Σφοδρή προεκλογική αντιπαράθεση για την φορολογία

Τα ιδεολογικά «μαχαίρια» στον φορολογικό τομέα βγήκαν κυρίως με αφορμή μια δήλωση του υποψήφιου βουλευτή Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ Παναγιώτη Δουδωνή υπέρ της αύξησης της φορολόγησης των διανεμόμενων κερδών των επιχειρήσεων από 5%, όπου το μείωσε η Ν.Δ. (από 10% που ήταν). Συγκεκριμένα είπε, όπως προβλέπει και το πρόγραμμα του κόμματος, τα μερίσματα θα φορολογούνται με 5% έως τις 50.000, 10% για 50.000-100.000 και 15% για πάνω από 100.000.

Η Ν.Δ., που δεν αφήνει λέξη του ΠΑΣΟΚ να πέσει κάτω σ’ αυτή την αναμέτρηση, χαρακτήρισε την πρότασή του αντιεπενδυτική, την ώρα που η αύξηση των επενδύσεων αποτελεί προτεραιότητα της χώρας. Επικαλείται μάλιστα και στοιχεία, για να υποστηρίξει ότι τα σχετικά φορολογικά έσοδα όχι μόνο δεν μειώθηκαν, αλλά αυξήθηκαν μετά τη μείωση του συντελεστή: από 1,5 δισ. μερίσματα που διανεμήθηκαν το 2019, αποδίδοντας έσοδα 150 εκατ. ευρώ, εκτινάχθηκαν στα 5,6 δισ. ευρώ το 2020, με έσοδα 280 εκατ. ευρώ και στη συνέχεια στα 4,1 δισ. ευρώ το 2021, με έσοδα 205 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, σημειώνουν, ανάλογα ήταν και τα μερίσματα των αλλοδαπών εταιρειών: από 260 εκατ. ευρώ το 2019 σε 1,4 δισ. ευρώ το 2020 και σε 900 εκατ. ευρώ το 2021.

Το αντεπιχείρημα εδώ είναι ότι η μη διανομή μερισμάτων ίσως ενισχύει τις επενδύσεις στις επιχειρήσεις. Αυτό τουλάχιστον έδειξε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο American Economic Review τον περασμένο Σεπτέμβριο, σύμφωνα με την οποία μια αύξηση του φόρου στα μερίσματα στη Γαλλία από 15,5% σε 46% περιόρισε τη διανομή μερισμάτων και αύξησε τη ρευστότητα των επιχειρήσεων και τις επενδύσεις τους. Για κάθε 1 ευρώ που δεν διανεμήθηκε, οι εταιρείες επανεπένδυσαν 0,3 ευρώ, υπολόγισαν οι ερευνητές. O Νίκος Χριστοδουλάκης, υπεύθυνος οικονομικού προγράμματος του ΠΑΣΟΚ, υποστηρίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι το μέτρο που προτείνει είναι όχι μόνο δίκαιο, αλλά συντελεί στην αύξηση των επενδύσεων, όπως αποδεικνύει η περίπτωση της Ιρλανδίας, που επιβάλλει συντελεστή 51%.

Παραδόξως, δεν συζητήθηκε ακόμη ο «ελέφαντας στο δωμάτιο», η μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή, ιδίως στους ελεύθερους επαγγελματίες, την οποία όλοι οι διεθνείς οργανισμοί, η Ευρωπαϊκή Ενωση, ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ αναφέρουν ως προτεραιότητα που πρέπει να αντιμετωπισθεί.

Μόνο από το λεγόμενο «κενό ΦΠΑ», η απώλεια εσόδων το 2020, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήταν 3,178 δισ. ευρώ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι το «κενό» περιορίστηκε σημαντικά, στο 19,7% των εσόδων ΦΠΑ, τοποθετώντας τη χώρα στην 4η θέση στην Ε.Ε. από τη 2η όπου βρισκόταν προηγουμένως.