Χαμάς: Ναι στο σχέδιο Τραμπ, αλλά με προϋποθέσεις
Τα σημεία διαφωνίας της Χαμάς
Η δήλωση της Χαμάς ότι αποδέχεται καταρχήν το ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα δημιούργησε αίσθηση σε διεθνές επίπεδο, με τον Αμερικανό πρόεδρο να μιλά για «μια μεγάλη μέρα» και να υποστηρίζει πως «η Χαμάς είναι έτοιμη για διαρκή ειρήνη». Η απάντηση της οργάνωσης, όμως, συνοδεύτηκε από προϋποθέσεις και ασαφείς όρους, που αφήνουν περιθώριο για καθυστερήσεις και νέες εντάσεις.
Ο Τραμπ δημοσίευσε τη δήλωση της Χαμάς στα κοινωνικά δίκτυα και κάλεσε το Ισραήλ να «σταματήσει αμέσως τους βομβαρδισμούς» ώστε να δημιουργηθούν ασφαλείς συνθήκες για την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων. Το σχέδιο του Λευκού Οίκου προβλέπει την απελευθέρωση όλων των ομήρων με αντάλλαγμα την απελευθέρωση 250 Παλαιστινίων ισοβιτών και 1.700 κρατουμένων, καθώς και τη σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα.
Η ισραηλινή κυβέρνηση, σε μια σπάνια ανακοίνωση κατά τη διάρκεια του Σαββάτου, είπε ότι «προετοιμάζεται για την άμεση εφαρμογή του πρώτου σταδίου» του σχεδίου, χωρίς όμως να δεσμεύεται για πλήρη κατάπαυση του πυρός. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου εμφανίζεται πιεσμένος τόσο από τον Τραμπ όσο και από τις οικογένειες των ομήρων, οι οποίες ζητούν άμεσες και αποτελεσματικές διαπραγματεύσεις.
Τα σημεία διαφωνίας της Χαμάς
Παρά την θετική εικόνα, η δήλωση της Χαμάς αφήνει ανοιχτές κρίσιμες εκκρεμότητες:
- Αφοπλισμός: Το σχέδιο Τραμπ απαιτεί πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Χαμάς. Η οργάνωση, ωστόσο, απέφυγε να δεσμευτεί. Στελέχη της μιλούν για πιθανή παράδοση βαρέων όπλων, αλλά επιμονή στη διατήρηση ελαφρών όπλων που θεωρούνται «αμυντικά».
- Πολιτικός ρόλος στη Γάζα: Η πρόταση των ΗΠΑ προβλέπει αποκλεισμό της Χαμάς από την μελλοντική διακυβέρνηση. Αντίθετα, η οργάνωση δηλώνει ότι θέλει να συμμετέχει ως «μέρος ενός ενιαίου παλαιστινιακού κινήματος» και να συμβάλει στις αποφάσεις για το μέλλον της Γάζας.
- Στρατιωτική αποχώρηση Ισραήλ: Η Χαμάς ζητά σαφείς εγγυήσεις και χρονοδιάγραμμα πλήρους απόσυρσης των ισραηλινών δυνάμεων, κάτι που το σχέδιο αφήνει ασαφές, συνδέοντάς το με «πρότυπα και ορόσημα αποστρατιωτικοποίησης».
- Όροι απελευθέρωσης ομήρων: Η οργάνωση μιλά για «συνθήκες πεδίου» που πρέπει να πληρούνται πριν την ανταλλαγή, χωρίς όμως να τις ορίζει συγκεκριμένα. Αυτό δημιουργεί αβεβαιότητα για το χρονοδιάγραμμα.
Ένα βήμα μπροστά, αλλά όχι τελικό
Η διεθνής κοινότητα, με πρωταγωνιστές το Κατάρ και την Αίγυπτο, χαιρέτισε την πρόοδο και κάλεσε σε συνέχιση των συνομιλιών. Παράλληλα, Ευρωπαίοι ηγέτες και οι οικογένειες των ομήρων είδαν στην κίνηση της Χαμάς μια «ιστορική ευκαιρία». Ωστόσο, η διφορούμενη γλώσσα και οι όροι που θέτει η οργάνωση δείχνουν ότι η συμφωνία απέχει ακόμη από το να γίνει πραγματικότητα.
Η Χαμάς λέει «ναι», αλλά με αστερίσκους. Το αν οι αστερίσκοι αυτοί θα μετατραπούν σε ανυπέρβλητα εμπόδια ή σε γέφυρα για μια ιστορική συμφωνία, θα κριθεί τις επόμενες ημέρες.