Επαναλαμβανόμενα σήματα από έναν αρχαίο, νεκρό γαλαξία

Μία ταχεία ραδιοφωνική έκρηξη (FRB) πίσω σε έναν αρχαίο, νεκρό γαλαξία εντοπίζει μία νέα μελέτη.

Τα FRBs είναι ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης αστρονομίας: είναι έντονες λάμψεις ραδιοφωτός που διαρκούν ένα κλάσμα του δευτερολέπτου και πιστεύεται ότι προέρχονται από αστέρια νετρονίων με ισχυρά μαγνητικά πεδία, που ονομάζονται μάγναστρα. Επιπλέον, υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με αυτά.

Οι ειδικοί γνωρίζουν ότι οι περισσότερες από τις εκρήξεις προέρχονται έξω από τον γαλαξία μας, αλλά μόνο λίγα σήματα έχουν ανιχνευθεί μέσα στον Γαλαξία μας μέχρι στιγμής - σχετίζονται με αστέρια νετρονίων. Είναι επίσης γνωστό ότι μερικά από αυτά επαναλαμβάνονται, οπότε θεωρείται ότι δεν προέρχονται από ένα μόνο κατακλυσμικό γεγονός, όπως μια έκρηξη σουπερνόβα.

Οι ερευνητές εξέτασαν πρόσφατα το FRB 20240209A, το οποίο εντοπίστηκε για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 2024. Το σήμα αποδείχθηκε επαναλαμβανόμενο, έχοντας εντοπιστεί 21 φορές μέχρι τον Ιούνιο του περασμένου έτους. Η ομάδα παρατήρησε το FRB με δύο επίγεια παρατηρητήρια, επιτρέποντάς τους να το εντοπίσουν στην πηγή του, έως και 2 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Τα δεδομένα αποκάλυψαν αρκετές παραδοξότητες.

Το FRB προήλθε από την περιφέρεια ενός γαλαξία, κάτι που είναι ασυνήθιστο επειδή οι γρήγορες ραδιοφωνικές εκρήξεις συμβαίνουν συνήθως στην κεντρική περιοχή των συστημάτων. Είναι ενδιαφέρον ότι ο εν λόγω γαλαξίας είναι ηλικίας άνω των 11 δισεκατομμυρίων ετών, πολύ μετά την περίοδο σχηματισμού αστεριών.

Οι αστέρες νετρονίων είναι τα απομεινάρια των άστρων μεγάλης μάζας που πεθαίνουν ως σουπερνόβα, κοσμικά πολύ βραχύβια.

Το γεγονός ότι το FRB δημιουργήθηκε από έναν παλιό, νεκρό γαλαξία υποδηλώνει ότι το σήμα προήλθε από ένα άλλο αρχαίο αστέρι νετρονίων.

Σύμφωνα με τον Tarraneh Eftekhari του Πανεπιστημίου Northwestern και τους συνεργάτες του, μια εξήγηση είναι ότι το ραδιοσήμα δεν προήλθε από το ίδιο το γαλαξιακό χείλος, αλλά από ένα πυκνό σφαιρωτό σμήνος σε τροχιά γύρω από την άκρη του γαλαξία - η τεράστια απόσταση καθιστά αδύνατη τη διάκριση μεταξύ των δύο περιοχών. Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι το επαναλαμβανόμενο FRB προκλήθηκε από τη συγχώνευση μαγνηταρίων.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι θα χρειαστούν περαιτέρω παρατηρήσεις για να γίνει κατανοητή η φύση της έκθεσης. Σε κάθε περίπτωση, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι διαδικασίες που εμπλέκονται στη δημιουργία FRB είναι πολύ πιο ποικίλες από τις αναμενόμενες.