Οι «κρυμμένες» εκκλησίες στο τρίγωνο του κέντρου της Αθήνας
Εκκλησίες που στέκουν εδώ και δεκαετίες, και όμως ή τις αγνοούμε ή δεν τις προσέχουμε, παρότι περνάμε από δίπλα τους.
Δεν υπάρχει κάποιος που να μην έχει διασχίσει μια φορά στη ζωή τους πιο κεντρικούς δρόμους της Αθήνας όπως η Πειραιώς, η Αθηνάς, η Ευριπίδου και η Αιόλου, όπου εκεί υπάρχουν εκκλησίες μικρές και μάλιστα με βαθιά ιστορία.
Ένα μίνι οδοιπορικό του Newsbomb.gr αποκαλύπτει τις μικρές εκκλησίες από τις οποίες περνάτε δίπλα τους κάθε φορά που βρίσκεστε στο κέντρο των Αθηνών.
Άγιος Γεράσιμος – Πολυκλινική
Ο Ναός από το 1905 που έχει αγιογραφηθεί από τον Φώτη Κόντογλου
Εκεί που η Πειραιώς συναντά την πλατεία Ομονοίας, ένα τετράγωνο πριν βρίσκεται η Πολυκλινική. Δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος που περνά από το σημείο να μην έχει αντικρίσει τον Άγιο Γεράσιμο. Δείτε την φωτογραφία προσεκτικά. Θα δείτε ότι ο ναός βρίσκεται και ξεχωρίζει με το γαλάζιο περίγραμμα ουσιαστικά ο ναός είναι στην Σωκράτους. Μάλιστα βρίσκεται εκεί από το 1905 ενώ το μεγαλύτερο μέρος της αγιογράφησης του είναι δια χειρός του Φώτη Κόντογλου.
Για την ιστορία η Πολυκλινική Αθηνών ιδρύθηκε στις 3 Μαρτίου 1903 από τους Κεφαλλονίτες γιατρούς Νικόλαο και Ανδρέα Αλιβιζάτο. Αρχικά λειτούργησε για παροχή πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην οδό Σωκράτους 56 σε δύο δωμάτια και στη συνέχεια (το 1904) στην οδό Αθηνάς 57 σε 7 δωμάτια.
Στην σημερινή της θέση, Πειραιώς 3 (δίπλα στην Ομόνοια), μεταφέρθηκε στις 6 Ιουλίου 1905 και λειτούργησε με 50 νοσηλευτικά κρεβάτια, νέα εργαστήρια και ανάπτυξη νέων ειδικοτήτων για εσωτερικούς και εξωτερικούς ασθενείς. Από το 1903 έως το 1944 προσέφερε ανελλιπώς μεγάλες υπηρεσίες τόσο σε περιόδους ειρήνης όσο και στους Βαλκανικούς πολέμους, την Ιταλογερμανική εισβολή και την κατοχή.
Στο νοσοκομείο λειτουργεί ο Ιερός Ναός του Αγίου Γερασίμου, ο οποίος ιδρύθηκε το 1905 από τότε που μεταφέρθηκε στην διασταύρωση των οδών Πειραιώς και Σωκράτους. Στον Ιερό Ναό υπηρέτησαν ως εφημέριοι εξέχουσες ιερατικές φυσιογνωμίες, οι οποίοι διατήρησαν ψηλά το ηθικό των ασθενών και το θρησκευτικό τους συναίσθημα, ιδιαίτερα σε περιόδους δύσκολες (κατοχή, πόλεμοι κλπ.).
Άγιοι Ανάργυροι – Πλατεία Κουμουνδούρου
Φεύγοντας από τον Άγιο Γεράσιμο κατεβαίνοντας την Πειραιώς φθάνουμε στην πλατεία Κουμουνδούρου. Εκεί συναντάμε τον ιερό ναό των Αγίων Αναργύρων. Που είναι αυτός ο ναός; Ακριβώς απέναντι από τα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ, μέσα στην πλατεία, καλά κρυμμένος πίσω από δέντρα. Φαίνεται να απέχει από την σημερινή εποχή και ζει τις στιγμές όπου στο σημείο ζούσε ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κουμουνδούρος από τον οποίο και η πλατεία πήρε το όνομα του.
«Ο μικρός αυτός ναός, είναι ο μόνος που γνώρισε την πραγματική εξέλιξη της αθηναϊκής κοινωνίας και κατέχει μια πρωτιά: Στον ναΐσκο αυτόν έχουν βαπτισθεί τα περισσότερα παιδιά από κάθε άλλο ναό, μικρό ή μεγάλο, σε όλη την Ελλάδα! Ανήκει στο Δημοτικό Βρεφοκομείο Αθηνών, το οποίο για μία περίπου εκατονταετία στεγαζόταν στο παρακείμενο επιβλητικό κτίριο, το οποίο στα νεότερα χρόνια μετετράπη σε Δημοτική Πινακοθήκη», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ελευθέριος Σκιαδάς σε κάποια αναφορά του προς το συγκεκριμένο ναό.
Ο Άγιος Ιωάννης στην Ευρυπίδου είναι εκεί από τον 6ο μ.Χ. αιώνα
Αφήνοντας πίσω την πλατεία Κουμουνδούρου ανηφορίζουμε στην Ευριπίδου. Εκεί στην –χωρίς αμφιβολία china-town της πόλης ανάμεσα στα δεκάδες κτήρια με τις κινεζικές επιγραφές και λίγο πριν τα μπαχαράδικα υπάρχει κρυμμένος ένας πολύ όμορφος και ιδιαίτερος ναός, αυτός του Αγίου Ιωάννη.
Η γραφική εκκλησία είναι μονόκλιτη βασιλική και τιμά εκτός από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και τον Ιούδα τον Θαδδαίο, ο οποίος, δεν έχει καμία σχέση με τον Ιούδα τον Ισκαριώτη που πρόδωσε τον Θεάνθρωπο. Σύμφωνα με την Ιερά παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ο Χριστός , θέλοντας να αποκαταστήσει το Όνομα του Προδότη Ισκαριώτη, έδωσε στον Ιούδα τον Θαδδαίο, μια ξεχωριστή ευλογία. Μια χάρη, στην οποία, ότι θα ζητάει ο Θαδδαίος από τον Χριστό για τους ανθρώπους, αυτό θα γίνεται.
Η Αγία Κυριακή στην Αθηνάς
Ανεβαίνοντας την Ευριπίδου συναντάμε την Αθηνάς, κάνοντας δεξιά στον δρόμο της αγοράς και περπατώντας ούτε 40 μέτρα πέφτουμε πάνω στον Ιερό Ναό της Αγίας Κυριακής.
Παρότι κρυμμένος από το απέραντο τσιμέντο γύρο της, καθότι ο ναός είναι και μικρός, μια δύναμη σου τραβάει το βλέμμα. Η Αγία Κυριακή είναι ένα εκκλησάκι πολύ μικρό με ένα χαρακτηριστικό καμπαναριό.
Σύμφωνα με την παράδοση, η εκκλησία της Αγίας Κυριακής ήταν κοιμητηριακός Ναός νεκροταφείου, που υπήρχε μεταξύ αυτής και της Παντάνασσας (Μοναστηράκι).
Στα παλαιότερα χρόνια όλοι οι Αθηναίοι φρόντιζαν την ημέρα της γιορτής της 7 Ιουλίου να περάσουν από εκεί για να ανάψουν ένα κερί ευλάβειας στην αγία την Κυρά-Κυριακή όπως την αποκαλούσαν.
Η μικρή Αγία Παρασκευή στην Αιόλου
Ανεβαίνοντας προς τα πάνω φεύγουμε από τα στενά και φθάνουμε στην Αιόλου τον πιο εμπορικό κατά παράδοση δρόμο της πρωτεύουσα, Στον πεζόδρομο της οδού Αιόλου, δίπλα στον επιβλητικό ναό της Παναγίας Χρυσοσπηλιώτισσας, βρίσκεται η μικρή γραφική εκκλησία της Αγίας Παρασκευής η οποία μάλιστα οικοδομήθηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Αρχιτεκτονικά ανήκει στον τύπο της βασιλικής και στη βόρεια πλευρά του έχει προσαρτηθεί μικρός διάδρομος, στον οποίο έχει κατασκευασθεί μία αναπαράσταση του Φρικτού Γολγοθά. Οι τοιχογραφίες που κοσμούν το εσωτερικό του χρονολογούνται στο 1930.
Ιερός Ναός Αγίων Θεοδώρων στην Κλαυθμώνος
Εργασίες αποκατάστασης και διατήρησης αυτές τις ημέρες στο μικρό εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων που βρίσκεται πίσω από την πλατεία Κλαυθμώνος. Εκεί στέκει αιώνες πίσω από την τρομακτική βοή και ρυθμούς της πόλης.
Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της πόλης. Ο ναός κτίστηκε τον 11ο αιώνα πάνω σε μια ρωμαϊκή έπαυλη, σε θέση που υπήρχε παλαιότερη μικρή εκκλησία.
