Τραγωδία Helios - Έξι χρόνια αναπάντητα ερωτήματα

Σε βαρύ κλίμα τελέστηκε και φέτος για 6η χρονιά στο Γραμματικό Αττικής το μνημόσυνο των 121 θυμάτων της αεροπορικής τραγωδίας της «Helios» στις 14 Αυγούστου του 2005.

Με δακρυσμένα τα μάτια και με ένα μεγάλο «γιατί», συγγενείς και φίλοι των θυμάτων βρέθηκαν το πρωί στο σημείο όπου το αεροσκάφος της κυπριακής γραμμής συνετρίβη σκορπίζοντας τον θάνατο. Την ίδια στιγμή, μνημόσυνα τελέστηκαν και σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου.

Το βράδυ του Σαββάτου, η Επιτροπή Συγγενών των θυμάτων άναψε 121 κεριά στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου, στο Παραλίμνι, που θρηνεί 16 θύματα.

Έξι χρόνια αναπάντητα ερωτήματα

Φίλοι και συγγενείς των θυμάτων, αν και αργά ζητούν ακόμα να αποδοθεί δικαιοσύνη εις μνήμη των αδικοχαμένων ανθρώπων που βρήκαν τραγικό θάνατο. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Συγγενών των θυμάτων, Νικόλας Γιασουμής έκανε λόγο για «δολοφονία στον αέρα», ενώ δήλωσε πως οι χαροκαμένοι συγγενείς αναμένουν εδώ και έξι χρόνια τη δικαιοσύνη.

Το χρονικό της τραγικής πτήσης

09:07 Το αεροπλάνο ξεκίνησε από την Λάρνακα της Κύπρου με προορισμό την Πράγα (Τσεχία) με ενδιάμεση στάση στο αεροδόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος στην Αθήνα. Η αναχώρηση έγινε στις από την Λάρνακα. Μετέφερε 115 επιβάτες και 6μελές πλήρωμα. Από τους επιβάτες 67 θα αποβιβάζονταν στην Αθήνα και οι υπόλοιποι θα συνέχιζαν για την Πράγα. Οι επιβάτες ήταν 93 ενήλικες και 22 άτομα κάτω τον 18. Οι 103 ήταν Κύπριοι (οι περισσότεροι Έλληνες και λίγοι Αρμένιοι) και 12 Έλληνες υπήκοοι.

10:30 Πρώτη ανεπιτυχής επικοινωνία με το πολιτικό αεροσκάφος που πετάει αριστερά της Κέας. Χαρακτηρισμός της κατάστασης ως Renegate.

10:33 Ενημέρωση του Πρωθυπουργού από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας.

10:34 Η ΥΠΑ ενημερώνει ότι πρόκειται για κυπριακό boeing, το οποίο έχει δηλώσει υψηλές θερμοκρασίες στο πιλοτήριο.

10:54 Tο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης κηρύσσει κατάσταση επιφυλακής και θέτει τα μέσα διάσωσης σε άμεση ετοιμότητα.

11:00 Απογείωση των δύο F-16.

11:35 Ενημερώνεται το Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας στη Λάρισα από τον αρχηγό του σχηματισμού των F-16, ότι δεν φαίνεται ο κυβερνήτης, ενώ ο συγκυβερνήτης έχει πέσει μπρος στο κάθισμα.

11:40 Δίνεται εντολή για την απογείωση αεροναυαγωστικού μέσου για την περιοχή Μακρονήσου.

11:55 Διαπιστώνεται ότι το πολιτικό αεροσκάφος έχει βόρεια πορεία κατερχόμενο και ακολουθούμενο από τα F-16.

12:05 Το αεροσκάφος συνετρίβη. Λίγα λεπτά αργότερα, κινητή ιατρική μονάδα του στρατού βρισκόταν στον τόπο του δυστυχήματος.

Από το σημείο συντριβής ανασύρθηκαν 118 πτώματα στο μεγαλύτερο μέρος τους απανθρακωμένα από την πυρκαγιά που ξέσπασε μετά την συντριβή.

Το πόρισμα

Τον Οκτώβριο του 2006, δεκατέσσερις μήνες μετά τη συντριβή του αεροπλάνου, δόθηκε στη δημοσιότητα το πόρισμα της Ελληνικής Ερευνητικής Επιτροπής υπό του Ακριβού Τσολάκη για τα αίτια της πτώσης.

• Συνυπευθυνότητα στους μηχανικούς που έλεγξαν το αεροσκάφος για την τελευταία πτήση και τους χειριστές του αεροπλάνου της πτήσης HCY522, για διόρθωση των ρυθμίσεων - κυρίως της ρύθμισης manual στο ρυθμιστή συμπίεσης- που τροχοδρόμησαν τα επόμενα γεγονότα. Σημειώνεται ότι για το ίδιο θέμα, η Boeing έχει ήδη αποδεχθεί, ότι στα καθοδηγητικά δεσμευτικά εγχειρίδια των μηχανικών και του συγκεκριμένου τύπου αεροπλάνου δεν υπήρχε σαφής υπόδειξη για τοποθέτηση του διακόπτη στο «manual». Επίσης στο Πόρισμα εξετάζεται το τι υπήρχε στις υποδείξεις του ανάλογου εγχειριδίου των χειριστών στο συγκεκριμένο αεροπλάνο.

• Ευθύνη στους χειριστές, επειδή δεν έκαναν έγκαιρα τις διορθωτικές επεμβάσεις με βάση τις προειδοποιήσεις που ελάμβαναν, έχοντας όμως υπόψη τα όσα έγιναν γνωστά για τις «διπλές» ηχητικές προειδοποιήσεις και ενδείξεις, τις οποίες επίσης μετά την αεροπορική τραγωδία άλλαξε η Boeing. Αποτέλεσμα ήταν οι χειριστές σε ελάχιστο χρόνο να καταβληθούν από τα συμπτώματα υποξαιμίας και να μην έχουν τον έλεγχο.

• Το σύστημα ενεργειών του πληρώματος και η συνεννόηση μεταξύ χειριστών στο πιλοτήριο και αεροσυνοδών στην καμπίνα επιβατών (CRM), που δεν προέβλεπε καμία εκπαίδευση για ενέργειες, σε περίπτωση σοβαρού συμβάντος όπως το πέσιμο των μασκών οξυγόνου, παρά το γεγονός ότι για ώρα μετά το αεροσκάφος δεν προχωρούσε στην προβλεπόμενη άμεση κάθοδο και συνέχιζε πορεία στο ίδιο ύψος.

• Τελικό αίτιο της πτώσης, ως απόρροια των προηγουμένων, ήταν η διακοπή της λειτουργίας των κινητήρων λόγω έλλειψης καυσίμων.