Ταμείο Ανάκαμψης: Πότε οι χώρες θα υποβάλουν τις αιτήσεις για τα 750 δισ. ευρώ

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα εθνικά σχέδια θα πρέπει να παρουσιάζουν τη μεταρρυθμιστική και επενδυτική ατζέντα των χωρών για τα επόμενα τέσσερα χρόνια έως το 2024.

Η υποβολή τους -πέραν των πρώτων σχεδίων που θα είναι δυνατή από φέτος για να επιταχυνθεί η παροχή στήριξης- θα γίνεται έως τις 31 Απριλίου του 2021 και του 2022. Οι επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να δίνουν έμφαση στα προβλήματα που έχουν εντοπιστεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και ιδιαίτερα σε αυτά που αφορούν στη μετάβαση σε μία πράσινη και ψηφιακή οικονομία.

Η Κομισιόν θα αξιολογεί τα σχέδια με βάση διαφανή κριτήρια και θα αποφασίζει για τη χρηματοδοτική βοήθεια που θα δοθεί στη χώρα-μέλος (με τη μορφή επιχορήγησης και, εφόσον ζητηθεί, δανείου). Οι επιχορηγήσεις και τα δάνεια θα εκταμιεύονται σε δόσεις με την ολοκλήρωση κάποιων ορόσημων και στόχων που θα καθορίζονται από τις χώρες-μέλη στα σχέδιά τους.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε χθες ένα πολυετές πλαίσιο (MFF 2021-2027) για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας, το οποίο θα έχει συνολικό ύψος 1,85 τρισ. ευρώ. Αυτό το πλαίσιο αποτελείται από τον νέο προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, ύψους 1,1 δισ. ευρώ, και από επιπλέον 750 δισ. ευρώ, τα οποία θα δανεισθεί η ίδια από την αγορά, κυρίως για να προικοδοτήσει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Από τα 750 δισ. ευρώ, τα 500 δισ. ευρώ θα δοθούν στις χώρες της ΕΕ με τη μορφή επιχορηγήσεων και τα υπόλοιπα 250 δισ. ευρώ με τη μορφή μακροπρόθεσμων δανείων. Το ποσό που αναλογεί στην Ελλάδα από τα 750 δισ. ευρώ , σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκτιμάται περίπου στα 32 δισ. ευρώ και αναλύεται σε επιχορηγήσεις 22,5 δισ. ευρώ και δάνεια της τάξης των 9,5 δισ. ευρώ.

Από τα 750 δισ. ευρώ που θα δανεισθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα 560 δισ. ευρώ θα δοθούν για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και από αυτά τα 310 δισ. ευρώ θα είναι επιχορηγήσεις και τα 250 δισ. ευρώ δάνεια. Επιπλέον 50 δισ. ευρώ θα δοθούν για την ευρωπαϊκή πολιτική συνοχής, δηλαδή τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ (για τα οποία προβλέπονται συνολικά πόροι ύψους 373,2 δισ. ευρώ). Ένα ποσό της τάξης των 26 δισ. ευρώ προβλέπεται για το «Εργαλείο Φερεγγυότητας της ΕΕ», το οποίο, όπως έχει δηλώσει η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα χρηματοδοτεί την ανακεφαλαιοποίηση ιδιωτικών επιχειρήσεων που έχουν πληγεί πολύ από την κρίση του κορονοϊού.

Επιπλέον, προβλέπονται 43,5 δισ. ευρώ για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Horizon Europe και το ταμείο InvestEU, 15 δισ. ευρώ για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (που προτείνεται να έχει συνολικούς πόρους 348,3 δισ. ευρώ) και 30 δισ. ευρώ για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.

Ικανοποίηση στην Αθήνα

Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με ανάρτησή του στο Twitter, έκανε λόγο για μία «τολμηρή πρόταση».

«Καλωσορίζουμε την τολμηρή πρόταση για ένα πακέτο 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, κυρίως με τη μορφή επιχορηγήσεων, πακέτο που χρηματοδοτείται μέσω της κοινής έκδοσης χρέους. Ο πήχης τοποθετήθηκε ψηλά. Τώρα εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων», έγραψε, συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός.

Πηγές της κυβέρνησης από την άλλη τονίζουν πως «ο πήχης έχει τοποθετηθεί ψηλά. Τώρα εξαρτάται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων».

Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πληρούν όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, τις τέσσερις προϋποθέσεις που από την αρχή είχε θέσει η Ελλάδα για το «Ταμείο Ανάκαμψης»:

• Να είναι μεγάλο και φιλόδοξο.
• Να είναι ευέλικτο.
• Να βασίζεται περισσότερο σε επιχορηγήσεις και λιγότερο σε δάνεια.
• Να χρηματοδοτηθεί από κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό.

Οι ημερομηνίες «κλειδιά» για το σχέδιο της Κομισιόν

Αν και όλοι αναμένουν σκληρά παζάρια, ευρωπαϊκές πηγές τονίζουν ότι είναι κρίσιμο να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος. Οι ημερομηνίες- κλειδιά, όπως αποτυπώνονται σε συνοδευτικά έγγραφα του σχεδίου της Κομισιόν, είναι οι εξής:

• Ως τον Ιούλιο: πολιτική συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2021- 2027 αλλά και για τους ίδιους πόρους χρηματοδότησης
• Ως το καλοκαίρι: συζητήσεις στο Ευρωκοινοβούλιο
• Ως τις αρχές του φθινοπώρου: υιοθέτηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και νομοθέτηση
• Οκτώβριος: Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
• Δεκέμβριος: υιοθέτηση από του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου από το
• Ευρωκοινοβούλιο και διαδικασίες στα εθνικά κοινοβούλια
• Ιανουάριος 2021: έναρξη ισχύος του ΠΔΠ, μέρος του οποίου αποτελεί το Ταμείο Ανάκαμψης

Σταϊκούρας: Φιλόδοξη η πρόταση

Από πλευράς του, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, ανέφερε, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha, ότι τα ποσά θα αφορούν αφ’ ενός στην αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών από την υγειονομική κρίση (ενίσχυση συστήματος Υγείας και στήριξη επιχειρήσεων και διαθέσιμου εισοδήματος εργαζομένων) και αφ’ ετέρου σε ευρωπαϊκές προτεραιότητες, όπως η κλιματική αλλαγή, οι νέες τεχνολογίες κ.ά.

Ωστόσο, θα χρειαστεί έγκριση της πρότασης από τα ευρωπαϊκά όργανα και τις κυβερνήσεις, με τον υπουργό να επισημαίνει πως στην καλύτερη περίπτωση θα υπάρξει εκταμίευση ποσών από το β’ εξάμηνο εφέτος, αν και υπάρχουν Ευρωπαίοι ηγέτες που θεωρούν ότι η εκταμίευση θα γίνει μετά την 1η Ιανουαρίου 2021.

Είναι χαρακτηριστικό, όπως δήλωσε, ότι ενώ από την 1η Ιουνίου αρχίζουν να υλοποιούνται οι προηγούμενες ευρωπαϊκές αποφάσεις (πρόγραμμα SURE, ΕΤΕπ, ESM) συνολικού ύψους 540 δισ. ευρώ, «εκταμίευση δεν θα υπάρξει ούτε τον Ιούνιο και προσδοκούμε να γίνει από τα μέσα Ιουλίου».

Πέτσας: Η Ελλάδα από τις χώρες που επωφελούνται περισσότερο

Στους τέσσερις άξονες της πρότασης μίλησε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας.

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα ένα φιλόδοξο Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού στην ευρωπαϊκή οικονομία», σημείωσε, σε ανακοίνωσή του.

«Η Ελλάδα είναι από τις χώρες που επωφελούνται περισσότερο από τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς το ενισχυμένο "χρηματοδοτικό πακέτο" που της αναλογεί, ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, αντανακλά την ενισχυμένη αξιοπιστία της. Η κυβέρνηση θα το αξιοποιήσει για να πυροδοτήσει τη δυναμική επανεκκίνηση της οικονομίας προς όφελος όλων των Ελλήνων. Με σύνεση και υπευθυνότητα, δεν θα το ξοδέψουμε, αλλά θα το επενδύσουμε για να μεταμορφώσουμε την Ελλάδα», τόνισε.

Κριτική από τον ΣΥΡΙΖΑ

Στην πρώτη του τοποθέτηση επί του σχεδίου, ο ΣΥΡΙΖΑ σημειώνει πως υπάρχουν θετικά σημεία, ωστόσο χαρακτηρίζει τους «πανηγυρισμούς» ως «επιπόλαιους».

«Οι πανηγυρισμοί που σημειώνονται είναι τουλάχιστον επιπόλαιοι. Επίσης υπάρχουν πολλά επεισόδια να δούμε για το πώς θα καταλήξει η πρόταση μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής, δεδομένων και των αντιδράσεων που διατυπώνονται», αναφέρουν, χαρακτηριστικά, πηγές του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Tα... γκρίζα σημεία

Το κείμενο που έδωσε στη δημοσιότητα η Κομισιόν περιέχει αρκετά θολά σημεία και γκρίζες ζώνες καθώς δεν ξεκαθαρίζεται:

• Αν στο συνολικό μερίδιο των 32 δισ. ευρώ που αναλογεί στην Ελλάδα (22,5 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 9,5 δισ. ευρώ δάνεια) περιλαμβάνονται και τα κονδύλια του ΕΣΠΑ την περίοδο 2021-2027 που υπολογίζονται σε 19 δισ. ευρώ. Με βάση την «κλείδα» κατανομής των 750 δισ. ευρώ ανά κράτος που αναφέρει στα κείμενά της η Κομισιόν, η Ελλάδα θα μπορούσε να λάβει επιπλέον ποσό 43,5 δισ. ευρώ μεικτά ή 33,4 δισ. ευρώ καθαρά αν αφαιρεθεί η εθνική συνδρομή (10,1 δισ. ευρώ).
• Αν και τα χρήματα από το πακέτο των 750 δισ. ευρώ θα αρχίσουν να εκταμιεύονται από το 2021 η Κομισιόν προτείνει την ενίσχυση του φετινού προϋπολογισμού με 55 δισ. ευρώ σε συνδυασμό με ανακατανομή πιστώσεων προϋπολογισμού (11,5 δισ. ευρώ ) σε όλα τα κράτη χωρίς να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες για το όφελος που θα έχουν η κάθε χώρα συνεπώς και η Ελλάδα.

Επίσης:

• Υπάρχει αναφορά για εκταμίευση των χρημάτων σε δόσεις εφόσον εκπληρώνονται συγκεκριμένα ορόσημα μεταρρυθμίσεων και για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, πράγμα που παραπέμπει στην εφαρμογή των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας. Δηλαδή έλεγχος των εθνικών προϋπολογισμών από την Κομισιόν στη βάση της δημοσιονομικής εξυγίανσης, της εκπλήρωσης συγκεκριμένων δεσμεύσεων και της χρήσης των κονδυλίων.
• Δεν εξειδικεύονται οι τομείς και οι δαπάνες που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο. Απλά καταγράφονται τρεις πυλώνες ενισχύσεων.
• Δεν αποσαφηνίζεται η διάρκεια αποπληρωμής του πακέτου από τις χώρες παρά μόνο ότι θα ξεκινήσει το 2028. Ένα από τα σενάρια προβλέπει ότι θα «απλωθεί» σε βάθος 30 ετών.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ LIVE ΤΗΝ ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΟΥ ΙΟΥ

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Ραγίζει καρδιές ο σύζυγος της 52χρονης που σκοτώθηκε από κεραυνό (video)

Σχετικές ειδήσεις

• Πέτσας: Καμία σύνδεση με μνημονιακές υποχρεώσεις, το πακέτο στήριξης της ΕΕ
• Κορονοϊός: Η Βρετανία έχει τη μεγαλύτερη, παγκοσμίως, θνησιμότητα από τον ιό