Η πρώτη απολιθωμένη απόδειξη ότι οι δεινόσαυροι με μακρύ λαιμό ήταν χορτοφάγοι

Ορισμένοι κινηματογραφικοί χαρακτήρες δεινοσαύρων εμφανίζονται ως «χορτοφάγοι» παρά το θηριώδες μέγεθός του, κάτι που φαντάζει ειρωνικό αν το καλοσκεφτεί κανείς.

Αν και η γενική επιστημονική άποψη συμφωνούν εδώ και δεκαετίες ότι οι μακρύλαιμοι σαυρόποδοι δεινόσαυροι ήταν φυτοφάγοι, δεν έχει βρεθεί καμία οριστική απόδειξη στα απολιθώματα. Υπήρχαν όμως ενδείξεις για μια διατροφή πλούσια σε πράσινα φυτά. Τα απολιθώματα των σαυροπόδων, που περιπλανήθηκαν στον πλανήτη για 130 εκατομμύρια χρόνια, είναι άφθονα. Επιπλέον, τα φυτοφάγα τείνουν να υπερτερούν αριθμητικά των σαρκοφάγων.

Τα ζώα είχαν μικρά δόντια που έμοιαζαν με καρφιά και τα τεράστια, βαριά σώματά τους φαινόταν ακατάλληλα για να κυνηγήσουν τη λεία τους.

«Τα φυτά ήταν σχεδόν η μόνη επιλογή», δήλωσε ο Stephen Poropat, παλαιοντολόγος και αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Οργανικής και Ισοτοπικής Γεωχημείας της Δυτικής Αυστραλίας στο Πανεπιστήμιο Curtin του Περθ.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό Current Biology παρέχει την πρώτη συγκεκριμένη απόδειξη που υποστηρίζει αυτό το επιχείρημα, με τη μορφή απολιθωμένων φυτών που ανακαλύφθηκαν στο στομάχι ενός σαυροπόδου.

Ο Δρ Poropat, μαζί με επιστήμονες και εθελοντές από το Μουσείο της Αυστραλιανής Εποχής των Δεινοσαύρων στο Corfield, συνάντησαν το απολίθωμα, σε μια ανασκαφή στο σχηματισμό Winton στο Κουίνσλαντ της Αυστραλίας το 2017. Η ομάδα ανέσκαψε έναν νεαρό Diamantinasaurus matildae μήκους 36 ποδιών, με το παρατσούκλι Τζούντι από τη συνιδρύτρια του μουσείου Judy Elliott, όταν οι επιστήμονες εντόπισαν κάτι περίεργο: ένα στρώμα απολιθωμένου φυτικού υλικού κοντά στη λεκάνη του σαυρόποδου.

«Ξέραμε ότι είχαμε βρει κάτι εξαιρετικό», είπε ο Δρ. Poropat, αλλά δίσταζε να βγάλει βιαστικά συμπεράσματα. Τα απολιθωμένα περιεχόμενα του εντέρου, που ονομάζονται κολολίτες, είναι σπάνια, ειδικά από φυτοφάγους δεινόσαυρους, των οποίων η φυτική διατροφή δεν διατηρείται τόσο καλά όσο τα οστά που διατηρούνται στην κοιλιά των σαρκοφάγων. Οι ερευνητές έπρεπε να αποκλείσουν την πιθανότητα τα φυτά να είχαν απλώς παρασυρθεί στο έντερο της Τζούντι και να είχαν απολιθωθεί μαζί με τον δεινόσαυρο. «Ένα από τα στοιχεία που με έπεισε ήταν το γεγονός ότι βρήκαμε πολύ λίγα φυτά σε άλλα σημεία του χώρου», είπε ο Δρ. Poropat. Μερικά από τα φύλλα είχαν διατηρηθεί ακριβώς δίπλα σε ένα στρώμα απολιθωμένου δέρματος, ένα άλλο στοιχείο που υποδηλώνει ότι τα φυτά ανήκαν πράγματι στον σκελετό. «Αυτό ήταν το αποφασιστικό στοιχείο», πρόσθεσε.

Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε τις μάζες των απολιθωμένων φυτών για βιοδείκτες, που είναι «ουσιαστικά μοριακά απολιθώματα», είπε ο Δρ. Poropat. Αυτά τα ίχνη αρχαίων ενώσεων υποδεικνύουν ότι τα φυτά στο έντερο της Judy ανήκαν σε διάφορες βοτανικές οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων φυλλώματος από ψηλά κωνοφόρα δέντρα και σχετικά πρόσφατα εξελιγμένων ανθοφόρων φυτών που θα είχαν αναπτυχθεί πιο κοντά στο έδαφος.

Οι κολορίτες της Judy αποκαλύπτουν όχι μόνο τι έτρωγαν οι μακρύλαιμοι δεινόσαυροι, αλλά και πώς έτρωγαν. Τα σχεδόν άθικτα φύλλα δείχνουν ότι «οι σαυρόποδοι δεν μασούσαν καθόλου», είπε ο Δρ. Poropat. «Έκοβαν το φαγητό τους, το κατάπιναν και μετά άφηναν τα βακτήρια του εντέρου τους να κάνουν τη δουλειά για έως και δύο εβδομάδες πριν εκκρίνουν ό,τι είχε απομείνει από το γεύμα».

Η χορτοφαγική σύσταση των κολολιτών ταιριάζει με μια μακροχρόνια υπόθεση ότι οι σαυρόποδοι βασίζονταν σε μια ποικίλη διατροφή, την οποία κατανάλωναν όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά, προκειμένου να γίνουν τόσο μεγάλοι.

«Αν είσαι μικρός, μπορείς να είσαι επιλεκτικός», είπε ο P. Martin Sander, καθηγητής παλαιοντολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βόννης στη Γερμανία, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Αν είσαι πολύ μεγάλος, δεν μπορείς να είσαι επιλεκτικός στη διατροφή σου, πρέπει απλά να καταβροχθίζεις».

Η Τζούντι είναι μόνο ένα δείγμα ανάμεσα σε αμέτρητους μακρύλαιμους δεινόσαυρους, οπότε δεν είναι σαφές πόσο καλά αυτό το απολίθωμα αντιπροσωπεύει τη διατροφική συμπεριφορά των σαυροπόδων δεινοσαύρων συνολικά.

Διαβάστε επίσης