ΚΟΣΜΟΣ

Στο «μάτι» πολικής δίνης οι ΗΠΑ - Νεκροί και θερμοκρασίες πιο χαμηλές και από τον πλανήτη Άρη

Στο «μάτι» πολικής δίνης οι ΗΠΑ - Νεκροί και θερμοκρασίες πιο χαμηλές και από τον πλανήτη Άρη

Θερμοκρασίες έως και -55 βαθμούς Κελσίου δείχνει ο υδράργυρος στις Μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα τουλάχιστον 90 εκατομμύρια κάτοικοι να έχουν τεθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία των ΗΠΑ (NWS) και οι υπηρεσίες Υγείας προειδοποίησαν μάλιστα ότι πρόκειται για συνθήκες «απειλητικές για τη ζωή». Ήδη μέχρι σήμερα, τουλάχιστον 12 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους.

Η μετεωρολογική υπηρεσία συνιστά μάλιστα σε όσους κυκλοφορούν, να καλύπτουν το στόμα τους για να προστατεύσουν τους πνεύμονες από τον κρύο αέρα. «Θα πρέπει να αποφεύγουν την υπερβολική αναπνοή, ακόμα και να μιλούν» γράφει η USA Today.

Στο χωριό Πόνσφορντ στη Μινεσότα η θερμοκρασία έπεσε στους μείον 55 βαθμούς Κελσίου. «Τα θερμόμετρα καταγράφουν πλέον θερμοκρασίες χαμηλότερες και από τον πλανήτη Άρη» μεταδίδουν τα αμερικανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης. Το κύμα ψύχους πλήττει ήδη κάπου 83 εκατομμύρια Αμερικανούς ή το 25 %του πληθυσμού.

Από το πρωτοφανές κύμα πολικού ψύχους έχουν πληγεί οι πολιτείες Ιλινόι, Ιντιάνα, Αϊόβα, Κάνσας, Μίσιγκαν, Μινεσότα, Μιζούρι, Νεμπράσκα, Βόρεια Ντακότα, Οχάιο, Νότια Ντακότα και το Ουισκόνσιν. Το Σικάγο, που βρίσκεται στις όχθες της λίμνης Μίτσιγκαν, έχει παγώσει με τα θερμόμετρα να δείχνουν μείον 33 βαθμούς Κελσίου. «Επικρατεί πιο δριμύ ψύχος από ό, τι σε περιοχές της Ανταρκτικής» μετέδωσε το CNN.

Οι αρχές δημιούργησαν περισσότερα από 60 καταφύγια για τους αστέγους.

Οι πρωτοφανείς αυτές συνθήκες ώθησαν φυσικά πολλούς να κάνουν και κάποια πειράματα, τα οποία ανήρτησαν σε βίντεο στο Twitter: Αδειάζουν για παράδειγμα ένα φλιτζάνι ζεστό τσάι στον αέρα - και το νερό μετατρέπεται σε λίγα δευτερόλεπτα σε πάγο. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει εκτοξεύοντας νερό με νεροπίστολα...

Πού οφείλεται το ακραίο φαινόμενο

Που οφείλεται όμως το πρωτοφανές κύμα ψύχους που σαρώνει τη Βόρεια Αμερική; Από τα πολικά ρεύματα αέρα πάνω από την Αρκτική, τη λεγόμενη πολική δίνη, γράφει ο μετεωρολόγος και επιστημονικός συντάκτης, Πάτρικ Ίλινγκ, στη γερμανική SZ.

«Φανταστείτε την εναέρια μάζα πάνω από την Αρκτική. Το χειμώνα, στροβιλίζεται ιδιαίτερα βίαια σε έναν κύκλο. Ο αέρας κινείται συνεχώς σαν να θέλει να σπάσει το περίβλημά του» λέει ο Ίλινγκ.

Ο περιστρεφόμενος ψυχρός αέρας προσπαθεί να διεισδύσει βίαια σε θερμότερα γεωγραφικά πλάτη. Συγκρατείται όμως από ένα φυσικό φράχτη. Αυτή αποτελείται από ένα είδος ιμάντα από ισχυρούς ανέμους που πνέουν σε αρκετά χιλιόμετρα και τυλίγονται γύρω από ολόκληρο το βόρειο ημισφαίριο της γης, το λεγόμενο «jetstream».

Εάν ο πολικός αέρας σπάσει αυτό το όριο ή το Jestream χάσει ισχύ, τότε ο πολικός αέρας εισβάλλει σε θερμότερες περιοχές. Και μερικές φορές οι πολικές αέριες μάζες επικρατούν. Αυτό συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες στην Αμερική, το βόρειο τμήμα της οποίας έχει μετατραπεί σε ένα τραχύ, ψυχρό Αρκτικό τοπίο. Όταν το φαινόμενο αυτό εμφανίζεται στην Κεντρική Ευρώπη, χρησιμοποιείται συχνά ο ανόητος όρος «ρωσικό μαστίγιο». Μετεωρολογικά, είναι το ίδιο: Ο πολικός αέρας έπληξε το jetstream και εισέβαλε στο νότο.

«Σε αντίθεση με όσα έγραψε ο ιδεολογικά πεισματάρης για θέματα κλιματικής αλλαγής, πρόεδρος των ΗΠΑ, Τραμπ, τις τελευταίες ημέρες, το κύμα ψύχους γύρω από την περιοχή των Μεγάλων Λιμνών στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελεί άλλη μια απόδειξη για την υπερθέρμανση του πλανήτη» γράφει η γερμανική SZ.

Όσο θερμότερη γίνεται η Αρκτική, τόσο θα εξασθενίζει το jet stream το οποίο λειτουργεί ως φυσικό σύνορο ανάμεσα στις πολικές δίνες μεγάλης κλίμακας και τις θερμότερες αέριες μάζες στη νότια κλίματα.

Με την κλιματική αλλαγή το jet stream χάνει τη δύναμή του και την ικανότητά του να συγκρατήσει τον πολικό άνεμο, όπως προειδοποιούν οι ερευνητές του κλίματος.

Την ίδια ώρα εκατομμύρια Αμερικανοί παραμένουν αντιμέτωποι με το σφοδρό ψύχος και τις πολικές θερμοκρασίες στις βόρειες πολιτείες των ΗΠΑ, όπου τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 12 ανθρώπους, αναγκάζοντας τις αρχές να κλείσουν σχολεία, να αναστείλουν δρομολόγια τρένων ή αεροπλάνων και να ανοίξουν εκτάκτως εκατοντάδες κέντρα φιλοξενίας για τους άστεγους.

Η αισθητή θερμοκρασία κυμαίνεται κάτω των -45 βαθμών Κελσίου στις μεσοδυτικές πολιτείες, ενώ ο χιονιάς κινείται ανατολικά, όπου ο υδράργυρος έχει βουτήξει πολλούς βαθμούς υπό το μηδέν προκαλώντας προβλήματα στην καθημερινότητα των πολιτών και στις βορειανατολικές πολιτείες.

Η πρόβλεψη των μετεωρολόγων για αύξηση της θερμοκρασίας το Σαββατοκύριακο δεν φαίνεται να παρηγορεί τους πολίτες, καθώς θα επιμείνουν οι θυελλώδεις άνεμοι και ο υδράργυρος θα παραμείνει γύρω στους -34 βαθμούς Κελσίου.

«Σήμερα το πρωί, καταγράφηκαν ορισμένες από τις χαμηλότερες θερμοκρασίες στο βορειότερο τμήμα των μεσοδυτικών πολιτειών», ενώ επιμένει το επικίνδυνο ψύχος, δήλωσε ο Άντριου Όρισον, ένας μετεωρολόγος της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, σε μια τηλεφωνική συνέντευξη στο Reuters.

Για σήμερα, στη Μινεσότα και το Μίσιγκαν, ο υδράργυρος αναμένεται στους -29 βαθμούς κελσίου και στη Βόρεια Ντακότα στους -34 βαθμούς, προειδοποιούν οι μετεωρολόγοι.

Οι συνθήκες βαρυχειμωνιάς μετατοπίζονται στα ανατολικά, μεταξύ άλλων στη Μασαχουσέτη, τη Νέα Υόρκη και την Πενσιλβάνια. Στη Βοστώνη, ο υδράργυρος θα πέσει στους -21 βαθμούς κελσίου.

«Το πρωινό σήμερα είναι το χειρότερο από τα χειρότερα σε σχέση με το κρύο» είπε ο Όρισον.

Από το περασμένο Σάββατο, το ψύχος έχει προκαλέσει τον θάνατο τουλάχιστον 12 ανθρώπων στις μεσοδυτικές πολιτείες, σύμφωνα με αξιωματούχους και αμερικανικά ΜΜΕ. Ορισμένοι σκοτώθηκαν σε τροχαία δυστυχήματα, άλλοι από την έκθεσή τους στα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Σε βίντεο που αναρτήθηκαν αυτήν την εβδομάδα στο Διαδίκτυο, πολίτες στο Σένταρ Ράπιντς, στην Αϊόβα, ρίχνουν βραστό νερό στον αέρα, το οποίο αμέσως παγώνει, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο θέαμα, ενώ σε άλλα υπάλληλοι του σιδηροδρόμου στο Σικάγο βάζουν φωτιά στις σιδηροτροχιές για να μην κλειδώσουν από το κρύο.

Την ίδια ώρα, οι αρχές έχουν καταγράψει περισσότερες από 30 θερμοκρασίες ρεκόρ στις μεσοδυτικές πολιτείες. Χθες η χαμηλότερη ήταν στους -40 βαθμούς Κελσίου, στο Ιντερνάτιοναλ Φολς στη Μινεσότα. Στο Σικάγο, ο υδράργυρος έπεσε στους -30 χθες το πρωί και στους -26 το απόγευμα της Τετάρτης.

Το ψύχος προκάλεσε εκατοντάδες τροχαία στους δρόμους, μεταξύ αυτών μια καραμπόλα περίπου 20 αυτοκινήτων στο Γκραντ Ράπιντ στο Μίσιγκαν.

Επιπλέον, 2.500 πτήσεις ακυρώθηκαν και σε περισσότερες από 3500 σημειώθηκαν καθυστερήσεις σήμερα το πρωί.

Από την πλευρά τους, τα αμερικανικά ταχυδρομεία γνωστοποίησαν ότι διέκοψαν τη διανομή αλληλογραφίας σήμερα σε αρκετές αμερικανικές πολιτείες.

Μπροστά σε αυτήν «αρκτική αέρια μάζα χωρίς προηγούμενο», που επηρεάζει τις ζωές τουλάχιστον 60 εκατομμυρίων ανθρώπων, οι αρχές απευθύνουν έκκληση στους πολίτες να παραμείνουν στα σπίτια τους.

Στην περιοχή των μεγάλων λιμνών, οι ασυνήθιστες μετεωρολογικές συνθήκες προκάλεσαν πρωτόγνωρα φυσικά φαινόμενα. Ένα μέρος από τους καταρράκτες του Νιαγάρα στην κυριολεξία πάγωσε.