COP30: Συγκρούσεις διαδηλωτών και δυνάμεων ασφαλείας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα στη Βραζιλία

Συμπλοκές ξέσπασαν μεταξύ διαδηλωτών και φρουρών ασφαλείας στις συνομιλίες για το κλίμα της Cop30 αργά το βράδυ της Τρίτης, όταν μια ομάδα αυτόχθονων -και μη- εισέβαλε στο συνεδριακό κέντρο στο Μπελέμ. Δεκάδες άνδρες και γυναίκες, μερικοί με χρωματιστά φτερά στο κεφάλι, διέσχισαν τρέχοντας την είσοδο, βγάζοντας τουλάχιστον μία πόρτα από τους μεντεσέδες της, προτού περάσουν βήμα βήμα από τους ανιχνευτές μετάλλων και εισέλθουν στη Μπλε Ζώνη.

Οι φρουροί ασφαλείας του ΟΗΕ έσπευσαν να τους σταματήσουν, με αποτέλεσμα να τους αρπάξουν, να τους σπρώξουν και να τους απομακρύνουν. Τουλάχιστον ένας διαδηλωτής κρατούσε ένα πανό που έγραφε «Τα δάση μας δεν πωλούνται». Άλλοι φορούσαν μπλουζάκια που έγραφαν «Juntos»(Μαζί).

Κρατούσαν πανό και φώναζαν συνθήματα μέχρι που απομακρύνθηκαν βίαια. Ένας εκπρόσωπος του ΟΗΕ για το κλίμα δήλωσε ότι δύο φύλακες ασφαλείας τραυματίστηκαν ελαφρά και ότι υπήρξαν μικρές ζημιές στον χώρο της εκδήλωσης. Μετά την αντιπαράθεση, οι διαδηλωτές αποχώρησαν από τον χώρο και ένστολοι πυροσβέστες σχημάτισαν κλοιό για να αποκλείσουν την είσοδο.

Ο Agustin Ocaña, από τον Παγκόσμιο Συνασπισμό Νέων, δήλωσε στο Associated Press ότι ορισμένοι διαδηλωτές φώναζαν «δεν μπορούν να αποφασίσουν για εμάς χωρίς εμάς», αναφερόμενος στις εντάσεις σχετικά με τη συμμετοχή των αυτόχθονων πληθυσμών στο συνέδριο. Ορισμένες κοινότητες αυτόχθονων είπε, είχαν απογοητευτεί βλέποντας τους πόρους να διοχετεύονται στην οικοδόμηση «μιας εντελώς νέας πόλης» στο Μπελέμ, ενώ χρειάζονταν δαπάνες για την εκπαίδευση, την υγεία και την προστασία των δασών αλλού. «Δεν το έκαναν αυτό επειδή ήταν κακοί άνθρωποι. Είναι απελπισμένοι, προσπαθώντας να προστατεύσουν τη γη τους, τον ποταμό [Αμαζόνιο]», είπε.

Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ δήλωσε ότι το προσωπικό ασφαλείας της Βραζιλίας και του ΟΗΕ είχε λάβει «προστατευτικά μέτρα για να ασφαλίσει τον χώρο, ακολουθώντας όλα τα καθιερωμένα πρωτόκολλα ασφαλείας» και διερευνούσε το περιστατικό. «Ο χώρος είναι πλήρως ασφαλισμένος και οι διαπραγματεύσεις της Αστυνομίας συνεχίζονται», είπαν.

Οι ομάδες ιθαγενών και οι ΜΚΟ έχουν ήδη γίνει πιο ορατές εντός και εκτός του Συνεδριακού χώρου, εξισορροπώντας τους στρατούς και τους λομπίστες που έχουν κυριαρχήσει στις πρόσφατες συγκεντρώσεις για το κλίμα. Μια «σύνοδος κορυφής του λαού» θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη και την Παρασκευή και μια παγκόσμια συγκέντρωση νέων θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, με τη μεγαλύτερη διαδήλωση να έχει προγραμματιστεί για το Σάββατο.

Οι ακτιβιστές έχουν αυξηθεί σε αριθμό την τελευταία εβδομάδα και ήδη διοργανώνουν έως και τέσσερις εκδηλώσεις την ημέρα, οι οποίες μέχρι τώρα ήταν όλες ειρηνικές. Την Τρίτη, πραγματοποιήθηκαν διαμαρτυρίες από μια φεμινιστική συλλογικότητα, υποστηρικτές υπέρ της Παλαιστίνης και μια ομάδα για την υγεία και το περιβάλλον.

Πολλοί περισσότεροι ακτιβιστές θα φτάσουν αύριο με έναν στολίσκο, που εκτιμάται σε περίπου 100 σκάφη, με επικεφαλής δύο από τους πιο σεβαστούς ηγέτες των ιθαγενών του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, τον Raoni Metuktire και τον Davi Kopenawa Yanomami.

Αντιπρόσωποι από σχεδόν 200 χώρες συμμετέχουν στις συνομιλίες της COP30, η οποία διεξάγεται επίσημα από τη Δευτέρα 10 Νοεμβρίου έως την Παρασκευή 21 Νοεμβρίου. Η φετινή συνάντηση πραγματοποιείται δέκα χρόνια μετά τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, στην οποία οι χώρες δεσμεύτηκαν να προσπαθήσουν να περιορίσουν την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας σε 1,5 βαθμό Κελσίου.

Είναι η πρώτη φορά που το συνέδριο πραγματοποιείται στη Βραζιλία, με τις συνομιλίες να λαμβάνουν χώρα στο Μπελέμ, στις παρυφές του τροπικού δάσους του Αμαζονίου. Η τοποθεσία έχει αποδειχθεί μια αμφιλεγόμενη απόφαση για διάφορους λόγους, εν μέρει λόγω των κατοίκων του Αμαζονίου, πολλοί από τους οποίους επικρίνουν έντονα την περιβαλλοντική ζημιά που προκαλείται στα σπίτια τους από την κλιματική αλλαγή και την αποψίλωση των δασών.

Η Βραζιλία συνέχισε επίσης να χορηγεί νέες άδειες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο , τα οποία, μαζί με τον άνθρακα, είναι ορυκτά καύσιμα, η κύρια αιτία της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Οι συναντήσεις φέτος έχουν ονομαστεί «η COP των Αυτοχθόνων», με τους Βραζιλιάνους διοργανωτές να υπόσχονται να θέσουν τους αυτόχθονες πληθυσμούς στο επίκεντρο των συνομιλιών.

Η υπουργός Αυτόχθονων Λαών της Βραζιλίας, Σόνια Γκουαχαχάρα, χαιρέτισε την COP30 ως «ιστορικό» γεγονός και εκτίμησε ότι 3.000 αυτόχθονες από όλο τον κόσμο θα παραστούν. Μια έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος ανέφερε ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί προστατεύουν το 80% της εναπομείνασας βιοποικιλότητας του πλανήτη - ωστόσο λαμβάνουν λιγότερο από το 1% της διεθνούς χρηματοδότησης για το κλίμα.

Οι αυτόχθονες πληθυσμοί επηρεάζονται δυσανάλογα από την κλιματική αλλαγή λόγω της εξάρτησής τους από το φυσικό περιβάλλον και τους πόρους του. Ο Βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα δήλωσε κατά την έναρξη της συνόδου κορυφής ότι ο κόσμος πρέπει να «νικήσει» την άρνηση της κλιματικής αλλαγής και να καταπολεμήσει τις ψευδείς ειδήσεις.

Είπε ότι η απόφαση να διεξαχθεί η COP30 στο Μπελέμ είχε ως στόχο να δείξει ότι ο Αμαζόνιος αποτελεί ουσιαστικό μέρος της κλιματικής λύσης, προσθέτοντας ότι «η COP30 θα είναι η COP της αλήθειας» σε μια εποχή «παραπλάνησης» και «απόρριψης επιστημονικών στοιχείων». Σύμφωνα με τον πρόεδρο, το «πιο ποικιλόμορφο βιοτικό σύστημα στη Γη» φιλοξενεί σχεδόν 50 εκατομμύρια ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων 400 αυτόχθονων ομάδων.