ΚΟΣΜΟΣ

Αερόστατο θα συμβάλει στην εξερεύνηση του μακρινού διαστήματος

Αερόστατο θα συμβάλει στην εξερεύνηση του μακρινού διαστήματος

Επιστήμονες μελετούν τους εξωηλιακούς πλανήτες με τη βοήθεια τηλεσκοπίου, εγκατεστημένου σε ένα γιγαντιαίο αερόστατο.

Αυτό κατά κάποιο τρόπο αναπαράγει την εμπειρία της Ρωσίας, η οποία είχε χρησιμοποιήσει αερόστατα στα μέσα της δεκαετίας του 1980 για την εξερεύνηση άλλων πλανητών. Τότε τα σκάφη Βέγκα 1 και Βέγκα 2 έριχναν στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης αερόστατα, εξοπλισμένα με ερευνητικό εξοπλισμό.

Στην πραγματικότητα το ευρωπαϊκό αερόστατο δεν θα απομακρυνθεί μακριά από τη Γη και θα αιωρείται ελεύθερα σε ύψος 40 χλμ. Ένα παρόμοιο τηλεσκόπιο δεν έχει ανάγκη από έναν ακριβό πύραυλο για να το τοποθετήσει στο διάστημα, και η ίδια η συσκευή μπορεί να κατασκευαστεί αρκετά γρήγορα. Στο πανεπιστήμιο της πόλης Κάρντιφ, όπου εργάζονται πάνω στο πρόγραμμα «ΕκοMπίτς» (EchoBeach), ελπίζουν ότι το αερόστατο θα πετάξει το 2017.

Σύμφωνα με το σχέδιο των Βρετανών, το τηλεσκόπιο, τοποθετημένο κάτω από το αερόστατο, θα είναι υπέρυθρο. Για τη δημιουργία του οι σχεδιαστές θα πρέπει να λύσουν δύσκολα προβλήματα, εξηγεί ο φυσικός Ολέγκ Μαλκόφ στη Φωνή της Ρωσίας:

Το κύριο πρόβλημα είναι η σταθεροποίηση. Είναι πολύ σημαντικό κατά τη φωτογράφηση το τηλεσκόπιο να εστιάζεται προς ένα συγκεκριμένο σημείο. Δεύτερον, είναι το θέμα της ψύξης. Για τη λήψη της υπέρυθρης ακτινοβολίας χρειάζεται το τηλεσκόπιο να μην εκπέμπει από μόνο του. Όλη η συσκευή πρέπει να ψύχεται μέχρι τις κρυογονικές θερμοκρασίες.

Οι δυνατότητες του «ΕκοMπίτς» θα είναι πολύ περιορισμένες σε σχέση με το παρατηρητήριο Κέπλερ της NASA που βρίσκεται σε τροχιά, το οποίο έχει ανακαλύψει 134 εξωηλιακούς πλανήτες. Το «ΕκοMπίτς» θα μπορεί να παρατηρεί μόνο τους πιο μεγάλους και ζεστούς από αυτούς, που έχουν το μέγεθος του Δία. Τότε γιατί χρειάζεται ένα τόσο ατελές εργαλείο; Ένας από τους στόχους του είναι να γίνει δοκιμή της κατασκευής και της σχεδίασης του τηλεσκοπίου, που προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί στη μελλοντική αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, λέει ο Ολέγκ Μαλκόφ:

Απλά το υπέρυθρο τηλεσκόπιο δεν μπορεί να δοκιμαστεί πουθενά. Εάν θέλουμε να το βγάλουμε στο διάστημα, από την επιφάνεια της Γης δεν θα μας δείξει τίποτα. Οι δοκιμές πρέπει να γίνουν στα πάνω στρώματα της ατμόσφαιρας.

Η μελλοντική αποστολή εξερεύνησης των εξωηλιακών πλανητών στον ΕΟΔ ονομάστηκε «Έκο» (ECho). Το πρόγραμμα προϋποθέτει την τοποθέτηση πέντε διαστημικών τηλεσκοπίων στο σημείο Λαγκράνζ L2, το οποίο βρίσκεται πάνω από τη Γη στην επέκταση της γραμμής Ήλιος-Γη. Οι εκτοξεύσεις θα πραγματοποιηθούν με ρωσικούς πυραύλους από το κοσμοδρόμιο Κουρού στη Γαλλική Γουινέα όχι νωρίτερα από το 2022. Η αποστολή «Έκο» δεν στοχεύει να ανακαλύψει νέους εξωηλιακούς πλανήτες, αλλά τη μελέτη της ατμοσφαιρικής σύνθεσης των ήδη γνωστών. Προς το παρόν οι αστρονόμοι έχουν καταχωρίσει σε καταλόγους σχεδόν χίλιους εξωηλιακούς πλανήτες, όμως μόνο για τους οκτώ πλανήτες έχουν καταφέρει να μάθουν τη σύνθεση της ατμόσφαιρας.