Ανησυχητικά ευρήματα: Τι ανακάλυψαν οι επιστήμονες για την τηγανητή πατάτα και τον διαβήτη
Τη διασύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης τηγανητών πατατών και του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 διερεύνησε νέα μελέτη
Η κατανάλωση τριών μερίδων τηγανητής πατάτας την εβδομάδα συνδέεται με 20% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, αλλά η κατανάλωση παρόμοιων ποσοτήτων πατατών μαγειρεμένων με άλλους τρόπους - βραστές, ψητές ή πουρέ - δεν αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο BMJ στις 6 Αυγούστου.
Επιπλέον, η αντικατάσταση οποιασδήποτε μορφής πατάτας με δημητριακά ολικής αλέσεως συνδέθηκε με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, όμως η αντικατάστασή τους με λευκό ρύζι συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα.
Οι πατάτες περιέχουν διάφορα θρεπτικά συστατικά, όπως φυτικές ίνες, βιταμίνη C και μαγνήσιο, αλλά έχουν επίσης υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο και, ως εκ τούτου, υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, οπότε έχουν συνδεθεί με υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2.
Ωστόσο, δεν έχει ληφθεί υπόψη ούτε η μέθοδος παρασκευής των πατατών ούτε τα τρόφιμα που αντικαθιστούν οι πατάτες, τα οποία είναι και τα δύο βασικά στοιχεία για την αξιολόγηση της συνολικής επίδρασης των πατατών στην υγεία.
Αύξηση κινδύνου από τρεις μερίδες την εβδομάδα
Για να αντιμετωπίσουν αυτό το ζήτημα, οι ερευνητές διερεύνησαν τη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης πατατών που παρασκευάζονται με διαφορετικές μεθόδους (βραστές, ψητές ή πουρέ έναντι τηγανητών πατατών) και του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Εξέτασαν επίσης πώς επηρεάζει την υγεία η αντικατάσταση των πατατών με άλλους σημαντικούς τροφίμων πλουσίων σε υδατάνθρακες, όπως τα δημητριακά ολικής αλέσεως και το ρύζι.
Τα ευρήματά τους βασίζονται σε περισσότερα από 205.000 επαγγελματίες υγείας από τρεις μεγάλες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στις ΗΠΑ μεταξύ 1984 και 2021. Οι συμμετέχοντες δεν έπασχαν από διαβήτη, καρδιακές παθήσεις ή καρκίνο και συμπλήρωναν λεπτομερή ερωτηματολόγια σχετικά με τη διατροφή τους κάθε τέσσερα χρόνια.
Κατά τη διάρκεια των σχεδόν 40 ετών παρακολούθησης, 22.299 άτομα διαγνώστηκαν με διαβήτη τύπου 2.
Μετά την προσαρμογή για τον τρόπο ζωής και τους διατροφικούς παράγοντες που σχετίζονται με τον κίνδυνο διαβήτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι για κάθε τρεις εβδομαδιαίες μερίδες πατάτας συνολικά, το ποσοστό του διαβήτη τύπου 2 αυξανόταν κατά 5% και για κάθε τρεις εβδομαδιαίες μερίδες τηγανητών πατατών, το ποσοστό αυξανόταν κατά 20%. Ωστόσο, η εξίσου συχνή κατανάλωση ψητών, βραστών ή πουρέ πατάτας δεν συσχετίστηκε με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο.
Αντικατάσταση με άλλα τρόφιμα
Η αντικατάσταση των τριών εβδομαδιαίων μερίδων πατάτας με δημητριακά ολικής αλέσεως μείωσε το ποσοστό διαβήτη τύπου 2 κατά 8%. Η αντικατάσταση ψητών, βραστών ή πουρέ πατάτας με δημητριακά ολικής αλέσεως μείωσε το ποσοστό κατά 4%, ενώ η αντικατάσταση τηγανητών πατατών μείωσε το ποσοστό κατά 19%.
Αντίθετα, η αντικατάσταση πατάτας συνολικά ή ψητών, βραστών ή πουρέ πατάτας με λευκό ρύζι συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.
Πρόκειται για μια παρατηρητική μελέτη, επομένως δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την αιτία και το αποτέλεσμα, και οι ερευνητές δεν μπορούν να αποκλείσουν την πιθανότητα ότι άλλοι μη μετρήσιμοι παράγοντες ενδέχεται να έχουν επηρεάσει τα αποτελέσματά τους.
Οι περισσότεροι συμμετέχοντες ήταν επίσης επαγγελματίες υγείας ευρωπαϊκής καταγωγής, επομένως τα ευρήματα ενδέχεται να μην ισχύουν για άλλους πληθυσμούς.