Σύνοδος Κορυφής στην Αλάσκα: «Χειριστικός» Πούτιν εναντίον «συναισθηματικού» Τραμπ

Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχουν ιστορικό παράξενων συναντήσεων.
Κατά την πρώτη συνάντηση των δύο ηγετών στη Γερμανία, ο Τραμπ κατάσχεσε τις σημειώσεις του διερμηνέα του για να αποκρύψει οποιαδήποτε απόδειξη για το τι είχε συμβεί στην αίθουσα. Το ραντεβού στο Βιετνάμ, όπου ο Τραμπ δέχτηκε με αίσθημα τιμής την επιμονή του Πούτιν ότι η Μόσχα δεν είχε αναμειχθεί στις εκλογές του 2016. Και η Σύνοδος στο Ελσίνκι, όταν ο Τραμπ αμφισβήτησε την ανάλυση των δικών του υπηρεσιών πληροφοριών, δεδομένης της έντονης άρνησης του Πούτιν.

Τώρα, καθώς οι δύο ηγέτες προετοιμάζονται για την πρώτη τους πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι αναλυτές προετοιμάζονται για μια αντισυμβατική συνάντηση που θα αναδείξει έναν Τραμπ που έχει λιγότερα εμπόδια από ό,τι είχε στην πρώτη του θητεία.

Πολλοί φοβούνται ότι αν αυτές οι προηγούμενες συναντήσεις αποτελούν ένδειξη, είναι ο Πούτιν, ο έμπειρος πράκτορας της KGB που έγινε πρόεδρος, που θα κερδίσει το πάνω χέρι - όχι το αντίστροφο. «Δεν υπάρχει περίπτωση να πάει κανείς από την πλήρη έλλειψη προόδου σε μια Σύνοδο Κορυφής που θα τερματίσει τον πόλεμο σε λιγότερο από μία εβδομάδα», δήλωσε ο Σάμιουελ Σάραπ, ανώτερος πολιτικός επιστήμονας στην Rand Corporation. «Αλλά ο Tραμπ έχει αυτή την ακλόνητη πίστη στο δικό του χάρισμα και την ικανότητά του να πείθει τους ομολόγους του για αυτό που θεωρεί λογικό και σωστό».

«Η τεχνική του Πούτιν είναι το επαγγελματικό ψέμα»

Ο Γάλλος πρώην πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος το 2015 ηγήθηκε από κοινού των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων με την τότε καγκελάριο της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ και τον Πούτιν για την Ουκρανία, έχει μια προειδοποίηση για τον πρόεδρο των ΗΠΑ: «Η τεχνική του Πούτιν είναι το επαγγελματικό ψέμα». «Ο Τραμπ θα ήταν καλό να δείξει ότι έχει λεπτομερή γνώση της κατάστασης επί τόπου», δήλωσε ο Ολάντ στους Financial Times.

Όταν ο Τραμπ και ο Πούτιν συναντήθηκαν για πρώτη φορά, τον Ιούλιο του 2017, ο ηγέτης των ΗΠΑ ήταν πιεσμένος από την έρευνα για φερόμενη ρωσική ανάμειξη στις εκλογές και την αμοιβαία επιφυλακτικότητα μεταξύ του Τραμπ και των δικών του συμβούλων εξωτερικής πολιτικής. Οι δύο πρόεδροι συγκεντρώθηκαν στο περιθώριο μιας Συνόδου Κορυφής της G20 στο Αμβούργο, μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας και τον τότε υπουργό Εξωτερικών του Τραμπ και δύο διερμηνείς.

Ο Τραμπ αργότερα πήρε τις σημειώσεις του διερμηνέα του και ζήτησε από τον διερμηνέα να μην ενημερώσει κανέναν για το περιεχόμενο της συνάντησης.
Στη συνέχεια, σε ένα δείπνο εκείνο το βράδυ, ο Τραμπ πλησίασε τον Πούτιν για μια κατ' ιδίαν συνάντηση, με μόνο τον διερμηνέα του Πούτιν και κανέναν Αμερικανό αξιωματούχο παρόντα. Στην επόμενη συνάντησή τους στο φόρουμ Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού στο Βιετνάμ τον Νοέμβριο, ο Τραμπ επανέλαβε τους ισχυρισμούς του Πούτιν ότι η Ρωσία δεν είχε παρέμβει στις εκλογές των ΗΠΑ.

Οι δύο άνδρες είχαν μια άλλη πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση στο Ελσίνκι τον Ιούλιο του 2018, όπου συμμετείχαν μόνο οι διερμηνείς τους. Όταν ρωτήθηκε σε συνέντευξη Τύπου αν πίστευε τις δικές του υπηρεσίες πληροφοριών ή τον Ρώσο πρόεδρο, ο Τραμπ είπε ότι εμπιστεύεται και τους δύο, αλλά σημείωσε: «Ο πρόεδρος Πούτιν λέει ότι δεν είναι η Ρωσία. Δεν βλέπω κανένα λόγο για τον οποίο θα ήταν».

Οι δύο άνδρες συναντήθηκαν ξανά, άτυπα, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της G20 στο Μπουένος Άιρες αργότερα εκείνο το έτος, όπου ο Τραμπ και πάλι δεν πήρε μαζί του διερμηνέα ή κάποιον που να κρατάει σημειώσεις. Η Σύνοδος Κορυφής αυτής της εβδομάδας αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για τον Τραμπ να αναδιαμορφώσει για άλλη μια φορά τη σχέση του με τον Πούτιν και να υιοθετήσει μια πιο σκληρή στάση απέναντι στον Ρώσο πρόεδρο. Λίγοι περιμένουν ότι θα την υιοθετήσει.

«Ο Πούτιν θα προσπαθήσει να πείσει τον Τραμπ ότι [η ρωσική] θέση είναι καλύτερη από ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Ενώ για τον Τραμπ είναι πολύ πιο σημαντικό να κάνει αυτή τη συμφωνία και να την διεκδικήσει ως τη νέα του νίκη για την διατήρηση της ειρήνης», δήλωσε ο Κίριλ Ρογκόφ, κοινωνιολόγος και ερευνητής στο Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών Επιστημόνων στη Βιέννη. «Δεν τελειώνει πουθενά, αλλά ο Τραμπ αποφεύγει την ανάγκη να αναλάβει αποφασιστική δράση».

Ο Ολάντ, ο οποίος πέρασε 17 ώρες στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας τον Φεβρουάριο του 2015 για να σφραγίσει τη λεγόμενη συμφωνία «Μινσκ 2» για την κατάπαυση του πυρός στην ανατολική ουκρανική περιοχή Ντονμπάς, δήλωσε ότι ο Πούτιν πιθανότατα θα κερδίσει χρόνο.

«Δεν βιάζεται», είπε ο Γάλλος πρώην πρόεδρος. «Ξέρει ότι θα εξακολουθεί να βρίσκεται στην εξουσία σε ένα μήνα, δύο χρόνια, ίσως μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο Τραμπ βιάζεται επειδή έχει δεσμευτεί να επιλύσει όλες τις συγκρούσεις του κόσμου και θέλει αποτελέσματα».

Οι μακροσκελείς παρεκβάσεις ήταν επίσης ένα μοτίβο, υπενθύμισε ο Ολάντ. «Ο Πούτιν θα ξεκινήσει τη συνάντηση επαναλαμβάνοντας ολόκληρη την ιστορία. Θα μπορούσε να διαρκέσει μία ώρα, περισσότερο, αν δεν τον διακόψετε. Η ρωσική μέθοδος διαπραγμάτευσης είναι ότι θα πρέπει να διαρκέσει πολύ, αλλά να μην συμβεί τίποτα σημαντικό», είπε. «Αλλά στο τέλος, πάντα θα προσέφερε μια ευκαιρία, μια διαμεσολάβηση, μια άλλη συνάντηση, μια ομάδα εργασίας - ώστε η άλλη πλευρά να μπορεί να πει, δείτε, ο Πούτιν έχει αλλάξει λίγο».

Η διατύπωση σαφών ψεμάτων ήταν επίσης ένα από τα κόλπα του Ρώσου ηγέτη, είπε ο Ολάντ. Για παράδειγμα, ο Πούτιν επέμεινε ότι δεν είχε καμία επαφή με τους φιλορώσους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία, παρά τη χρηματοδότηση και την υποστήριξή τους στρατιωτικά. «Ήταν ένα τόσο μεγάλο ψέμα που ήταν εντυπωσιακό», είπε ο Ολάντ.

«Ένας από τους πιο επιδέξιους διαπραγματευτές»

Ένας Γερμανός διπλωμάτης που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις του Μινσκ περιέγραψε τον Πούτιν ως «έναν από τους πιο επιδέξιους διαπραγματευτές». «Γνωρίζει όλα τα θέματα, τη νομική συλλογιστική στις λεπτομέρειες, αλλά πάντα χειραγωγεί τα γεγονότα. Πρέπει να γνωρίζετε τα γεγονότα σας τόσο καλά όσο και αυτός».

Αλλά τα γεγονότα δεν είναι το δυνατό σημείο του Τραμπ, είπε. Στις αρχές του 2017, η Μέρκελ κανόνισε μια κλήση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ για να εξηγήσει πώς ο Πούτιν αρνούνταν να εφαρμόσει τη συμφωνία του Μινσκ. Ο Τραμπ απλώς είπε «ευχαριστώ» και έκλεισε το τηλέφωνο. Αργότερα, Αμερικανοί σύμβουλοι είπαν στην ομάδα της Μέρκελ ότι ο Τραμπ ήταν έξαλλος επειδή του είχε κάνει διάλεξη. «Όχι μόνο δεν αγαπά τα γεγονότα, αλλά έχει και τις προκαταλήψεις του, και ο Πούτιν το γνωρίζει αυτό», είπε η διπλωμάτης.

Στα απομνημονεύματά της, η Μέρκελ γράφει ότι αυτή και ο Τραμπ «μιλούσαν σε δύο διαφορετικά επίπεδα: ο Τραμπ στο συναισθηματικό· εγώ στο πραγματικό».

Ο Πούτιν έχει μια «πολύ δομημένη, πολύ σχολαστική κακή πίστη», είπε ένας Γάλλος πρώην σύμβουλος στην διαπραγματευτική ομάδα του Ολάντ. Όταν ο Ρώσος ηγέτης αρνήθηκε να δεχτεί οποιαδήποτε εξωτερική παρακολούθηση των ουκρανορωσικών συνόρων, «ισχυρίστηκε ότι δεν παραβιάστηκαν», είπε ο σύμβουλος. «Αλλά φυσικά αυτό συμβαίνει επειδή οι Ρώσοι το διέσχιζαν όποτε ήθελαν».

Για τη συνάντηση στην Αλάσκα, ο σύμβουλος είπε: «Οι Ρώσοι δεν πρόκειται να καταλήξουν σε συμφωνία. Ο Πούτιν χρειάζεται απλώς να σταματήσει ο Τραμπ να υποστηρίζει την Ουκρανία, κάτι που είναι ούτως ή άλλως η φυσική τάση του Τραμπ».

Αναλυτές λένε ότι ο Πούτιν μπορεί να ενδιαφέρεται για διαπραγματεύσεις περισσότερο από πριν, καθώς η ρωσική καλοκαιρινή επίθεση στην Ουκρανία ήταν λιγότερο επιτυχημένη από την περσινή. Η προοπτική να σταματησει ο Τραμπ το εμπόριο ανάμεσα στη Ρωσία και την Ινδία ως πελάτη πετρελαίου υπό την απειλή δασμών έστρεψε περαιτέρω το χέρι του Πούτιν, πρόσθεσε.

Σε σύγκριση με την πρώτη του κυβέρνησή, όταν ο Τραμπ περιορίστηκε από ένα δυναμικό Κογκρέσο και από αξιωματούχους που προσπάθησαν να θέσουν προστατευτικά κιγκλιδώματα στη σχέση του με τον Πούτιν, ο πρόεδρος των ΗΠΑ αντιμετωπίζει τώρα λιγότερους ελέγχους στην εξουσία του. Οι Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες εκφοβίζονται και ο μηχανισμός εξωτερικής πολιτικής έχει παραγκωνιστεί.

Ο Τραμπ και ο Στιβ Γουίτκοφ, ο ειδικός απεσταλμένος του, διοικούν την επιχείρηση σαν «ένα ζευγάρι χέρια», δήλωσε ο Άντριου Βάις, αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Carnegie για τη Διεθνή Ειρήνη. «Τώρα έχουμε τον Τραμπ χωρίς προστατευτικά κιγκλιδώματα ή αντίβαρα στην ίδια του την κυβέρνηση να κάθεται με τον Πούτιν, ο οποίος βρίσκεται σε αυτή τη θέση για μια δεκαετία περίπου», είπε ο Βάις.

Διαβάστε επίσης