«Γυμνάσια» Τραμπ στο ΝΑΤΟ: «Υπάρχουν πολλές ερμηνείες για το άρθρο 5»

Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται πως επανεξετάζει τη δέσμευση των ΗΠΑ για την υπεράσπιση των συμμάχων του ΝΑΤΟ, εγείροντας, για άλλη μια φορά, ερωτήματα για τον προσανατολισμό της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ προετοιμάζονται για τον επαναπροσδιορισμό του συμφώνου αμοιβαίας άμυνας της συμμαχίας από τον Τραμπ, εν μέσω ανησυχίας ότι θα αποδυναμώσει τις δεσμεύσεις ασφαλείας των ΗΠΑ που έχουν προστατεύσει την Ευρώπη εδω και οκτώ δεκαετίες.

Ο Τραμπ θα συναντηθεί με τους 31 συμμάχους του στο ΝΑΤΟ σήμερα στη Χάγη (25/6), όπου οι Ευρωπαίοι ηγέτες ελπίζουν ότι οι δεσμεύσεις τους να αυξήσουν τις εθνικές αμυντικές δαπάνες θα τον πείσουν να διατηρήσει την προστασία των ΗΠΑ σε περίπτωση επίθεσης στις χώρες τους.

Ο Αμερικανός πρόεδρος όμως έχει προκαλέσει ανησυχία λέγοντας σε δημοσιογράφους στο Air Force One την Τρίτη ότι η δέσμευση της Ουάσινγκτον στο Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, το οποίο αναφέρεται στο σύμφωνο αμοιβαίας άμυνας, «εξαρτάται από τον ορισμό σας». Ο Τραμπ είπε ότι υπάρχουν «πολλοί ορισμοί» για το Άρθρο 5. «Έχω δεσμευτεί να είμαι φίλος τους. Θα σας δώσω έναν ακριβή ορισμό όταν φτάσω εκεί».

Οταν ο δημοσιογράφος επέμεινε στην ερώτηση για το αν συνεχίζει να δεσμεύεται στην αμοιβαία άμυνα της συμμαχίας, ο Τραμπ απάντησε: «Δεσμεύομαι να σώζω ζωές»

Τα σχόλια αυτά επισκίασαν τη συνάντηση, δήλωσαν στους Financial Times τρεις Ευρωπαίοι αξιωματούχοι στη Σύνοδο Κορυφής, και απείλησαν να αμαυρώσουν μια εκδήλωση που έχει σχεδιαστεί για να κρατήσει τις ΗΠΑ εμπλεκόμενες στη διατλαντική σχέση. «Η Σύνοδος Κορυφής βασίζεται σε αυτό που θα αποφασίσει ο Τραμπ», είπε ένας από τους αξιωματούχους. «Όλοι απλώς καθόμαστε εδώ περιμένοντας να μας πει αν θα υπερασπιστεί την Ευρώπη».

Τα σχόλια του Τραμπ για το Άρθρο 5 έρχονται μετά από προηγούμενες απειλές ότι θα υπερασπιστεί μόνο τους συμμάχους που ξοδεύουν περισσότερα για την άμυνα, ξαφνιάζοντας τους Ευρωπαίους ηγέτες που φοβούνται ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιτεθεί σε ένα μέλος του ΝΑΤΟ μέσα στη δεκαετία.

Ο Τόρεϊ Τάουσιγκ, πρώην διευθυντής ευρωπαϊκών υποθέσεων στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, δήλωσε ότι ήταν «το τελευταίο πράγμα που ήθελαν να ακούσουν ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε ή οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, καθώς ολόκληρη η Σύνοδος Κορυφής έχει σχεδιαστεί προσεκτικά για να εξασφαλίσει τη δέσμευσή μας στο ΝΑΤΟ και να αποφύγει τυχόν αντιπαραθέσεις με τον πρόεδρο Τραμπ».

Ο Ρούτε προσπάθησε να κάνει τη Σύνοδο φιλική προς τον Τραμπ, περιορίζοντάς την σε μια συζήτηση δυόμισι ωρών και επαινώντας τον σε ιδιωτικό μήνυμα που ανάγκασε τους Ευρωπαίους να αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες. «Η Ευρώπη θα πληρώσει πολλά, όπως πρέπει, και θα είναι η νίκη σας», έγραψε ο Ρούτε στο μήνυμα, το οποίο δημοσίευσε ο Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Αυτή η σύμπνοια για περισσότερες δαπάνες έχει αμφισβητηθεί από την Ισπανία, η οποία αρνήθηκε να δαπανήσει το 5% του ΑΕΠ για την άμυνα έως το 2035, πυροδοτώντας απαιτήσεις και από άλλες κυβερνήσεις για ευελιξία. «Η Ισπανία δεν συμφωνεί, κάτι που είναι πολύ άδικο για τις υπόλοιπες», δήλωσε ο Τραμπ στο Air Force One την Τρίτη.

Πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ δεν θα πρέπει επίσης να πληρώνουν το ίδιο με «όλους τους άλλους», υποστηρίζοντας ότι οι ευρωπαϊκές αμυντικές δαπάνες βοήθησαν στην ενίσχυση των υποδομών και «δεν έχουμε δρόμους στην Ευρώπη, δεν έχουμε γέφυρες στην Ευρώπη». Ο Ρούτε αργότερα δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «δεν είχε καμία αμφιβολία ότι οι ΗΠΑ είναι απόλυτα αφοσιωμένες στο ΝΑΤΟ, απόλυτα αφοσιωμένες στο Άρθρο 5».

Οι ΗΠΑ το μεγαλύτερο αμυντικό κράτος μέλος στο ΝΑΤΟ, είναι το αναντικατάστατο κράτος-μέλος της συμμαχίας, με πολλές ευρωπαϊκές χώρες να εξαρτώνται από τους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς τους, όπως και τα μέσα πληροφοριών και επιτήρησης. Ενώ προηγούμενοι πρόεδροι των ΗΠΑ έχουν απαιτήσει από τους Ευρωπαίους συμμάχους να δαπανήσουν περισσότερα για την άμυνα, ο Τραμπ έχει προχωρήσει πολύ περισσότερο από τους προκατόχους του συνδέοντας την υποστήριξη ασφαλείας της Ουάσιγκτον με τις δεσμεύσεις τους.

Έχει επίσης απαιτήσει να «εξισορροπηθούν» οι αμυντικές δαπάνες μεταξύ των ΗΠΑ και της υπόλοιπης συμμαχίας, ώστε τα αμερικανικά στρατιωτικά μέσα να μπορούν να επικεντρωθούν περισσότερο στην Ασία και τη Μέση Ανατολή. «Με την κυβέρνηση Τραμπ, όλα είναι μια διαπραγμάτευση και όλα βρίσκονται στο τραπέζι», δήλωσε η Σοφία Γκαστόν, ερευνήτρια στο King's College του Λονδίνου. «Όποιος πιστεύει οτιδήποτε διαφορετικό είναι ειλικρινά αφελής».

Διαβάστε επίσης