Τώρα ή ποτέ για την Ευρώπη!

Τότε δηλαδή που ο Προσωρινός Μηχανισμός Στήριξης (EFSF) θα δώσει την σκυτάλη στον Μόνιμο Μηχανισμό Στήριξης (ESM), οι αρμοδιότητες του οποίου έχουν ήδη εγκριθεί από το 2010.

Αυτός ο Μηχανισμός θα είναι θεωρητικά πιο ισχυρός οικονομικά καθώς το αποθεματικό του υπολογίζεται να είναι στα 500 δισ. ευρώ έναντι 440 δισ. ευρώ που έχει στην διάθεση του ο EFSF, μέρος των οποίων ήδη χρησιμοποιούν η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία.

Επίσης ο νέος μηχανισμός προβλέπει ακόμα και ελεγχόμενη χρεοκοπία χώρας εντός ευρώ και αυτός είναι ο λόγος που οι Γερμανοί αλλά και αξιωματούχοι της Ευρωζώνης πλήρως ευθυγραμμισμένοι με την γραμμή Βερολίνου (Μπαρόζο, Ρεν) ζητούν την ενεργοποίηση του εντός του 2012.

Περσινά, ξινά σταφύλια

Όλα τα παραπάνω τα ξεπερνούν οι ίδιες οι εξελίξεις. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες και κυρίως η Μέρκελ και ο Σαρκοζί έχουν κλείσει τα αυτιά τους στις φωνές που ζητούν δομικές αλλαγές στην Ευρωζώνη για να επιβιώσει και κατ’ επέκταση η ΕΕ.

Η Ισπανία δανείζεται με επιτόκια ρεκόρ, η Ιταλία βρίσκεται μια ανάσα από το να χάσει την πρόσβαση της στις αγορές , με το ΔΝΤ στην πόρτα της και τους οίκους αξιολόγησης (Fitch) να απειλούν με υποβαθμίσεις και η Γαλλία βλέπει καθημερινά την επιτοκιακή της ψαλίδα σε σχέση με την Γερμανία να μεγαλώνει.

Τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι η κρίση χρέους έχει πλήξει τον στενό πυρήνα του ευρώ για τα καλά, κάτι που όπως είναι φυσικό κλονίζει τόσο το τραπεζικό όσο και το ασφαλιστικό σύστημα σε όλη την Ευρώπη, καθώς είναι άμεσα εκτεθειμένα σε ομόλογα των παραπάνω χωρών.

Ποιός λείπει από την εξίσωση; Μα φυσικά η Γερμανία η οποία εξακολουθεί να επαναπαύεται σε βραχυπρόθεσμα οφέλη που προκύπτουν, όπως η στροφή των επενδυτών στα γερμανικά ομόλογα που θεωρούνται ασφαλές καταφύγιο για την ώρα, γεγονός που της επιτρέπει να δανείζεται με πολύ χαμηλότερα επιτόκια από την υπόλοιπη Ευρωζώνη.

Υπάρχει λύση;

Απάντηση σε αυτό το ερώτημα δύσκολά μπορεί να δοθεί. Κάποιοι ήδη προεξοφλούν την κατάρρευση της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ κάποιοι, κυρίως θεσμικοί, εξακολουθούν να προτρέπουν κυρίως τις χώρες του Νότου να εφαρμόζουν πιο αυστηρή λιτότητα και να επαίρονται για τα κατορθώματα του «ισχυρού» ευρώ και του χαμηλού πληθωρισμού αναζητώντας την λύση στην χαμένη εμπιστοσύνη...των αγορών.

Το σίγουρο είναι ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν μπορεί να σταθεί έτσι. Η κύρια συζήτηση που γίνεται ανοιχτά πλέον τις τελευταίες μέρες είναι αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρέπει να «κόψει» χρήμα και να αποκτήσει πιο ενεργό ρόλο στην αντιμετώπιση της κρίσης.

Προφανώς και έτσι πρέπει να γίνει. Η Ευρωζώνη χρειάζεται μια ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα τύπου Fed, απεριόριστο πιστωτή εσχάτης ανάγκης, που θα μειώσει τα επιτόκια στο μηδέν και θα μπορεί να τυπώνει χρήμα όποτε αυτό κρίνεται αναγκαίο.

Αυτό σε συνδυασμό με την πτώση της συναλλαγματικής αξίας του ευρώ που λογικά θα ακολουθήσει αλλά και με την χρήση άλλων χρηματοοικονομικών εργαλείων όπως το ευρωομόλογο μπορούν να ανακουφίσουν την Ευρωζώνη και να αποτρέψουν σε ένα βαθμό την καταστροφή.

Μάλιστα ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με δημοσκόπηση που πραγματοποίησε το Reuters , η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ενδέχεται να τυπώσει σύντομα χρήμα για να αποτρέψει την κλιμάκωση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη.

Ειδικότερα, η δημοσκόπηση στην οποία συμμετείχαν 50 οικονομικοί αναλυτές από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, εμφανίζει 48% πιθανότητα να αναγκαστεί τελικά η ΕΚΤ να προβεί σε πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης.

Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί, ότι η πλειοψηφία των οικονομολόγων που προβλέπουν ότι η ΕΚΤ θα ξεκινήσει ένα πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, εκτιμά ότι θα το κάνει πριν από το Μάρτιο του 2012.

Παράλληλα ο EFSF θα πρέπει να ενισχυθεί πραγματικά είτε απευθείας είτε μέσω μόχλευσης. Δεν αρκεί μόνο να αποφασίζεται κάτι τέτοιο αλλά και να εφαρμόζεται στην πράξη.

Όλα τα παραπάνω για να προχωρήσουν απαιτούν γενναία αλλαγή στάσης της Γερμανίας και αναθεώρηση των συνθηκών προς άλλη κατεύθυνση από την σημερινή. Δεν μπορούμε να μιλάμε για αξιοπιστία της ΕΚΤ την ώρα που τίθεται εν αμφιβόλλω η πορεία της Ευρωπαϊκής οικονομίας, γιατί ΕΚΤ δεν θα υπάρχει αν δεν υπάρχει ευρώ....

Με άλλα λόγια ήρθε η ώρα των πολιτικών πράξεων στην Ευρώπη με ή χωρίς την Γερμανία, η οποία επεξεργάζεται σχέδια υποδούλωσης των υπερχρεωμένων χωρών μέσω της διαδικασίας της «ελεγχόμενης χρεοκοπίας».