Σεισμική βόμβα στην Εύβοια: Ποια ρήγματα απειλούν και πόσα Ρίχτερ μπορούν να δώσουν
Η γεωλογική σύνθεση της Εύβοιας και η θέση της στη σεισμικά ενεργή περιοχή του ελληνικού τόξου την καθιστούν ευάλωτη σε ισχυρούς σεισμούς
Ανησυχία έχει προκαλέσει ο σεισμός των 4,5 Ρίχτερ στη Βόρεια Εύβοια, ο οποίος έγινε αισθητός και στην Αττική.
Η γεωλογική σύνθεση της Εύβοιας και η θέση της στη σεισμικά ενεργή περιοχή του ελληνικού τόξου την καθιστούν ευάλωτη σε ισχυρούς σεισμούς. Κάτω από το έδαφός της αναπτύσσεται ένα εκτεταμένο δίκτυο ρηγμάτων, ενεργών και δυνητικά επικίνδυνων. Το ερώτημα δεν είναι αν θα συμβεί ένας σεισμός, αλλά πότε και πόσο προετοιμασμένοι είμαστε.
Η γεωτεκτονική εικόνα της Εύβοιας
Η Εύβοια βρίσκεται σε μια γεωδυναμικά ενεργή ζώνη ανάμεσα στο ρήγμα της Αταλάντης και στο σύστημα ρηγμάτων του Βορείου Αιγαίου. Η μορφολογία της οφείλεται σε επανειλημμένα γεωτεκτονικά επεισόδια. Πολλά από τα ρήγματα είναι ενεργά, με σεισμική δυναμικότητα που φτάνει ή ξεπερνά τα 6 Ρίχτερ.
Τα βασικά ρήγματα και η σεισμική τους δυναμική
Παρακάτω παρουσιάζονται τα σημαντικότερα ρήγματα της Εύβοιας και τα μέγιστα μεγέθη σεισμών που μπορούν να προκαλέσουν, σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα από τον ΟΑΣΠ, το ΕΑΑ και δημοσιευμένες γεωλογικές μελέτες.
| Ρήγμα | Περιοχή | Εκτιμώμενη Μέγιστη Ισχύς (Ρίχτερ) | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|
| Ρήγμα Αταλάντης | Δυτική Εύβοια (βλ. Χαλκίδα) | 6,5–6,7 | Έδωσε τον καταστροφικό σεισμό του 1894 (6,7R). Πιθανώς το πιο επικίνδυνο. |
| Ρήγμα Κύμης – Αλιβερίου | Ανατολική Εύβοια | 6,2–6,4 | Ενεργό, συνδέεται με σεισμούς του 20ού αιώνα στην Κεντρική Εύβοια. |
| Ρήγμα Νότιας Καρύστου | ΝΑ Εύβοια | 6,0–6,3 | Δυνητικά ενεργό ρήγμα, μπορεί να επηρεάσει και την Αν. Αττική. |
| Ρήγματα Ιστιαίας – Β. Εύβοιας | Βόρεια Εύβοια | 5,5–6,0 | Εντοπίζονται σεισμοί μέτριας έντασης. Περιορισμένα ιστορικά στοιχεία. |
| Ρήγμα Ερετρίας | ΝΑ της Χαλκίδας | 6,0–6,2 | Τοπικά ενεργό, επηρεάζει κατοικημένες περιοχές. |
| Ρήγμα Καφηρέα – Στύρων | ΝΑ Εύβοια | 6,2 | Συνδέεται με ιστορική σεισμικότητα και πιθανή δράση μέσα στον 20ό αιώνα. |
| Ρήγμα Κονίστρες – Τραχηλίου | ΝΑ Κεντρική Εύβοια | 5,8–6,2 | Εντοπίζεται κοντά σε ενεργούς γεωθερμικούς χώρους. |
| Ρήγμα Λίμνης – Αγίας Άννας | ΒΑ Εύβοια | 5,5 | Μικρότερο αλλά ενεργό. |
Ιστορικοί σεισμοί στην Εύβοια
1894 – 6,7 Ρίχτερ (ρήγμα Αταλάντης): 255 νεκροί, χιλιάδες κατεστραμμένα σπίτια.
2001 – 5,4 Ρίχτερ στην Κάρυστο.
2022–2023: Έντονη μικροσεισμική δραστηριότητα κοντά στη Ζάρακες και την Κύμη, με σεισμούς 4,5–5,1 Ρίχτερ, ενδεικτική πιθανής ενεργοποίησης ρηγμάτων.
Τι λένε οι ειδικοί
Ο καθηγητής Σεισμολογίας κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος έχει επισημάνει ότι «η Εύβοια συνδέεται με συστήματα ρηγμάτων που έχουν μακρά ιστορία ενεργοποίησης και δεν πρέπει να υποτιμώνται, ιδίως λόγω της εγγύτητας με κατοικημένες και τουριστικές περιοχές».
Ο καθηγητής Γεωλογίας κ. Ευθύμιος Λέκκας προσθέτει: «Τα ενεργά ρήγματα της Εύβοιας είναι καλά χαρτογραφημένα, αλλά η έλλειψη επαρκούς αντισεισμικής θωράκισης σε πολλές κωμοπόλεις και χωριά της περιοχής παραμένει πρόβλημα».
Η σημασία της πρόληψης και της ετοιμότητας
Αντισεισμικοί έλεγχοι σε σχολεία και δημόσια κτήρια της Εύβοιας.
Συνεχής παρακολούθηση μέσω του Εθνικού Δικτύου Σεισμογράφων.
Εκπαίδευση του πληθυσμού για την αντίδραση σε περίπτωση σεισμού.
Η Εύβοια δεν είναι σεισμικά ανενεργή, ούτε «ασφαλής». Τα ρήγματά της διαθέτουν τη δυναμική να προκαλέσουν ισχυρούς σεισμούς, με καταστροφικές συνέπειες αν δεν υπάρχει σωστή προετοιμασία. Η κατανόηση της γεωλογικής πραγματικότητας είναι το πρώτο βήμα για την προστασία της ζωής και της περιουσίας των κατοίκων της.
