ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΟ ΔΙΑΒΑΤΗΡΙΟ

Μετά τις ΗΠΑ και η Ουγγαρία σχεδιάζει να μεταφέρει την πρεσβεία της από το Τελ Αβιβ στην Ιερουσαλήμ

Νετανιάχου
Associated Press/Φωτογραφία αρχείου

Με αυτή την κίνηση, η Ουγγαρία στέλνει ένα μήνυμα στήριξης στον πρωθυπουργό, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του.

Η είδηση ότι η Ουγγαρία σχεδιάζει να μεταφέρει τον επόμενο μήνα στην Ιερουσαλήμ την πρεσβεία της στο Ισραήλ εκτιμάται από διπλωματικούς κύκλους ως ιδιαίτερα σημαντική, καθώς ακολουθεί τα βήματα των ΗΠΑ που μετέφεραν πρώτοι τη δική τους πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.

Εάν τελικά συμβεί αυτή η κίνηση, θα είναι η πρώτη χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που το πράττει. Με αυτή την κίνηση, η Ουγγαρία στέλνει ένα μήνυμα στήριξης στον πρωθυπουργό, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του τόσο ο ίδιος όσο και οι εταίροι του στο συνασπισμό, έχουν δεχθεί άνευ προηγουμένου επιθέσεις και κατηγορίες χωρίς στοιχεία, όπως λένε οι ισραηλινές πηγές.

Διότι η νέα κυβέρνηση συνασπισμού του Ισραήλ έχει προτείνει την πρώτη φάση μεταρρυθμίσεων του Βασικού Νόμου και υπάρχει ανησυχία ότι οι προτεινόμενες αλλαγές θα καταργήσουν τους εξωτερικούς και εσωτερικούς ελέγχους της εκτελεστικής εξουσίας και θα περιορίσουν τη δικαστική εποπτεία των ενεργειών των κυβερνήσεων και του κοινοβουλίου.

Ο Γενικός Εισαγγελέας έχει επισημάνει ότι οι προτάσεις θα βλάψουν τα βασικά χαρακτηριστικά του Ισραήλ ως εβραϊκού και δημοκρατικού κράτους, λέξεις-κλειδιά για να επικαλεστεί τη δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου για να καταργήσει τις προτεινόμενες τροποποιήσεις στο Βασικό Νόμο.

Όμως το εύλογο επιχείρημα που προβάλλουν, ο Νετανιάχου και η κυβέρνησή του, είναι ότι στο επίκεντρο της νέας μεταρρύθμισης βρίσκεται η ικανότητα του δικαστικού σώματος να ακυρώνει νόμους που θεσπίζονται από το νομοθετικό σώμα. Με άλλα λόγια ότι θα υπάρξει ισορροπία μεταξύ νομοθετικού και δικαστικού σώματος.

Σε ορισμένες φιλελεύθερες δημοκρατίες, αυτό είναι εντελώς αδύνατο. Στο Ισραήλ, δεν υπάρχουν επίσημοι περιορισμοί σε τέτοιου είδους δικαστικούς ελέγχους. Οποιοσδήποτε Ισραηλινός πολίτης μπορεί να αμφισβητήσει τη «νομιμότητα» ενός νόμου στο δικαστήριο. Αυτό σημαίνει ότι ανά πάσα στιγμή, υπάρχουν περίπου 10 εκατομμύρια πιθανοί καταγγέλλοντες στο Ισραήλ. Εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου να αποφασίσει εάν θα συζητήσει ή όχι την καταγγελία.

Δεν υπάρχει απαρτία για δικαστικό έλεγχο των νόμων της Κνεσέτ και η απλή πλειοψηφία μπορεί να ακυρώσει νόμους. Έτσι, ακόμη και νόμοι που εγκρίθηκαν με συντριπτική πλειοψηφία στην Κνεσέτ μπορούν να ακυρωθούν με δικαστική απόφαση δύο δικαστών έναντι ενός. Αυτού του είδους η καταπάτηση του δικαστικού σώματος στο νομοθετικό σώμα δεν έχει αντίστοιχο στη Δύση. Βρίσκεται στο επίκεντρο σφοδρής κριτικής τα τελευταία 25 χρόνια, τόσο από δεξιά όσο και από αριστερά, και είναι ο λόγος της σημερινής ανάγκης για μεταρρυθμίσεις, σύμφωνα με αναλυτές που γνωρίζουν τα δρώμενα στο Ισραήλ.

Και όπως συμπληρώνουν «πριν ασκήσουν οποιαδήποτε κριτική προς το Ισραήλ, το σωστό είναι να να καταλάβουμε τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν και να κατανοήσουμε τις ανησυχίες τους, όπως η Ελλάδα ζητάει κατανόηση και στήριξη στις θέσεις της έναντι της Τουρκίας».

Προς το παρόν δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση από την Ουγγαρία. Μεταφέραμε πριν από χρόνια το εμπορικό τμήμα της πρεσβείας μας στο Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ», απάντησε ο Μάτε Πατζολάι, εκπρόσωπος του υπουργείου, σε ερώτημα του Reuters σχετικά με τις πληροφορίες που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας.

Το 1980 το ισραηλινό κοινοβούλιο υιοθέτησε νομοθεσία η οποία κηρύσσει «ολόκληρη και ενωμένη» την Ιερουσαλήμ πρωτεύουσα της χώρας. Ο ΟΗΕ θεωρεί την Ανατολική Ιερουσαλήμ κατεχόμενη, ενώ το καθεστώς της πόλης παραμένει αμφιλεγόμενο μέχρι να επιλυθεί μέσω διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων οι οποίοι επιθυμούν η Ανατολική Ιερουσαλήμ να αποτελέσει την πρωτεύουσα του μελλοντικού τους κράτους.