Εύρεση του Καταλόγου σφαγιασθέντων μοναχών της Ιεράς Μονής Εικοσιφοινίσσης

Πολύ σημαντικά στοιχεία για την σφαγή των μοναχών Εικοσιφοινίσσης από τους Οθωμανούς το 1507 έχει πλέον στη διάθεσή της η Μητρόπολη Δράμας.

Όπως αναφέρθηκε σε ανακοίνωση της Μητρόπολης Δράμας στα τελευταία παραδοθέντα χειρόγραφα από τον Οίκο Πλειστηριασμών Swann Auction Galleries της Νέας Υόρκης στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής και με την ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, διά του εκπροσώπου Αυτής στην Αθήνα Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαοδικείας κ. Θεοδωρήτου, στην Ιερά Σταυροπηγιακή και Πατριαρχική Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης (Οκτώβριος 2023) βρέθηκαν αξιόλογα στοιχεία για την ιστορική ζωή της Μονής.

Σημείωμα και κείμενο για τη σφαγή των μοναχών

Κατόπιν μελέτης του κώδικα με την ένδειξη Χ 8 από τον ειδήμονα ερευνητή κ. Γεώργιο Παπάζογλου, Ομότιμο Καθηγητή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, ευρέθη σημείωμα και κείμενο σχετικό με τη σφαγή των μοναχών Εικοσιφοινίσσης από τους Οθωμανούς το 1507.

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε, αναφέρει η Μητρόπολη Δράμας, την ύπαρξη χειρογράφου από μαρτυρίες μελετητών της ιστορίας της Μονής. Και αναφέρονταν ότι οι σφαγιασθέντες μοναχοί ήταν 172. Με την εύρεση τώρα του χαρτώου χειρογράφου, το οποίο αποτελούσε Βρέβειο της Μονής του 16ου αιώνα, έχουμε όλα τα ονόματα των σφαγιασθέντων μοναχών, οι οποίοι και μνημονεύονταν στη λεγομένη Παρρησία.

Το σημείωμα αναφέρει: «Ἔτους ,ζιε΄ (1507) ἦλθε μεγάλη καί ἄορος συμφορά εἰς τό ἅγιον μοναστήριον καί ἔκοψαν τούς καλογέρους καί ἐκούρσευσαν καί τό μοναστήριον, ἐν μηνί αὐγούστῳ κε΄ (25) ἰν(δικτιῶνος) ι».

Και στη συνέχεια, κάτω από τον τίτλο «Ταῦτοι εἶναι οἱ μοναχοί», έχουμε κατάλογο των σφαγέντων μοναχών και άλλων. Μάλιστα στο περιθώριο (ώα) του φύλλου 31 υπάρχει επιβεβαίωση της συνέχειας του καταλόγου των σφαγέντων μοναχών με το χέρι των χρόνων εκείνων και τον χαρακτηρισμό: «Των αδικοφονεμένων».

Τα θύματα της σφαγής ήταν 202, εκ των οποίων 24 ιερομόναχοι, 3 διάκονοι, 145 μοναχοί και 30 προσκυνητές της Μονής.

Από τη μελέτη του χειρογράφου από τον κ. Παπάζογλου διαπιστώθηκε ότι το χαρτί ήταν δυτικού τύπου και σύγχρονο των γεγονότων, σε διάφορα φύλλα. Απαντά σ’ αυτό υδατόσημο (άγκυρα μέσα σε κύκλο) και φαίνεται να παράγεται στην εποχή εκείνη. Επομένως, ο μοναχός-συγγραφέας του σημειώματος και του καταλόγου των σφαγέντων είναι σύγχρονος και γνωρίζει τα γεγονότα από πρώτο χέρι.

Η Μητρόπολη Δράμας θεωρεί το γεγονός αυτό μεγάλη ευλογία της Παναγίας μας και θα συνεχίσει, υπό τη σεπτή καθοδήγηση τοῦ Οικουμενικού μας Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίου, τον αγώνα της επιστροφής στην Ιερά Μονή και των λοιπών χειρογράφων και κειμηλίων.