Η Χριστίνα Αντωνιάδου είναι η Ελληνίδα που βρέθηκε στην Ναμίμπια
Οι εμπειρίες της από την Νότια Αφρική είναι μωσαϊκό πολιτισμού και τις αποτυπώνει στο βιβλίο της «Η Jacaranda ανθίζει πάντα την άνοιξη, δηλαδή τον Οκτώβριο» - Αναφέρει στο Newsbomb.gr γεγονότα και εικόνες που βίωσε στα άγνωστα –για εμάς- σημεία της Νοτίου Αφρικής
Η Χριστίνα Αντωνιάδου είναι μια γυναίκα δυναμική, πολυταξιδεμένη και πολυγραφότατη.
Οι εμπειρίες της στην Αφρική αποτελούν παράθυρο στον κόσμο. Η ίδια μιλάει στο Newsbomb.gr για έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς σταθμούς της Ναμίμπια.
Η Ναμίμπια είναι μια χώρα πολύ ιδιαίτερη, η οποία μάλιστα προσελκύει και παραγωγές του Hollywood. Στην έρημο Namib της Ναμίμπια είναι γυρισμένη η ταινία επιστημονικής φαντασίας Mad Max Fury Road με την πανέμορφη Charlize Theron.
«Η Jacaranda ανθίζει πάντα την άνοιξη, δηλαδή τον Οκτώβριο», είναι ένα από τα βιβλία της και εξηγεί πως μέσα από αυτό ξεδιπλώνονται αφρικανικές ιστορίες όπως της έζησε.
Η γραφή της Χριστίνας Αντωνιάδου αλλά και η διήγηση των εμπειριών της είναι μωσαϊκά πολιτισμού, ενός πολιτισμού ιδιαίτερου που φέρει έναν χαρακτήρα με στοιχεία που δεν συνάπτουν με αυτά του δυτικού κόσμου και εκεί ξετυλίγεται μια όμορφη διαφορετικότητα. «Λένε για αυτή την ήπειρο: “Africa grows on you“ και είναι αλήθεια», αναφέρει χαρακτηριστικά στην συνέντευξη της.
Χριστίνα ταξίδεψες στην Ναμίμπια στην Αφρική. Γιατί επέλεξες αυτή την χώρα;
«Βασικά έχω βάλει στόχο κάθε χρόνο να πραγματοποιώ 3 ταξίδια σε μέρη που δεν έχω βρεθεί ποτέ πριν: σε ένα ελληνικό νησί, σε μια ευρωπαϊκή πόλη και να κάνω ένα υπερατλαντικό ταξίδι. Οπότε κάποια στιγμή θα ερχόταν αναπόφευκτα και η σειρά της Ναμίμπια… το 2016.
Τότε ήταν η πρώτη φορά που πήγα στη Ναμίμπια. Όσο ζούσα στη Νότια Αφρική είχα «πεταχτεί» για λίγες ημέρες, μιας και είναι «δίπλα». Η Ναμίμπια διαθέτει τη δεύτερη χαμηλότερη πυκνότητα πληθυσμού, μετά από την Μογγολία συνεπώς παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον ως προς τα τοπία της. Τότε είχα επισκεφτεί την έρημο Namib που θεωρείται η παλιότερη έρημος στον κόσμο. Πολύ εντυπωσιακή είναι η περιοχή γύρω από το Sossusvlei με την γνωστή νεκρή λίμνη Deadvlei. Εκεί βρίσκονται ξηρά δέντρα που είναι νεκρά εδώ και 700 χρόνια. Έτσι προέκυψε και η ονομασία. Έφτασα στο Deadvlei αφού πριν είχα ανέβει στον αμμόλοφο Big Daddy, που συγκαταλέγεται στους ψηλότερους στον κόσμο. Αξέχαστη εμπειρία! Απίθανη θέα!
Τότε όμως μου είχε μείνει απωθημένο ότι δεν είχα επισκεφτεί τα υπόλοιπα τοπία της Ναμίμπια, κυρίως την ακτή Skeleton Coast αλλά και την φυλή Himba που βρίσκεται στο βορρά της χώρας στα σύνορα με την Αγκόλα. Όταν προέκυψε φέτος τον Απρίλιο το ταξίδι με μια ομάδα από Θεσσαλονίκη έκανα βαλίτσα… and off we went!».
Τι είδες που σου έκανε εντύπωση;
« Όλη η χώρα σ’ αφήνει άφωνη. Αυτά τα τοπία όπου κυριαρχεί ξεραΐλα και η καφέ-κόκκινη απόχρωση είναι μοναδικά. Ακόμη και στην υπόλοιπη ήπειρο της Αφρικής δεν θα βρεις παρόμοιες εικόνες. Ο συνδυασμός των αμμόλοφων με τον Ατλαντικό Ωκεανό είναι κάτι το ιδιαίτερο είτε το διασχίζεις παραλιακά με 4x4 είτε πετάς από πάνω με μικρό αεροπλάνο. Γενικά είναι η φύση της Ναμίμπια τόσο εντυπωσιακή που σου χαράζεται βαθιά στην ψυχή. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το Hollywood προτιμάει τα τοπία της Ναμίμπια για τα γυρίσματα ταινιών. Από τις πιο γνωστές παραγωγές που έχουν γίνει στην έρημο Namib είναι η ταινία επιστημονικής φαντασίας Mad Max Fury Road με την πανέμορφη Charlize Theron που τυχαίνει να είναι και Νοτιοαφρικάνα».
Η φυλή που ζει εκεί είναι λίγο σε άγρια κατάσταση. Ήταν δυνατή εμπειρία;
«Δεν θα έλεγα ότι οι Himba είναι σε άγρια κατάσταση. Απλά ζουν απομονωμένοι από τον δυτικό τρόπο ζωής. Έχει τεράστιο ενδιαφέρον να τους γνωρίσεις και να παρατηρήσεις από κοντά τον τρόπο ζωής τους. Το πρώτο που αντιλαμβάνεται κανείς στον οικισμό των Himba είναι η εμφάνιση των νεαρών γυναικών. Οι κοπέλες είναι όλες πανέμορφες, πανύψηλες και διαθέτουν απίστευτα καλλίγραμμα σώματα τα οποία κάλλιστα θα μπορούσαν να αποτελούν το εισιτήριο τους για μια πετυχημένη καριέρα στις παγκόσμιες πασαρέλες. Το χαρακτηριστικό γνώρισμα των Himba είναι ότι τους λείπουν τα 4 κάτω μπροστινά δόντια. Σε μικρή ηλικία τους τα βγάζουν με ένα κομμάτι ξύλο χωρίς προηγουμένως να έχει εφαρμοστεί κάποιο είδος νάρκωσης. Είναι μια παράδοση που κρατάει από την εποχή της αποικιοκρατίας. Τότε θεωρούσαν ότι με αυτό τον τρόπο θα γλυτώνανε από τους Πορτογάλους αποικιοκράτες που στην περιοχή της Αγκόλας κυνηγούσανε τους πρόγονούς τους για να τους μεταφέρουν ως σκλάβους στις φυτείες της τότε πορτογαλικής αποικίας Βραζιλίας. Η αξία ενός σκλάβου εξαρτιόταν από την ποιότητα των δοντιών του. Οπότε βγάζοντας τα δόντια είχαν ελπίδες να μείνουν στην πατρίδα τους, αφού θα τους θεωρούσαν ακατάλληλους ως σκλάβους.
Αυτό που κάνει επίσης μεγάλη εντύπωση είναι η κόμμωσή των γυναικών. Είναι από τις πιο περίτεχνες κομμώσεις που έχω δει στην Αφρική! Και δεν έχω δει λίγες. Όσες γυναίκες είναι παντρεμένες έχουν πολλές μακριές λεπτές κοτσίδες που από τη ρίζα και για 30 περίπου πόντους είναι τυλιγμένες με μια ειδική καφέ-κόκκινη λάσπη. Στο τέλος κάθε κοτσίδας το μαλλί είναι ξέπλεκο και ξεπροβάλλει σγουρό και ατίθασο στο φυσικό του μαύρο χρώμα χωρίς να είναι καλυμμένο με λάσπη. Στο κεφάλι πάνω είναι τοποθετημένο ένα κομμάτι δέρμα, ένα είδος κορώνας που το ονομάζουν Erembe και το οποίο τοποθετείται στο κεφάλι όταν η κοπέλα μπει στην εφηβεία.
Χαρακτηριστικό για τις γυναίκες της φυλής είναι το καφέ-κόκκινο χρώμα του σώματος τους και των μαλλιών τους. Τρίβουν συγκεκριμένη πέτρα που έχει το χρώμα της ώχρας. Ανακατεύουν μετά τη σκόνη με τοπικά βότανα και ζωικό λίπος και την ζεσταίνουν για να δέσει. Έτσι λοιπόν παρασκευάζουν οι γυναίκες την εντυπωσιακή και λιπαρή πάστα Otjize, με την οποία αλείφουν τα κορμιά. Έτσι η επιδερμίδα τους έχει μόνιμα το χαρακτηριστικό καφέ-κόκκινο χρώμα. Με αυτόν τον τρόπο προστατεύονται από το ζεστό και ξηρό κλίμα, από τις ακτίνες του ηλίου και από τα κουνούπια. Επίσης είναι ένδειξη καθαριότητας και ενυδάτωσης. Μια άλλη πληροφορία που έχω είναι ότι αυτή η πάστα αποτρέπει την τριχοφυΐα στο κορμί, που σημαίνει ότι οποιαδήποτε αποτρίχωση είναι περιττή. Ούτε laser, ούτε κερί λοιπόν για να απαλλαγείς από τις ενοχλητικές τρίχες σε πόδια και χέρια».
Σε ποιες άλλες χώρες της Αφρικής έχεις ταξιδέψει;
«Έχω ταξιδέψει στις χώρες που βρίσκονται «κοντά» στη Νότια Αφρική, μιας και ζούσα στο Johannesburg 3 χρόνια. Οπότε έχω πάει Mozambique, Zambia, Zimbabwe, Namibia, Botswana αλλά και σε χώρες που βρίσκονται βορειότερα όπως Uganda, Kenya, Tanzania και Zanzibar. Στους επόμενους μου στόχους είναι οι χώρες Rwanda και Kongo. Έχω πάει και στις χώρες που βρίσκονται πιο κοντά στην Ευρώπη όπως Morocco. Πάντως οι Αφρικανοί που γνώρισα θεωρούν ότι η Αφρική φτάνει μέχρι την Σαχάρα και ό,τι βρίσκεται πάνω από την έρημο είναι Αραβία. Σύμφωνα με αυτούς η πραγματική Αφρική βρίσκεται λοιπόν κάτω από τον ισημερινό. Και δεν έχουν άδικο».
Η Αφρική είναι μια ήπειρος ιδιαίτερη; Σε κάνουν πιο δυνατή αυτά σου τα ταξίδια;
«Καλή ερώτηση. Ζώντας στην Αφρική γνωρίζεις την χώρα αλλά φυσικά και τον κόσμο της με τα καλά και τα λιγότερο καλά της. Λένε για αυτή την ήπειρο: “Africa grows on you“ και είναι αλήθεια. Όσο περισσότερο την γνωρίζεις, τόσο μεγαλώνει η αγάπη σου για αυτήν. Εγώ την λάτρεψα και όποτε συναντώ Αφρικανό στο δρόμο αυτομάτως απλώνεται ένα πλατύ χαμόγελο στο πρόσωπό μου.
Δεν μπορώ να πω αν αυτά τα ταξίδια με κάνουν πιο δυνατή. Σίγουρα πάντως έχουν αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζω άγνωστες χώρες ή ανθρώπους που προέρχονται από εκεί. Μου αρέσει να γνωρίζω νέες χώρες και τους ανθρώπους της. Είναι μια διαδικασία πολύ ενδιαφέρουσα γιατί παρατηρείς και τον εαυτό σου μέσα σ’ αυτήν».
«Η Jacaranda ανθίζει πάντα την άνοιξη, δηλαδή τον Οκτώβριο», είναι ένα από τα βιβλία σου. Τι συμβολίζει και από που εμπνεύστηκες τον τίτλο;
«Η αρχική ιδέα ήταν να περιγράψω την ζωή μου στο Johannesburg και την επαφή μου με τον κόσμο. Παρατηρούσα και περιέγραφα την καθημερινότητα και τους καθημερινούς ανθρώπους: Λευκούς, Μαύρους, Ασιάτες, Coloureds. Και μέσα σε αυτή την πολυπολιτισμική κοινωνία εγώ, μια ανίδεη Ευρωπαία, κάνω την μία γκάφα μετά την άλλη ζώντας την μία εμπειρία μετά την άλλη.
Όταν ολοκλήρωσα τις short stories χρειαζόμουν τίτλο για το βιβλίο. Έτσι επέλεξα το χαρακτηριστικό δέντρο του Johannesburg και της Pretoria: την Jacaranda. Η ιστορία αυτού του υπέροχου μοβ δέντρου είναι η εξής: Τέλος του 19ου αιώνα στη Νότια Αφρική χρειάζονταν ξυλεία άφθονη για την εξόρυξη χρυσού. Επειδή τα αφρικάνικα δέντρα δεν ήταν κατάλληλα, η πιο «εύκολη» λύση ήταν να φέρουν από την Αργεντινή την Jacaranda γιατί όχι μόνο μεγαλώνει γρήγορα αλλά γίνεται και πελώρια. Μπορεί ο χρυσός να σώθηκε μετά από σχεδόν 1,5 αιώνα αλλά οι νοτιοαφρικανικές πόλεις τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο εξακολουθούν να είναι βουτηγμένες στο μοβ. Πρόκειται για μια εικόνα που αφήνει άφωνο οποιονδήποτε την αντικρύσει για πρώτη φορά. Μια μοβ πανδαισία που απλώνεται από άκρη σε άκρη στο κέντρο της πόλης. Πάντα τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. Έτσι λοιπόν μου ήρθε η ιδέα να συμπεριλάβω το αγαπημένο αυτό δέντρο στον τίτλο του βιβλίου μου και να προσθέσω και την εποχή που ανθίζει, δηλαδή τον Οκτώβριο. Για ευρωπαϊκά δεδομένα ακούγεται περίεργο να ανθίζει κάτι τον φθινόπωρο. Έλα μου ντε που στο νότιο ημισφαίριο όλα είναι ανάποδα: ο χειμώνας είναι τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, το καλοκαίρι αντίστοιχα τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, ο βορεινός άνεμος φέρνει ζέστη ενώ ο Νοτιάς φέρνει κρύο. Είναι πολλές οι διαφορές που φαίνονται περίεργες σε μια Ευρωπαία. Ο τίτλος του βιβλίου φανερώνει τις διαφορές μεταξύ βόρειου και νότιου ημισφαιρίου στη σκιά του χαρακτηριστικού δέντρου της Νότιας Αφρικής, της Jacaranda».
Ο κόσμος μας είναι γεμάτος διακρίσεις; Πως το εισπράττεις μετά από τα ταξίδια σου;
«Διακρίσεις με την έννοια του ρατσισμού; Της διαφορετικότητας; Κοίτα, επικρατεί ευρέως η άποψη ότι η γνωριμία με άλλους πολιτισμούς σε βοηθάει να ανοίξεις τους ορίζοντές σου, σε κάνει πιο ανεκτικό και καλύτερο άνθρωπο. Ότι γενικά τα ταξίδια φέρνουν τον κόσμο πιο κοντά. Ισχύουν όλα αυτά σε μεγάλο βαθμό. Από την άλλη αν ο ταξιδιώτης-τουρίστας έχει προκατάληψη απέναντι σε μια θρησκεία ή σε έναν πολιτισμό, δύσκολα το ταξίδι θα τον θεραπεύσει από αυτό. Όπως ισχύει και ανάποδα για τον ταξιδιώτη που θεωρεί ότι όλοι οι πολιτισμοί που δεν υπάγονται στον δυτικό κόσμο είναι καλύτεροι. Μόνο και μόνο επειδή δεν ανήκουν στη Δύση. Άκουσα για παράδειγμα κάποιον Ευρωπαίο να θαυμάζει τους κατοίκους στην Uganda και να λέει: «Είναι πιο όμορφοι από τους λευκούς, χορεύουν καλύτερα, τραγουδάνε τέλεια και είναι καλύτεροι αθλητές. Γενικά σε όλα οι Αφρικανοί είναι καλύτεροι από εμάς.» Αυτή η τοποθέτηση είναι εξίσου αμφισβητήσιμη όπως και η αντίθετη που θεωρεί ότι οι Λευκοί ή οι Άγγλοι ή οι Αρχαίοι Έλληνες είναι οι καλύτεροι σε όλα. Κάθε άνθρωπος είναι μια οντότητα και έχει δυνατά και αδύνατα σημεία. Συνεπώς καλά θα κάνουμε να μην γενικεύουμε είτε ταξιδεύουμε σε άλλες χώρες είτε όχι».
Ποιο είναι το επόμενο ταξίδι που ετοιμάζεις; Και πότε θα είναι αυτό;
«Η επόμενη χώρα που θα επισκεφτώ θα είναι η Venezuela, διότι την Λατινική και Κεντρική Αμερική τις γνωρίζω ελάχιστα. Έχω πάει μόνο στη Βραζιλία και στο Μεξικό. Οπότε ήρθε η ώρα να συμπληρώσω το puzzle και να ξεκινήσει η γνωριμία και με αυτή την ήπειρο. Φυσικά είναι εντελώς άλλο πράγμα να ζεις σε μια ξένη χώρα όπως έζησα στη Νότια Αφρική και άλλο είναι να επισκέπτεσαι μια χώρα για λίγες μόνο εβδομάδες. Όπως και να έχει ανυπομονώ να δω την άγρια φύση και τον υψηλότερο καταρράχτη του κόσμου, τον λεγόμενο Angel Falls που γκρεμίζεται από σχεδόν χίλια μέτρα καταγής. Περιμένω να ζήσω δυνατές εμπειρίες στη Venezuela και ίσως προκύψει και κάποια ιστορία που θα την εντάξω σε ένα από τα επόμενά μου ταξιδιωτικά βιβλία. Το δεύτερο μου βιβλίο περιλαμβάνει τις εμπειρίες που είχα σε διάφορα σημεία της γης όπως Bora-Bora, Bhutan, Tanzania, USA και σε πολλές άλλες χώρες. Θα κυκλοφορήσει σύντομα με τον τίτλο «Βαλίτσα και… φύγαμε» και είναι γραμμένο κι αυτό με χιούμορ και αυτοσαρκασμό όπως η Jacaranda μου».
Αν μπορούσες να αλλάξεις κάτι στον κόσμο τι θα ήταν αυτό;
«Τι θα άλλαζα στον κόσμο… το βλέπω δύσκολο ως ακατόρθωτο. Είναι ήδη μεγάλο βήμα όταν καταφέρνουμε να αλλάξουμε κάτι στον εαυτό μας. Οπότε ας ξεκινήσει ο καθένας από τον καθρέφτη του και τα αρνητικά που κουβαλάει και τα σκορπάει δεξιά και αριστερά. Μόνο τότε θα αλλάξει ο κόσμος και θα γίνει καλύτερος. Προσωπικά πάντως και μεγαλώνοντας πορεύομαι με δύο φράσεις στη ζωή: «Η πολλή ανάλυση φέρνει παράλυση.» και «Δεν θέλω να έχω δίκαιο. Την ησυχία μου θέλω.» Δεν επιμένω πλέον όπως έκανα παλιότερα. Ούτε και προσπαθώ να πείσω κάποιον για κάτι. Αφήνω τα πράγματα να τσουλήσουν μόνα τους και πάνε μια χαρά…».
