Σύνοδος κορυφής: Χωρίς συμφωνία για τα ρωσικά assets – Εγκρίθηκε δάνειο 90 δισ. ευρώ στην Ουκρανία

Μετά από μαραθώνιες συνομιλίες διάρκειας 14 ωρών, η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες ολοκληρώθηκε χωρίς συμφωνία για το σχέδιο αξιοποίησης παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων ως εγγύηση για τη χορήγηση δανείου προς την Ουκρανία.

Αδιέξοδο στο σχέδιο για τα ρωσικά assets

Το σχέδιο, το οποίο προέβλεπε τη χρήση των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων ως εγγύηση για τη χρηματοδότηση του Κιέβου, δεν συγκέντρωσε την απαραίτητη πολιτική συναίνεση, προκαλώντας πλήγμα στην εικόνα ενότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κεντρικό ρόλο στο αδιέξοδο διαδραμάτισαν οι επιφυλάξεις κρατών-μελών που εξέφρασαν ανησυχίες για νομικούς και οικονομικούς κινδύνους, καθώς και για το ενδεχόμενο αντιδράσεων από τη Ρωσία.

Ο κοινός δανεισμός των 90 δισ. ευρώ

Μετά την αποτυχία του σχεδίου για τα ρωσικά assets, οι Ευρωπαίοι ηγέτες στράφηκαν σε εναλλακτική λύση που βασίζεται στον κοινό δανεισμό της Ε.Ε., με στόχο τη διάθεση περίπου 90 δισ. ευρώ στην Ουκρανία σε ορίζοντα διετίας.

Τελικά, τα ξημερώματα της Παρασκευής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα ανακοίνωσε μέσω ανάρτησής του στο X ότι εγκρίθηκε απόφαση για παροχή στήριξης ύψους 90 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία για την περίοδο 2026-27.

Την απόφαση για το δάνειο ανακοίνωσε από την πλευρά του, τα ξημερώματα ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς.

Η Ουκρανία θα χρειαστεί να αποπληρώσει το δάνειο αυτό μόνο αν η Ρωσία καταβάλει πολεμικές επανορθώσεις, πρόσθεσε ο Μερτς έπειτα από μαραθώνια συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.

Η ΕΕ επιφυλάσσεται του δικαιώματος να χρησιμοποιήσει κεφάλαια της Ρωσίας που έχουν δεσμευτεί στην δικαιοδοσία της αν η Μόσχα δεν καταβάλει πολεμικές επανορθώσεις, είπε ακόμη ο Γερμανός καγκελάριος.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο αυτό χρηματοδοτικό σχήμα δεν θα περιλαμβάνει την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία, οι οποίες αντιτίθενται στη συνέχιση της χρηματοδοτικής στήριξης προς το Κίεβο.

Να σημειωθεί πως τα κεφάλαια θα συγκεντρωθούν μέσω κοινού δανεισμού στον οποίο συμμετέχουν 24 από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ. Ωστόσο, η υλοποίηση του σχεδίου απαιτεί τη συναίνεση και των 27 χωρών, καθώς το δάνειο καλύπτεται από εγγύηση του κεντρικού μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της Ένωσης.

Οι συζητήσεις για τη μακροπρόθεσμη αρχιτεκτονική της χρηματοδότησης αναμένεται να συνεχιστούν σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο, χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα για την επίτευξη συνολικής συμφωνίας.

Προσωρινές λύσεις στο τραπέζι

Καθώς το ζήτημα της μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης της Ουκρανίας παραμένει ανοιχτό, οι ηγέτες της Ε.Ε. εξετάζουν και την πιθανότητα ενδιάμεσης χρηματοδοτικής λύσης, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο το Κίεβο να βρεθεί χωρίς επαρκή ρευστότητα τους επόμενους μήνες.

Το σχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδουπροβλέπεται η δημιουργία ενός προσωρινού μηχανισμού στήριξης, μέχρι να διαμορφωθεί οριστική συμφωνία για το συνολικό πλαίσιο χρηματοδότησης.

Πάντως, η έκβαση της Συνόδου θεωρείται πλήγμα για τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος είχε ταχθεί υπέρ της αξιοποίησης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ενώ αντίθετα ενισχύει τη θέση του Βέλγου πρωθυπουργού Μπαρτ ντε Βέβερ, που είχε εκφράσει έντονες επιφυλάξεις.