργά σε μια κοινωνία που τους υπόσχεται όλο και πιο λίγα. «Η νέα γενιά είναι σίγουρα καλύτερη εκδοχή των προηγούμενων», σημειώνει μεταξύ άλλων.

Ένα βίντεο κατά της βίας από την θεατρική ομάδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας «Τρίτος όροφος», πώς προέκυψε αυτό το project; Πόσα παιδιά παίζουν και ποιο είναι το μήνυμα που στέλνετε;

«Στο βίντεο συμμετέχουν 52 φοιτητές/τριες, σε όλες τις φάσεις της δημιουργίας, από την σύλληψη μέχρι την παραγωγή και το μοντάζ όπου μας βοήθησε και η κινηματογραφική ομάδα του Π.Θ. «24 Καρέ», με στόχο να καταφέρουν να δώσουν κάτι από τον εαυτό τους σε αυτή τη συλλογική προσπάθεια και να μεταδώσουν το κοινό μήνυμα. Η ιδέα, και στη συνέχεια το βίντεο προέκυψαν από ένα σεμινάριο σωματικής έκφρασης που κάναμε με την αγαπημένη μας φίλη και χορογράφο Ελένη Βασιλονικολού, στο οποίο αρχικά τα παιδιά κλήθηκαν να εξερευνήσουν με εργαλεία το σώμα και την κίνηση, συνθήκες και προβληματισμούς που τα ίδια επέλεξαν. Ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον να βλέπεις μία πηγαία ανάγκη να εκφράζεται συντονισμένα από νέους ανθρώπους στα πρώτα τους βήματα στις παραστατικές τέχνες. Από τη μία ίσως φάνηκε ανησυχητικό: 'γιατί όλα τα παιδιά θέλουν να μιλήσουν για βία ή για κακοποίηση, από την άλλη όμως είναι συγκινητικό που λαμβάνουν δράση και αποφασίζουν να στείλουν ένα μήνυμα! Δεν είναι πρωτότυπο, είναι το μήνυμα της εποχής: Έλα σε μένα, μίλησέ μου, θα σε ακούσω... Αλλά όταν έρχεται από πρωτοετείς (και όχι μόνο) φοιτητές και φοιτήτριες που μπορεί να είναι ξένοι/ες σε μία πόλη και να μην έχουν ακόμη κάποιο δίκτυο υποστήριξης, γίνεται πρωτοβουλία, δράση και θέση».

Εκτιμάτε πως η τέχνη και ο Πολιτισμός είναι μια ασπίδα που αποτρέπει την άσκηση βίας και αν ναι με ποιον τρόπο;

«Ναι μπορεί να είναι ασπίδα, όπως μπορεί να είναι και μήνυμα ενσυναίσθησης, πρόκληση για προβληματισμό, κάλεσμα σε δράση. Ακόμη και για όσες ή όσους είναι θύματα βίας, μπορεί να είναι τρόπος να επεξεργαστούν το βίωμα τους και να επικοινωνήσουν την εμπειρία τους με το κοινό. Όσες πιο πολλές φωνές ακούγονται προς αυτή την κατεύθυνση τόσο το καλύτερο κατά τη γνώμη μου. Ας γίνει αυτό κανονικότητα αντί της βίας που χορταίνουμε στην επικαιρότητα καθημερινά».

Σας τρομάζει η κοινωνία μας, είναι βίαια;

«Η επικαιρότητα είναι γεμάτη περιστατικά που μας σοκάρουν, μας φοβίζουν και μας κάνουν να πιστεύουμε ότι κάνουμε ολοταχώς βήματα προς τα πίσω... Ειδικά η έμφυλη βία που απασχολεί και τα παιδιά έντονα, φαίνεται να μην έχει προηγούμενο (ή ίσως ήταν πάντα έτσι αλλά όχι στα φανερά). Είναι επίσης τρομακτικό το ότι κάποιες φοιτήτριες είχαν και οι ίδιες κακοποιητικές εμπειρίες. Είναι συγκινητικό και ελπιδοφόρο να σου ζητούν την βοήθειά σου ώστε «να κάνουμε κάτι για αυτό». Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες απαντούν στη βία με αλληλεγγύη και ενσυναίσθηση, όχι μόνο στο βίντεο αλλά και στις ζωές τους. Το Πανεπιστήμιο αλλά και η θεατρική ομάδα ειδικότερα μπορεί και πρέπει να είναι ένας ασφαλής χώρος όπου τα παιδιά μπορούν να εκφράζονται και να λειτουργούν».

Έχετε φτιάξει και άλλα βίντεο με κοινωνικό περιεχόμενο; Πείτε μας κάποια από αυτά...

«Τα τελευταία 2,5 σχεδόν χρόνια που οι δια ζώσης συναντήσεις μας περιορίστηκαν, φτιάξαμε πολλά βίντεο που συχνά έχουν κοινωνικό προβληματισμό πράγμα που τα ίδια τα παιδιά θέτουν σε προτεραιότητα. Συνεργαστήκαμε με το ΚΕΘΕΑ και φτιάξαμε ένα βίντεο για τους διαφορετικούς εθισμούς, συμμετείχαμε στο πρόγραμμα PAGE - Performance Art for Gender Equality στο πλαίσιο του οποίου φτιάξαμε και κινηματογραφήσαμε την performance B.A.B.Y. Ltd, γράψαμε και γυρίσαμε την ταινία 'Ευημερία Νάρκη' μια δυστοπική ρομαντική ιστορία εμπνευσμένη από την πρωτόγνωρη εμπειρία της καραντίνας... Η θεατρική ομάδα 'Τρίτος Όροφος' έχει πάντα τέτοιες ανησυχίες. Στις παραστάσεις μας (φυσικά δωρεάν για το κοινό) κάνουμε συχνά συλλογή τροφίμων για δομές υποστήριξης προσφύγων και ευάλωτων ομάδων, έχουμε επισκεφθεί με όλες τις μεγάλες παραστάσεις μας τις φυλακές Κασσαβέτειας, έχουμε οργανώσει και διεξάγει θεατροπαιδαγωγικές συναντήσεις στο ορφανοτροφείο του Βόλου, σε ειδικά σχολεία, στις φυλακές Κασσαβέτειας και στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Βόλου και πολλές άλλες δράσεις που ελπίζουμε να συνεχιστούν και να διανθιστούν καθώς με χαρά σας λέω ότι τα παιδιά είναι ανήσυχα και δεν βαριούνται ποτέ!».

Ως θεατροπαιδαγωγός έρχεστε σε επαφή με τα παιδιά που θα λάβουν την σκυτάλη του αύριο από σε στιγμή σε στιγμή, ποιοι είναι οι προβληματισμοί τους; Τα άγχη τους; Οι φοβίες τους αλλά και οι ελπίδες τους;

«Χαίρομαι που παρατηρώ ότι τα παιδιά είναι ευαισθητοποιημένα, προβληματισμένα και ενεργά σε μια κοινωνία που τους υπόσχεται όλο και πιο λίγα. Η νέα γενιά είναι σίγουρα καλύτερη εκδοχή των προηγούμενων αλλά είναι επίσης αντιμέτωπη με μια δυσοίωνη πραγματικότητα γεμάτη προβληματισμούς για το μέλλον, την υγεία, την ασφάλεια τους, την ισότητα, την δικαιοσύνη... Τρομάζουμε στη σκέψη ότι αυτά τα βασικά πράγματα δεν είναι ακόμη δεδομένα - Η ελπίδα τους, νομίζω, είναι να γίνουν».

Μετά από 2 χρόνια περιορισμών ετοιμάζεστε να πατήσετε θεατρικό σανίδι. Ποια παράσταση ετοιμάζεται; Ποιο είναι το βαθύ της περιεχόμενο και πως αισθάνονται τα παιδιά;

«Ξεκινάμε ενθουσιωδώς με το έργο του Α. Γκέρνι 'Η Τραπεζαρία', το οποίο έχει διασκευάσει η συγγραφική μας ομάδα. Έχουμε διάφορες υπο-ομάδες για να μπορούμε να λειτουργούμε με τον μεγάλο αριθμό μελών (περίπου 60 αυτή τη στιγμή) όπως: συγγραφική, σκηνογραφική, μουσική ομάδα κ.α. Το έργο, μια συλλογή ανθρώπινων στιγμών γύρω από ένα τραπέζι, θα παιχτεί στις αρχές Ιουνίου στο Βόλο και θα επισκεφθεί και τις γειτονικές πόλεις που στεγάζουν το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Λάρισα, Τρίκαλα)

Παράλληλα, δουλεύουμε και ένα ιδιαίτερο πρότζεκτ για το Σεπτέμβρη, το οποίο θα είναι αφιερωμένο στην προσφυγική μνήμη που θα ζωντανέψει στην Νέα Ιωνία, την γειτονιά που πρώτο-εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες μετά την μικρασιατική καταστροφή. Πρόκειται για μια περιπατητική περφορμανς κατά τη διάρκεια της οποίας οι φοιτητες/τριες θα ξεναγήσουν το κοινό στους χώρους βιωμένης μνήμης και θα αναβιώσουν με τη χρήση διαφόρων μέσων (θεατρικά δρώμενα, βίντεο, εικαστικά, φωτογραφία κ.α.) στιγμές και εμπειρίες της εποχής. Στο διαθεματικό αυτό έργο, που δεν μοιάζει με τίποτα άλλο που έχουμε κάνει στο παρελθόν, συνεργαζόμαστε με τις αγαπητές Μαρία Ανδρομάχη Χατζηνικολάου, εικαστικό - ερευνήτρια και Αγγελική Νικολάου, αρχειονόμο - θεατρολόγο και καλούμε τους φοιτητές και τις φοιτήτριες να συμμετέχουν σε όλα τα στάδια της δημιουργίας, από την έρευνα στο υλικό και τα αρχεία, μέχρι την ερμηνεία και την εκτέλεση».

Θα μας δώσετε ένα προφίλ της θεατρικής σας ομάδας; Και αλήθεια γιατί απέκτησε αυτό το ασύνηθες όνομα;

«Η θεατρική ομάδα «3ος Όροφος» δημιουργήθηκε το 2017 όταν ξεκίνησε η συνεργασία μου με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Το όνομα της είναι απλώς ο χώρος που συναντιόμαστε, αυτή η «μαγική» αίθουσα μέσα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας που μας κάνει να ξεφεύγουμε προς όλες τις κατευθύνσεις και φυσικά, και αυτό το εμπνεύστηκαν τα παιδιά. Αυτό που χαρακτηρίζει την ομάδα, νομίζω, είναι ο τρόπος που οργανώνει τα δεκάδες μέλη της, η συλλογικότητα με την οποία παίρνει αποφάσεις, η φρεσκάδα των παιδιών και η τόλμη τους να προτείνουν και να δοκιμάζουν».

Το θέατρο στη γη που το γέννησε είναι σημείο αναφοράς για τις νεότερες γενιές;

«Το θέατρο πάντα θα προσφέρεται γενναιόδωρα στη νέα γενιά, σαν άσυλο να μιλήσει και να πράξει. Στην Ελλάδα αγαπάμε πολύ το θέατρο, όλες οι γενιές, και κατά τη γνώμη μου, το επίπεδο των παραστάσεων είναι πολύ υψηλό σε πολλές περιπτώσεις. Οφείλουμε να το διαφυλάξουμε αυτό, τόσο στο επαγγελματικό όσο και στο ερασιτεχνικό θέατρο, και πάντα να δίνουμε χώρο στη νέα γενιά να μεγαλουργεί».