«Βρυχάται» η Μέση Ανατολή: Tα περιθώρια διπλωματικών κινήσεων στον πόλεμο Ισραήλ-Ιράν

Ελάχιστα είναι τα περιθώρια διπλωματικών κινήσεων μετά και τα χθεσινοβραδινά αντίποινα της Τεχεράνης εκτοξεύοντας πάνω από 100 βαλλιστικούς πυραύλους προς το Ισραήλ.

Πώς να μιλήσει η διπλωματία σε αυτή τη φάση όταν εκτοξεύονται και εκφράσεις όπως «η εκδίκησή μας μόλις άρχισε» και πως το Ισραήλ θα πληρώσει βαρύ τίμημα, που είπε αξιωματούχος του Ιράν; Η Τεχεράνη απειλεί με «κόλαση» και οι Αμερικανοί μεταφέρουν πλοία και στρατεύματα στη Μέση Ανατολή. Είναι αυτή όντως μόνη η αρχή; Τι μπορεί να ακολουθήσει;

Οι Τimes έγραψαν ότι το Ιράν διαθέτει τη δυνατότητα να πλήξει αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις που είναι διάσπαρτες στην περιοχή, περιλαμβανομένων θέσεων στο Ιράκ και στην αεροπορική βάση al-Udeid στο Κατάρ. Μια πιθανή επίθεση του Ιράν μπορεί να στοχεύσει ταυτόχρονα σε πολλαπλές στρατιωτικές εγκαταστάσεις, αξιοποιώντας και τις στρατιωτικές δυνάμεις ένοπλων παρατάξεων, που δρουν για λογαριασμό της Τεχεράνης στο Ιράκ και την Υεμένη. Η εμπλοκή αυτών των δυνάμεων καθιστά την αναχαίτιση των πυραύλων εξαιρετικά δύσκολη, γεγονός που καθιστά την κατάσταση επικίνδυνη για την περιοχή. Σε διπλωματική εκκρεμότητα παραμένουν οι συνομιλίες για τα πυρηνικά. Οι συνομιλίες μάλλον μεταφέρονται στις καλένδες αφού ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε στο Reuters ότι είναι αβέβαιο εάν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν υπάρχει μετά τις επιθέσεις του Ισραήλ και πως οι συνομιλίες των ΗΠΑ με το Ιράν που έχουν προγραμματιστεί για αύριο, δεν είναι σίγουρος ότι θα πραγματοποιηθούν. Άφησε όμως ένα μικρό παράθυρο ανοιχτό ότι ενδεχομένως να υπάρχει περιθώριο συμφωνίας αφού είναι κοινό μυστικό ότι γίνονται κρυφές συνομιλίες.

Ο «ελέφαντας στο δωμάτιο» είναι ασφαλώς το πετρέλαιο, στοιχείο κομβικό στις εξελίξεις. «Η Μέση Ανατολή παράγει περίπου το 30% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου, με κέντρα παραγωγής στη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κουβέιτ. Το Ιράν έχει δείξει ότι είναι έτοιμο να πλήξει περιφερειακά κοιτάσματα πετρελαίου, όπως είχε πράξει το 2019 με την επίθεση σε εγκαταστάσεις στη Σαουδική Αραβία, η οποία είχε μειώσει προσωρινά την παραγωγή κατά το ήμισυ. Η κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή και η αναστάτωση στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου είναι πιθανή» έγραψε η βρετανική εφημερίδα. Ο ρόλος των Αμερικανών σε διπλωματικό επίπεδο μπορεί να ρίξει τους τόνους, αν και μέχρι στιγμής ο Ντόναλντ Τραμπ δεν φαίνεται διατεθειμένος να αναλάβει ισχυρές πρωτοβουλίες παρά το γεγονός ότι η Ρωσία εμφανίστηκε διατεθειμένη να διαδραματίσει τον ρόλο του διαμεσολαβητή. Αν ΗΠΑ τελικά εμπλακούν τελικά άμεσα, η σύγκρουση ενδέχεται να μετατραπεί από διμερές επεισόδιο σε περιφερειακή κρίση με παγκόσμιες προεκτάσεις.

Στη διπλωματική εξίσωση ας προσθέσουμε και την εμπλοκή του Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος βρήκε την ευκαιρία να επιτεθεί στο Ισραήλ λέγοντας ότι «με τις απερίσκεπτες, επιθετικές και παράνομες ενέργειές της, η κυβέρνηση Νετανιάχου προσπαθεί να σύρει την περιοχή μας και ολόκληρο τον κόσμο στην καταστροφή».

Η διπλωματία μοιάζει ανήμπορη να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Είναι ενδεικτικό ότι η διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών, την οποία συνδιοργάνωσαν η Γαλλία και η Σαουδική Αραβία, με στόχο τη διαμόρφωση ενός οδικού χάρτη προς μια λύση δύο κρατών μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων, αναβλήθηκε επ΄ αόριστον.

Διαβάστε επίσης