Ισραήλ: Η ίδρυση του κράτους και η εδαφική επέκταση - Ο σιωνισμός και ο φιλέλληνας Μπεν Γκουριόν

Τις τελευταίες ημέρες μαίνεται ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, με πολλά θύματα και τεράστιες καταστροφές σε υποδομές και των δύο χωρών. Οι Η.Π.Α. οι οποίες υποστηρίζουν αναφανδόν το Ισραήλ τα ξημερώματα της Κυριακής ενεπλάκησαν άμεσα στη σύγκρουση με το Ιράν βομβαρδίζοντας τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης.

Αν και το Ισραήλ ιδρύθηκε το 1948 κατάφερε όχι μόνο να διατηρήσει τα σύνορα του αρχικού κράτους του, αλλά και να επεκταθεί σε βάρος γειτονικών αραβικών χωρών επικρατώντας στις διάφορες πολεμικές συγκρούσεις που ξεκίνησαν μάλιστα αμέσως μετά την ίδρυσή του.

Η ελληνική κοινή γνώμη παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή. Το βέβαιο είναι πως όταν τελειώσουν οι συγκρούσεις στην περιοχή θα έχει διαμορφωθεί ένα τελείως διαφορετικό τοπίο… Πόσα όμως γνωρίζουμε για την ιστορία του Ισραήλ, τα σημαντικότερα γεγονότα της και τα πρόσωπα που «σημάδεψαν» τη χώρα αυτή;

Ο σιωνισμός και η σταδιακή μετανάστευση των Εβραίων στα «εδάφη των προγόνων» τους

Για να φτάσουμε όμως στην ίδρυση του κράτους του Ισραήλ προηγήθηκαν κάποια άλλα γεγονότα και διαδικασίες. Ένας όρος τον οποίο όλοι έχουμε ακούσει, αλλά λίγοι γνωρίζουν τι σημαίνει είναι ο «σιωνισμός».

Σιωνισμός ονομάζεται η πεποίθηση ότι όλοι οι Εβραίοι αποτελούν ένα έθνος, έναν λαό και πρέπει να έχουν τα δικαιώματα άλλων παρόμοιων ομάδων, με βασικότερο την ελευθερία να επιστρέψουν στο μέρος που θεωρούν κοιτίδα των προγόνων τους. Πολιτικός σιωνισμός είναι η πίστη ότι οι Εβραίοι πρέπει να σχηματίσουν και να διαφυλάξουν ένα δικό τους κράτος στα εδάφη των προγόνων τους.

Ο πρώτος θεωρητικός του πολιτικού σιωνισμού ήταν ο Γερμανός κοινωνιολόγος Μόουζες Χες, ο οποίος στο βιβλίο του «Ρώμη και Ιερουσαλήμ» (1862) υποστήριξε ότι οι Εβραίοι μπορούσαν να σχηματίσουν ένα πραγματικό έθνος- κράτος στο Ισραήλ. Το βιβλίο αυτό, αρχικά, δεν είχε μεγάλη απήχηση.

Όμως είκοσι χρόνια αργότερα, το 1882, η «Αυτοχειραφέτηση» του Λέον Πίνσκερ, άσκησε τεράστια επιρροή στη Ρωσία. Την ίδια εποχή, το τσαρικό καθεστώς, με τους λεγόμενους «νόμους του Μαΐου» περιόρισε στο ελάχιστο τις ρωσικές περιοχές όπου μπορούσαν να ζουν Εβραίοι. Έτσι, οι Ρώσοι εβραϊκής καταγωγής ίδρυσαν σιωνιστικές λέσχες και ομάδες μελέτης στη Ρωσία.

Η Ομοσπονδία τους «Chovevei Tzion» («Λάτρεις της Σιών») εξαπλώθηκε από τη Ρωσία και σε άλλες χώρες όπου ζούσαν Εβραίοι. Ένα περισσότερο ακτιβιστικό κίνημα, το BILK («Beit Ya ‘cov Ichu Vuelch») στα Εβραϊκά, «στον οίκο του Ιακώβ πηγαίνετε και εμείς θα ακολουθήσουμε» στα ελληνικά, έστειλε ομάδες νεαρών Ρωσοεβραίων στην Παλαιστίνη που πραγματοποίησαν τη λεγόμενη «πρώτη αλίγια». Η αλίγια στην κυριολεξία σημαίνει «ανάβαση», όρος ο οποίος σταδιακά κατέληξε να σημαίνει στον «πηγαιμό στα εδάφη του Ισραήλ».

Οι Εβραίοι μετανάστες ονομάζονταν «ολίμ» (αναβάτες). Οι νεοφερμένοι σιωνιστές ολίμ βρήκαν στην Παλαιστίνη και άλλους ομοεθνείς τους. Πάντοτε υπήρχαν Εβραίοι μυστικιστές και λόγιοι σε σημαντικά γι’ αυτούς κέντρα: Ιερουσαλήμ, Τιβεριάδα, Σαφέντ και Χεβρώνα.

Παράλληλα, υπήρχαν και άλλοι Εβραίοι μετανάστες που αγόραζαν γη στην περιοχή και επιδίωκαν να την καλλιεργήσουν. Στα τέλη του 19ου αιώνα οι Εβραίοι άποικοι στην Παλαιστίνη ήταν γύρω στους 20.000. Οι υπόλοιποι κάτοικοι, 570.000 περίπου, ήταν Άραβες. Η περιοχή βρισκόταν υπό την κατοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που έπνεε τα λοίσθια. Αναποτελεσματική, διεφθαρμένη και καχύποπτη απέναντι στους σιωνιστές, ανάγκασε πολλούς από τους Εβραίους αποίκους να επιστρέψουν αγανακτισμένοι στις πατρίδες τους ή να μεταβούν στις ΗΠΑ.

Κι ενώ φαινόταν ότι το σιωνιστικό κίνημα δεν είχε μέλλον ήρθε το έργο του Τέοντορ Χερστλ, ενός συνειδητοποιημένου Εβραίου δημοσιογράφου που ζούσε στη Βιέννη, με τίτλο «Der Judenstaat» («Το Εβραϊκό Κράτος») το 1896, το οποίο μετέδωσε τις ιδέες του Πίνσκερ και άλλων πρώιμων σιωνιστών σε χιλιάδες γερμανόφωνους Εβραίους.

Το 1897 συγκλήθηκε με πρωτοβουλία του Χερστλ στη Βασιλεία της Ελβετίας το πρώτο διεθνές σιωνιστικό συνέδριο όπου οι συμμετέχοντες υιοθέτησαν το παρακάτω ψήφισμα: «Ο στόχος του σιωνισμού για τον εβραϊκό λαό είναι η εγκαθίδρυση μιας πατρίδας εγγυημένης από το Διεθνές Δίκαιο». Ο Χερστλ έλαβε μια προσφορά από τη Μεγάλη Βρετανία: την εγκατάσταση των σιωνιστών στα «Λευκά Υψίπεδα της Κένυας». Σχεδόν όμως όλοι με προεξάρχοντες τους Ρωσοεβραίους απέρριψαν κατηγορηματικά αυτή την πρόταση: «Δεν μπορεί να υπάρξει σιωνισμός χωρίς τη Σιών (Ιερουσαλήμ)» ήταν το βασικό τους επιχείρημα. Αν και ο Χερστλ πέθανε το 1904, οι ιδέες του είχαν μεγάλη επιρροή. Έτσι, το 1905 -μετά την αποτυχία της επανάστασης στη Ρωσία- πολλοί Εβραίοι εγκαταστάθηκαν στην Παλαιστίνη (1905-1914).

Η δεύτερη αλίγια είχε μεγαλύτερη επιτυχία από την πρώτη, καθώς οι Εβραίοι ήταν πλέον περισσότερο συνειδητοποιημένοι. Μάλιστα τότε ξεκίνησε και η δημιουργία των κιμπούτζ (συλλογικές φάρμες). Οι περισσότεροι ολίμ εγκαταστάθηκαν στις πόλεις, τότε ιδρύθηκε και η πρώτη αμιγώς εβραϊκή πόλη της σύγχρονης ιστορίας, το Τελ Αβίβ. Με τους Άραβες δεν ήθελαν και δεν είχαν καμία επαφή και επικοινωνία.

Η οθωμανική κυβέρνηση, τόσο πριν όσο και μετά την επανάσταση των Νεότουρκων το 1908 έθετε εμπόδια στον εβραϊκό αποικισμό καθώς ήδη τα γεγονότα στα Βαλκάνια και τα αραβικά εδάφη οδηγούσαν στη διάλυσή της. Η κατάσταση άλλαξε άρδην με την παρέμβαση των Βρετανών, αν και η χώρα τους είχε πολύ λίγους Εβραίους υπηκόους. Σημαντικότερη προσωπικότητα του σιωνισμού ήταν ο Χαΐμ Βάισμαν που στις αρχές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου απέκτησε μεγάλη φήμη λόγω της ανακάλυψης της ακετόνης (ασετόν) που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή εκρηκτικών. Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Βάισμαν γνώρισε και συνδέθηκε στενά με κορυφαίους Βρετανούς πολιτικούς.

Ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ ήταν υποστηρικτής του σιωνισμού και είχε διαβάσει τη Βίβλο. Σημαντικότερη όμως ήταν η υποστήριξη του λόρδου Μπάλφουρ, υπουργού Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας, προς τον Βάισμαν. Αυτός ενημέρωσε τους Βρετανούς σιωνιστές για την απόφαση της κυβέρνησής του να υποστηρίξει το αίτημά τους για την ίδρυση μιας πατρίδας για τον εβραϊκό λαό στην Παλαιστίνη χωρίς καμία πράξη υπονόμευσης «των πολιτικών και θρησκευτικών δικαιωμάτων των υπαρχουσών μη εβραϊκών κοινοτήτων της Παλαιστίνης».

Η «Διακήρυξη Μπάλφουρ» και ο πολιτικός σιωνισμός

Αυτό έγινε με μια επιστολή που έμεινε στην ιστορία ως «Διακήρυξη Μπάλφουρ» και θεωρείται ως το ιδρυτικό έγγραφο του πολιτικού σιωνισμού. Εκείνη την εποχή πάντως στην Παλαιστίνη το ποσοστό των Χριστιανών και Μουσουλμάνων που μιλούσαν αραβικά έφτανε το 93%. Όταν τερματίστηκε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, οι βρετανικές δυνάμεις και ο αραβικός στρατός του Φεϊζάλ κατέλαβαν την Παλαιστίνη. Παράλληλα, χιλιάδες Εβραίοι άρχισαν να καταφθάνουν εκεί. Οι Άραβες θορυβήθηκαν και τον Απρίλιο του 1920 οι Παλαιστίνιοι επαναστάτησαν για πρώτη φορά, κινούμενοι μάλιστα κατά των Εβραίων. Την ίδια εποχή, οι νικητές Σύμμαχοι του Α’ ΠΠ αποφάσισαν στο Σαν Ρέμο της Ιταλίας να τεθεί η Παλαιστίνη υπό βρετανικό έλεγχο (Βρετανική Εντολή για την Παλαιστίνη).

Ο πρώτος Βρετανός πολιτικός κυβερνήτης της Παλαιστίνης ήταν ο εξέχων σιωνιστής σερ Χέρμπερτ Σάμιουελ ο οποίος προσπάθησε να είναι δίκαιος με όλες τις πλευρές. Έτσι διόρισε ως γενικό Μουφτή (Μουσουλμάνο νομικό σύμβουλο), τον νεαρό ένθερμο εθνικιστή Χάτζι Αμίν αλ Χουσεϊνί το 1922. Ο αλ Χουσεϊνί (1893-1974) θεωρείται ήρωας από πολλούς Άραβες και «κακούργος» από τους σιωνιστές. Λόγω της εθνικιστικής του δράσης απελάθηκε το 1937 και τελικά βρέθηκε μετά το 1941 στη ναζιστική Γερμανία. Έγινε μάλιστα προσπάθεια να θεωρηθεί ο ίδιος εμπνευστής και το παλαιστινιακό κίνημα ως υπεύθυνο του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος.

Ο αλ Χουσεϊνί πέθανε στη Βηρυτό έχοντας συκοφαντηθεί από τους Δυτικούς. Η μεγάλη ευκαιρία για λύση του ζητήματος της εβραιοαραβικής διαμάχης ήταν τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1920 καθώς σταδιακά άρχισαν να αποχωρούν από την Παλαιστίνη περισσότεροι Εβραίοι από όσους έφταναν εκεί, ενώ μετριοπαθή στοιχεία και από τις δύο πλευρές πίστευαν ότι Άραβες και Εβραίοι μπορούσαν να συμβιώσουν ειρηνικά. Αυτό δεν έγινε όμως.

Τα γεγονότα του Τείχους των Δακρύων το 1929 με τις σφαγές Εβραίων από Άραβες σε πόλεις όπως η Χεβρώνα, η μαζική μετανάστευση Εβραίων από τη Γερμανία στην Παλαιστίνη, μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και η έκδοση της Λευκής Βίβλου από τη Μεγάλη Βρετανία το 1939, με την οποία «ενημέρωνε» ότι έληγε σε δέκα χρόνια η βρετανική εντολή στην Παλαιστίνη η οποία θα γινόταν τελείως ανεξάρτητη και η εβραϊκή μετανάστευση προς αυτή έπρεπε να περιοριστεί σε 15.000 άτομα τον χρόνο ως το 1944. Στη συνέχεια, η όποια μετανάστευση Εβραίων, θα γινόταν μόνο με αραβική συναίνεση.

Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αρκετοί Άραβες ηγέτες προσεταιρίστηκαν τους Ναζί θεωρώντας ότι θα τους απαλλάξουν από Βρετανούς και Εβραίους. Αντίθετα, οι τελευταίοι, έπειτα από συμβουλή του διευθυντή της Εβραϊκής Υπηρεσίας Νταβίντ Μπεν Γκουριόν πολέμησαν στο πλευρό των Βρετανών αναλαμβάνοντας μάλιστα επικίνδυνες αποστολές στα πεδία των μαχών. Στο παιχνίδι μπήκαν και οι Αμερικάνοι σιωνιστές το 1942 οι οποίοι υιοθέτησαν το περίφημο Πρόγραμμα Μπίλτμορ που καλούσε τους Εβραίους να ακυρώσουν τη βρετανική Λευκή Βίβλο και να μετατρέψουν την Παλαιστίνη σε εβραϊκό κράτος. Προς το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σιωνιστικές τρομοκρατικές ομάδες όπως η Ιργκού Τζβάι Λεούμι (Εθνική Στρατιωτική Οργάνωση) και η Συμμορία Στερν προέβαιναν σε επιθέσεις σε βρετανικούς στόχους. Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το Παλαιστινιακό απασχόλησε τον ΟΗΕ, τον νέο Διεθνή Οργανισμό.

Το σχέδιο για το διαμελισμό της Παλαιστίνης σε επτά τμήματα (τρία αραβικά και τρία εβραϊκά ενώ το έβδομο στο οποίο περιλαμβάνονταν η Ιερουσαλήμ και η Βηθλεέμ θα διοικούνταν από τον ΟΗΕ). Το σχέδιο δεν έλαβε υπόψη του ότι τα 2/3 των κατοίκων της περιοχής ήταν Άραβες. Εγκρίθηκε όμως καθώς ψηφίστηκε από τις ΗΠΑ, τα κομμουνιστικά κράτη και τις χώρες της Λατινικής Αμερικής (ψήφοι 33 υπέρ και 13 κατά).

Η ίδρυση του κράτους του Ισραήλ και ο Νταβίντ Μπεν Γκουριόν

Το σχέδιο του ΟΗΕ δεν ικανοποίησε κανέναν. Αν και αρχικά οι ΗΠΑ πρότειναν την αναβολή του «διαμελισμού» για 10 χρόνια, οι πιέσεις των σιωνιστών προς τον πρόεδρο Χάρι Τρούμαν απέφεραν καρπούς.

Ο Αμερικανός ηγέτης παρά την αντίθεση των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνάς του επιβεβαίωσε τη στήριξή του σε ένα εβραϊκό κράτος. Οι σιωνιστές βρήκαν την ευκαιρία να εφαρμόσουν το σχέδιο Ντάλετ για εκδίωξη των Αράβων από τις εβραιοκρατούμενες περιοχές και όσες γειτονεύουν με αυτές.

Στις 14 Μαΐου 1948 η Εκτελεστική Επιτροπή συνεδρίασε στο Τελ Αβίβ και διακήρυξε επίσημα ότι τα μέρη της Παλαιστίνης που βρίσκονταν υπό εβραϊκή κατοχή θα σχημάτιζαν το κράτος του Ισραήλ. Αυτό έγινε λίγες ώρες πριν τη λήξη της Βρετανικής Εντολής. Λίγο αργότερα το νεοσύστατο κράτος δέχθηκε επίθεση από πέντε αραβικά κράτη: Αίγυπτος, Συρία, Ιράκ, Λίβανος και Υπεριορδανία (σήμερα Ιορδανία).

Ο πόλεμος των 10 ημερών

Έπειτα από εκεχειρία 4 εβδομάδων (11/6-8/7/1948), οι Ισραηλινοί που είχαν αποκτήσει πολλά στηρίγματα στο εξωτερικό, με τον «πόλεμο των δέκα ημερών» απώθησαν τους Άραβες.

0101

Στη διάρκεια μιας εκεχειρίας περίπου 80 ημερών (20/7-10/10/1948), 500.000 Άραβες πρόσφυγες μετακινήθηκαν προς τη Συρία, την Υπεριορδανία και τον Λίβανο. Από τις 15/10/1948 ως τον Ιανουάριο του 1949, οι Ισραηλινοί απώθησαν τους Αιγύπτιους μέχρι το Ελ-Αρίς κυριεύοντας ολόκληρη τη Γαλιλαία και το Νεγκέβ. Η Αίγυπτος ζήτησε ανακωχή, με τον Λίβανο (23/3), την Ιορδανία (13/4) και τη Συρία (20/7/1949) να ακολουθούν. Το Ιράκ δεν δέχτηκε ανακωχή, καθώς όμως δεν γειτνίαζε με το Ισραήλ, απέσυρε τα στρατεύματά του.

Οι γραμμές κατάπαυσης του πυρός ήταν τα νέα σύνορα του Ισραήλ, σαφώς ευνοϊκότερα από τη «διανομή» του Ο.Η.Ε.

Ο φιλέλληνας Νταβίντ Μπεν Γκουριόν

«Πατέρας» του Ισραήλ και πρώτος πρωθυπουργός της χώρας (1948-1953) ήταν ο Νταβίντ Μπεν Γκουριόν (1886-1973), γεννημένος στην Πολωνία.

Ο Μπεν Γκουριόν ήταν ένθερμος φιλέλληνας, γνώστης της αρχαίας Ελληνικής, μελετητής και θαυμαστής του Θουκυδίδη και του Πλάτωνα, που πραγματοποίησε το πρώτο διεθνές του ταξίδι στην Ελλάδα το 1950. Το ταξίδι του ήταν ανεπίσημο, καθώς οι δύο χώρες δεν είχαν τότε διπλωματικές σχέσεις.

Ο Μπεν Γκουριόν παρέμεινε στην Ελλάδα για 20 ημέρες! Συναντήθηκε, άτυπα, με τον τότε πρωθυπουργό Σοφοκλή Βενιζέλο, πήρε βιβλία του Ιάμβλιχου, του Πρόκλου και του Ευσέβιου και γύρισε όλους σχεδόν τους αρχαιολογικούς χώρους της Πελοποννήσου (Μυκήνες, Επίδαυρος, Τίρυνθος, Κόρινθος, Άργος).

Η σχέση του με την Ελλάδα ήταν μακρά. Το 1911 πήγε στην, τουρκοκρατούμενη τότε, Θεσσαλονίκη, για να μάθει τουρκικά.

Στην πόλη ζούσαν τότε χιλιάδες Εβραίοι. Ο Μπεν Γκουριόν εκεί συνειδητοποίησε για πρώτη φορά τις ικανότητες των ομοεθνών του.

Ο πόλεμος των Έξι Ημερών και η Γκόλντα Μέιρ

Πρώτος πρόεδρος του Ισραήλ εκλέχθηκε ο Χάιπ Βάισμαν.

Το 1952 πέθανε ο Βάισμαν και τον διαδέχτηκε ο Μπεν Ζβι. Από το 1953 ως το 1955 την πρωθυπουργία ανέλαβε ο Μοσέ Σάρετ. Τον διαδέχτηκε, ως το 1963, και πάλι ο Μπεν Γκουριόν.

Τον Οκτώβριο του 1956 μετά την εθνικοποίηση της διώρυγας του Σουέζ από τον Νάσερ, με παρότρυνση Γαλλίας και Βρετανίας, ο ισραηλινός στρατός με Αρχιστράτηγο τον Μοσέ Νταγιάν επιτέθηκε στην Αίγυπτο και κατέλαβε το Σινά και το Σαρμ ελ-Σέιχ. Διεθνείς αντιδράσεις οδήγησαν στον τερματισμό του πολέμου και στην εγκατάσταση γαλλοβρετανικών και αργότερα δυνάμεων του Ο.Η.Ε. μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου, στα σύνορα το 1949.

Το 1964 πρωθυπουργός του Ισραήλ ανέλαβε ο Λεβί Εσκόλ. Το 1967 ξέσπασε ο τρίτος Αραβοϊσραηλινός Πόλεμος («Πόλεμος των Έξι Ημερών»). Το Ισραήλ βρέθηκε αντιμέτωπο με Αίγυπτο, Συρία, Ιορδανία και Ιράκ που υποστηρίζονταν από Λίβανο και Παλαιστίνιους της PLO, ωστόσο επικράτησε.

Στο τέλος του πολέμου (5-10 Ιουνίου 1967), το Ισραήλ κέρδισε την ανατολική Ιερουσαλήμ, τη Λωρίδα της Γάζας, τη Δυτική Όχθη του Ιορδάνη, τα Υψίπεδα του Γκολάν και τη Χερσόνησο του Σινά. Από το 1969 ως το 1974 πρωθυπουργός του Ισραήλ ήταν η Γκόλντα Μέιρ. Τη διαδέχτηκε ο Γιτζάκ Ράμπιν, Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του Ισραηλινού στρατού στον πόλεμο του 1967.

Ο πόλεμος του Γιομ Κιπούρ και το Νόμπελ Ειρήνης σε Μπέγκιν και Σαντάτ

Τη μέρα του Γιομ Κιπούρ, τη μεγαλύτερη γιορτή των Εβραίων (6 Οκτωβρίου) του 1973, αιγυπτιακά και συριακά στρατεύματα, ενισχυόμενα από δυνάμεις του Ιράκ, της Σαουδικής Αραβίας, του Μαρόκου, της Αλγερίας, της Ιορδανίας και των Παλαιστινίων επιτέθηκαν στο Ισραήλ.

Μετά τις αρχικές τους επιτυχίες όμως οι Άραβες βρέθηκαν και πάλι ηττημένοι κατά την ανακωχή που ζητήθηκε από τον ΟΗΕ (26 Οκτωβρίου 1973) και το Ισραήλ, να κατέχει μεγάλο μέρος των εδαφών δυτικά της διώρυγας του Σουέζ.

Αυτή τη φορά όμως οι αντιμαχόμενες πλευρές κάθισαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ο Μεναχέμ Μπέγκιν, πρωθυπουργός του Ισραήλ από τον Ιούνιο του 1977 και ο πρόεδρος της Αιγύπτου Ανουάρ Σαντάτ, με τη μεσολάβηση του Αμερικανού προέδρου Τζίμι Κάρτερ προχώρησαν στην υπογραφή των Συμφωνιών του Καμπ Ντέιβιντ (18/9/1978).

Το 1978 Μπέγκιν και Σαντάτ μοιράστηκαν το Νόμπελ Ειρήνης ενώ τον Φεβρουάριο του 1980 η Αίγυπτος ήταν η πρώτη αραβική χώρα που αναγνώρισε το Ισραήλ προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων στις άλλες αραβικές χώρες.

Την ίδια χρονιά όμως το Ισραήλ ανακήρυξε την Ιερουσαλήμ αιώνια και αδιαίρετη πρωτεύουσά του. Το 1981 ενσωμάτωσε τα υψώματα του Γκολάν ενώ το 1982 ολοκλήρωσε την αποχώρησή του από την περιοχή του Σινά.