Κοινωνικές μεταρρυθμίσεις από το χθες στο σήμερα

της Κατερίνας Παπακώστα -Σιδηροπούλου

Υποψήφια βουλευτής Β' Αθηνών

Αξιοσημείωτο είναι πως ήταν πλούσιοι και μορφωμένοι πολιτικοί εκείνοι οι μεταρρυθμιστές, που υπερασπίζονταν τους οικονομικά ανίσχυρους και πνευματικά απαίδευτους ως προς τη δικαίωσή τους σε διάφορα ζητήματα. Διακινδύνευαν, μάλιστα, να χάσουν οι ίδιοι την περιουσία, την ελευθερία, συχνά, αυτοεξοριζόμενοι· αλλά ακόμη και την ίδια τους τη ζωή! Σας θέτω υπόψη, τουλάχιστον, δύο τέτοιες περιπτώσεις από εξέχουσες προσωπικότητες της αρχαιότητας: τον Σόλωνα και τον Λυσία. Η ιστορία λένε ότι αποτελείται από επαναλαμβανόμενα γεγονότα...

Με ιδιαίτερη μόρφωση και σωστή αγωγή, ο Λυσίας (459 π.Χ.), από εύπορη οικογένεια, διδάχθηκε τη ρητορική τέχνη. Μαζί με τον αδερφό του Πολέμαρχο, ζούσε, στην Αθήνα, ως πλούσιος ισοτελής, έχοντας κτήματα, σπίτια και εργοστάσιο ασπίδων στον Πειραιά. Αλλά η έντονη πολιτική δράση και τα δημοκρατικά φρονήματα των δύο αδελφών ενόχλησαν τους Τριάκοντα τυράννους. Ο τύραννος Ερατοσθένης θανάτωσε τον Πολέμαρχο, ενώ ο Λυσίας διέφυγε στα Μέγαρα, χάνοντας μεγάλο μέρος από την περιουσία του! Από τα Μέγαρα, υποστήριζε με σθένος τις επιχειρήσεις των εξόριστων στον Πειραιά. Απέστειλε σ' αυτούς τα υπόλοιπα χρήματά του, ασπίδες και μισθοφόρους! Για τις ενέργειές του αυτές, ενώ πρότεινε ο Θρασύβουλος στην Εκκλησία του Δήμου, να του παραχωρηθεί το δικαίωμα του πολίτη, η πρόταση αυτή πολεμήθηκε ως παράνομη από τον πολιτικό αντίπαλο του Θρασύβουλου, Αρχίνο κι έτσι ο Λυσίας δεν απόκτησε ποτέ το δικαίωμα του Αθηναίου πολίτη! Εμεινε, ως τον θάνατό του, ισοτελής μέτοικος!!! Κι επειδή ο Λυσίας είχε χάσει την περιουσία του, για να εξοικονομεί τα προς το ζην, έγραφε, με πληρωμή, λόγους για άλλους, που τους αποστήθιζαν και τους αγόρευαν στα δικαστήρια για την υπεράσπιση των υποθέσεών τους.

Οσο για τον Σόλωνα (559 π.Χ.), επειδή στα ποιήματά του διαπίστωνε ότι η κακοδαιμονία της πόλης και οι φιλονικίες οφείλονταν στον αγώνα των τάξεων και υποσχόταν τη θεραπεία του κακού, οι Αθηναίοι τον επέλεξαν ως νομοθέτη, για ν' αποκαταστήσει την ειρήνη με τη μεταβολή των θεσμών. Τα νομοθετικά μέτρα του ήταν πολύ τολμηρά, αλλά και δραστικά, αντικατοπτρίζοντας το μέγεθος της κρίσης, που κλήθηκαν να θεραπεύσουν. Βασίζονταν στην αρχή της ανισότητας και όχι της ισότητας, ενώ επεδίωκαν ν' αποτρέψουν την εμφύλια διαμάχη και τη διάλυση της πολιτικής κοινότητας της Αθήνας, διατηρώντας, παράλληλα, την κοινωνική διαστρωμάτωση και την προβολή αυτής της διαστρωμάτωσης στη νομή της εξουσίας. Τα μέτρα του αποσκοπούσαν στην παύση της εξάρτησης των ακτημόνων από την αγροτική οικονομία, καθώς και στην ανάπτυξη του εμπορίου και της βιοτεχνίας για την απορρόφηση αυτών των ακτημόνων, τους οποίους ο Σόλων προσπάθησε και, ως ένα βαθμό, κατάφερε να προφυλάξει από την πλήρη αποφλοίωση. Με τα μέτρα του, ενισχύθηκαν οι μικρομεσαίοι αγρότες. Επιδίωξη του Σόλωνα ήταν να καταστούν όλοι οι πολίτες συνυπεύθυνοι για την τήρηση των νόμων και την καταστολή παρανομιών. Ιδανικό του δε ήταν η ευνομία. Το νομοθετικό έργο του Σόλωνα περιελάμβανε, πρώτα, μέτρα επανόρθωσης της υπάρχουσας κατάστασης, πολιτειακές μεταρρυθμίσεις, που αφορούσαν στο πολιτικό σώμα, στη λαϊκή κυριαρχία και στα δικαστήρια. Ο Σόλων, κατέληξε αυτοεξόριστος, για δέκα χρόνια...

Το ταξίδι μάς φέρνει στο σήμερα και στις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες έχουμε ανάγκη να πραγματοποιήσουμε. Τέτοιες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις δεσμεύεται να κάνει η Ν.Δ., μεταξύ των οποίων, είναι τέσσερα σημαντικά νομοθετήματα:

1ο To νομοθέτημα για τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, τα ασφαλιστικά ταμεία, τα επιδόματα κ.λπ.

2ο Ένα φορολογικό νομοσχέδιο, για να αποκτήσουμε, πια, απλό, δίκαιο και σταθερό φορολογικό σύστημα.

3ο Το νομοσχέδιο για την περικοπή των δαπανών, το οποίο θα περιλαμβάνει μέτρα για την περιστολή της δημόσιας σπατάλης, που παραμένει τεράστια.

4ο Ένα πολυ-νομοσχέδιο για την Ανάπτυξη, που θα περιλαμβάνει αναπτυξιακές προτεραιότητες και θεσμικές παρεμβάσεις απαραίτητες, για να ξεκολλήσει η Οικονομία από το τέλμα της γραφειοκρατίας και της θεσμοθετημένης διαφθοράς.

Παλεύουμε, δηλαδή, για τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις προς όφελος των αδυνάτων...Ας τις υποστηρίξουν οι Ελληνες και ας ευχηθούμε να μη πολεμηθούν, ξανά, οι μεταρρυθμιστές. Ας ελπίσουμε ότι τα αρνητικά γεγονότα της Ιστορίας δεν θα επαναληφθούν...