Η «Αχίλλειος πτέρνα» των ΗΠΑ - Το δίλημμα Τραμπ - Τα διδάγματα του πολέμου στην Ουκρανία

Οι αμερικανικές μονάδες δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης και ο στρατός των ΗΠΑ αντιμετωπίζουν μια ολοένα και πιο οξεία κρίση μπαταριών, καθιστώντας τους όλο και πιο εξαρτημένους από την Κίνα. Από το ηλεκτρικό δίκτυο έως τα drones, η εξάρτηση αυτή εξελίσσεται σε ζήτημα εθνικής ασφάλειας στην Ουάσιγκτον, την ώρα που εντείνεται η κούρσα για την ανάπτυξη εγχώριας παραγωγής μπαταριών.

Τα Data Center Alley της Βόρειας Βιρτζίνια, τεράστια, χωρίς παράθυρα κτίρια, στο μέγεθος αεροπορικών υπόστεγων, κρατούν όρθια τη βιομηχανία τεχνητής νοημοσύνης των ΗΠΑ, η οποία έχει μπει σε έναν αγώνα δρόμου απέναντι στην Κίνα. Ωστόσο, τα ίδια αυτά κέντρα δεδομένων εξαρτώνται ολοένα και περισσότερο από τον βασικό γεωπολιτικό αντίπαλο της Ουάσιγκτον για μια κρίσιμη τεχνολογία: τις μπαταρίες.

Οι εγκαταστάσεις αυτές καταναλώνουν ηλεκτρική ενέργεια αντίστοιχη με εκείνη μιας μικρής πόλης, προκαλώντας τεράστια πίεση στα τοπικά δίκτυα. Ακόμη και μικρές διακυμάνσεις στην παροχή ρεύματος μπορούν να προκαλέσουν αλυσιδωτές επιπτώσεις, αλλοιώνοντας ευαίσθητους υπολογιστικούς κώδικες τεχνητής νοημοσύνης.

Για να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο, οι τεχνολογικοί κολοσσοί στρέφονται σε μαζικές αγορές μεγάλων μπαταριών ιόντων λιθίου, επενδύοντας δισεκατομμύρια δολάρια. Πρόκειται για έναν τομέα στον οποίο η Κίνα κυριαρχεί σχεδόν σε κάθε βιομηχανικό κρίκο, σύμφωνα με τον Dan Wang, ειδικό στην κινεζική τεχνολογία στο Hoover Institution του Πανεπιστημίου Στάνφορντ.

Λίγα χιλιόμετρα μακριά, στο Πεντάγωνο, Αμερικανοί αξιωματούχοι εκπέμπουν παρόμοια σήματα κινδύνου, αλλά για διαφορετικούς λόγους.

Μελετώντας πώς ο πόλεμος στην Ουκρανία αναδιαμορφώνει τη σύγχρονη σύγκρουση, στρατηγικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι οι ένοπλες δυνάμεις του μέλλοντος θα χρειαστούν εκατομμύρια μπαταρίες για drones, λέιζερ και πλήθος άλλων οπλικών συστημάτων.Και μεγάλο μέρος αυτών των μπαταριών προέρχεται από την Κίνα.

Η Κίνα κρατά τα «κλειδιά» της παγκόσμιας αγοράς μπαταριών

Η κινεζική κυριαρχία στον τομέα των μπαταριών θεωρούνταν εδώ και χρόνια πρόβλημα για κλάδους όπως η αυτοκινητοβιομηχανία. Πλέον, όμως, αντιμετωπίζεται ολοένα και περισσότερο ως απειλή για την εθνική ασφάλεια.

Σύμφωνα με την εταιρεία αμυντικής ανάλυσης Govini, ο αμερικανικός στρατός εξαρτάται σήμερα από κινεζικές εφοδιαστικές αλυσίδες για περίπου 6.000 διαφορετικά εξαρτήματα μπαταριών σε προγράμματα οπλικών συστημάτων.

Η διευθύνουσα σύμβουλος της Govini, Tara Murphy Dougherty, δήλωσε σε πρόσφατη συνάντηση κορυφαίων στελεχών της άμυνας και της βιομηχανίας στην Καλιφόρνια: «Η αλήθεια είναι σκληρή. Το 100% των οπλικών μας συστημάτων και στρατιωτικών πλατφορμών περιέχει ξένα εξαρτήματα».

Η Κίνα γνωρίζει τη στρατηγική σημασία των μπαταριών. Σε ένα περιβάλλον κλιμακούμενων εμπορικών εντάσεων, στις 9 Οκτωβρίου απείλησε να περιορίσει τις εξαγωγές προηγμένων τεχνολογιών ιόντων λιθίου, συμπεριλαμβανομένων κρίσιμων στοιχείων όπως οι άνοδοι και οι κάθοδοι γραφίτη.

Το δίλημμα της κυβέρνησης Τραμπ

Όταν ανέλαβε καθήκοντα ο Ντόναλντ Τραμπ, η κυβέρνησή του πάγωσε αρχικά δισεκατομμύρια δολάρια ομοσπονδιακών επιχορηγήσεων για την παραγωγή μπαταριών, που είχαν εγκριθεί επί προεδρίας Μπάιντεν. Οι μπαταρίες τοποθετήθηκαν στο ίδιο «καλάθι» με τα ηλεκτρικά οχήματα, τα φωτοβολταϊκά και τις ανεμογεννήτριες, τεχνολογίες που ο Τραμπ επιδίωκε να υποβαθμίσει, φτάνοντας να χαρακτηρίσει τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα «απάτη».

Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα η στάση αυτή μεταβάλλεται. Σύμφωνα με περισσότερες από δώδεκα πηγές κοντά στην κυβέρνηση, ανάμεσά τους στελέχη της βιομηχανίας μπαταριών και στρατιωτικοί ειδικοί, ο Λευκός Οίκος δείχνει αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη στήριξη μιας εγχώριας βιομηχανίας μπαταριών, αποσυνδεδεμένης από την Κίνα.

Τις τελευταίες εβδομάδες πραγματοποιήθηκαν υψηλού επιπέδου συσκέψεις για την εφοδιαστική αλυσίδα μπαταριών, ενώ το Εθνικό Συμβούλιο Ενεργειακής Κυριαρχίας —που δημιούργησε ο Τραμπ— βρίσκεται σε επαφές με εταιρείες του κλάδου. Το υπουργείο Ενέργειας επέτρεψε τη συνέχιση αρκετών επιχορηγήσεων της εποχής Μπάιντεν και ανακοίνωσε έως 500 εκατ. δολάρια για υλικά μπαταριών και έργα ανακύκλωσης.

Παράλληλα, η κυβέρνηση επενδύει σε εταιρείες νέας γενιάς, όπως η Eos, και ενθαρρύνει συμμάχους —μεταξύ αυτών η Ιαπωνία— να επενδύσουν δισεκατομμύρια σε παραγωγή μπαταριών στις ΗΠΑ. Ο φετινός Νόμος Εξουσιοδότησης Εθνικής Άμυνας επέβαλε περιορισμούς στην αγορά μπαταριών από «ξένες οντότητες ανησυχίας», με κύριο στόχο την Κίνα.

Μπαταρίες και πόλεμος

Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε με δραματικό τρόπο ότι το μέλλον της στρατιωτικής ισχύος εξαρτάται από τις μπαταρίες. Πολλά drones πρώτης γραμμής λειτουργούν με κινεζικής προέλευσης μπαταρίες, ενώ οι κινεζικοί περιορισμοί στις εξαγωγές έχουν ήδη αυξήσει το κόστος ορισμένων εξαρτημάτων έως και τρεις φορές.

Όπως συνοψίζει η Elaine Dezenski, ειδική σε γεωπολιτικούς κινδύνους:
«Αν τα τσιπ είναι ο εγκέφαλος της σύγχρονης οικονομίας και άμυνας, τότε οι μπαταρίες είναι η καρδιά».

Διαβάστε επίσης